تهران برای زلزله چقدر آماده است؟

باشگاه خبرنگاران جوان: نجار رییس سازمان مدیریت بحران کشور در حاشیه سمینار مدیریت زلزله در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره اینکه تهران چه میزان دربرابر وقوع زلزله آمادگی دارد؟ گفت: در زلزله ۵.۲ ریشتری تهران بسیار نگران بودیم اما پس از وقوع چند پس‌لرزه مطمئن شدیم که زلزله اصلی همان زمین‌لرزه ۵.۲ ریشتری بوده و از آن به بعد اطلاع‌رسانی دقیق‌تری را انجام دادیم.

او توضیح داد: اقدامات بسیار زیادی برای افزایش آمادگی شهر تهران در برابر زلزله انجام شده و در حال انجام است، اما با تمام این همراهی‌ها بعید می‌دانم که تهران بیش از ۲۰ درصد آمادگی برای وقوع زلزله داشته باشد.

رئیس سازمان مدیریت بحران با تاکید بر رفتار مردم پس از وقوع زلزله گفت: در زلزله ملارد، رفتار مردم بسیار نامناسب بود و دیدیم که پس از وقوع زلزله همه در پمپ بنزین‌ها صف کشیدند و وارد خیابان‌ها شدند که در نهایت آلودگی شهر تهران را بسیار افزایش داد.

نجار با بیان اینکه رفتار درست این است که مردم در مرحله اول در نقطه مناسبی جایگیری داشته باشند و توصیه جدی ما این است که طبقه همکف به صورت کامل تخلیه شود، ادامه داد: در زلزله فیروزکوه رفتار مردم بسیار بهتر بود و از رسانه‌ها تقاضا داشتیم در معرفی و شناسایی مخاطرات به ما کمک کنند و به صورت مستمر این مخاطرات را به مردم یادآوری کنند. هر چقدر مردم از عواقب، آگاهی بالاتری داشته باشند، رفتار بهتری خواهند داشت.

نجار افزود: در بحث آبگرفتگی اهواز هم بسیاری منتقد بودند که چرا رئیس سازمان مدیریت بحران در اهواز حضور ندارد، اما شاهد آن بودیم که گروه‌هایی از دستگاه قضا، اجرایی و نمایندگان مجلس به این استان سفر داشتند. وقتی سطح حادثه را این افراد مشخص می‌کنند و این تعداد مسئول به بازرسی می‌روند در این موارد کار باید به فرماندار و استاندار سپرده شود و آن‌ها مسئول هستند.

رئیس سازمان مدیریت بحران درباره سامانه هشدار سریع زلزله که استاندارد آن ۷۰ ثانیه است، اما در ایران ۲۵ ثانیه اعلام شده و اخیرا شهرداری اعلام کرده که از لحاظ قانونی امکان اعلام هشدار سریع را ندارد، گفت: هشدار سریع قبل از وقوع زلزله بین ۲۵ تا ۷۰ ثانیه است، اما موضوع مهم بحث محل وقوع زلزله تا محلی است که باید در آن اطلاع‌رسانی صورت بگیرد و موضوع مهم این نکته است.

نجار افزود: وقتی گسل مشا فعال می‌شود باید بتوانیم در تهران هشدار سریع را اعلام کنیم تا گاز و آب قطع شود تا اقدامات ایمنی مورد نیاز را در این چند ثانیه انجام دهیم.

او تاکید کرد: تجربه به ما می‌گوید پیش‌لرزه و پس‌لرزه بسیار اهمیت دارد به طوری که هم در زلزله ورزقان، هم در زلزله کرمانشاه و هم در زلزله بم پیش‌لرزه داشتیم و این خود هشداری به مردم بود.

رئیس سازمان مدیریت بحران با بیان اینکه از این پیش‌لرزه‌ها برای ارائه هشدار استفاده می‌کنیم و این علامت‌ها بسیار به ما کمک می‌کنند، بیان کرد: این موضوع، علمی نیست و هنوز به لحاظ علمی ثابت نشده است، اما تجربه به ما می‌گوید با پیش‌لرزه و پس‌لرزه می‌توان زلزله اصلی را شناسایی کرد.

نجار با بیان اینکه زمانی که یک حادثه رخ می‌دهد، مردم و رسانه‌ها تنها از مدیریت بحران انتظار دارند و در آن زمان تنها از سازمان مدیریت بحران گله‌مندی می‌کنند، گفت: آیا مردم خبر دارند که نظام مهندسی و شهرداری‌ها در حادثه، وقوع خسارت و حادثه‌های زلزله چقدر مقصر است و آیا خبر دارند که مصالح غیر استاندارد در بسیاری از این ساخت و ساز‌ها منجر به افزایش تعداد حادثه و خسارت‌ها خواهد شد؟

نجار با تاکید بر اینکه ایمنی و مدیریت بحران را باید از خودمان و در ابعاد کوچکتر آغاز کنیم، گفت: در یکی از اماکن مذهبی یک لوستر را به من نشان دادند و گفتند چندین تن وزن آن است. من پرسیدم که آیا این لوستر عظیم را بررسی کرده‌اید که در چه وضعیتی قرار دارد؟ گفتند چند سالی است که وضعیت آن بررسی نشده، همه ما از این موارد دیده‌ایم. اگر مثلا در یک مراسم عزاداری یا تجمع در این محل مذهبی خدایی ناکرده این لوستر سقوط کند، چه فاجعه‌ای رخ خواهد داد؟ چرا پیشگیری نمی‌کنید. در حادثه مسجد ارگ آن کشته شدگان و مصدومان و جان‌های عزیزی که از دست رفت فقط و فقط به خاطر جهت لولای در بود. این نکات را در این ابعاد ریز و جزئی باید مد نظر قرار دهیم.