انجمن لبنیات: جامعه باید شوک قیمتی را تحمل کند

شرق: دستور چهارم جلسه گذشته کارگروه تنظیم بازار به نحوی است كه تصور می‌شود قرار است قیمت‌گذاری دستوری برخی اقلام لبنی حذف شود.

این در حالی است كه محمدرضا بنی‌طبا، سخنگوی صنعت لبنیات، معتقد است حذف دستوری قیمت‌گذاری در كار نیست. بر اساس دستور چهارم ستاد تنظیم بازار، کمیته رصد و پایش تنظیم بازار لبنیات باید در فهرست و نحوه تولید محصولات لبنی مشمول قیمت‌گذاری، تجدیدنظر كند.

سخنگوی انجمن لبنیات می‌گوید از آنجا كه احتمالا ارز چهارهزارو 200 تومانی بر اساس لایحه بودجه پیشنهادی دولت از چرخه تأمین نهاده‌های دامی حذف شده است، قیمت لبنیات دچار تكانه‌هایی خواهد شد و هدف از دستور جلسه یادشده، تعیین اثر حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی بر قیمت تمام‌شده شیر خام و لبنیات است.

امید گیلانپور، معاون توسعه صنایع تبدیلی و کسب‌و‌کارهای کشاورزی نیز از اعلام نتایج بررسی این وزارتخانه درباره تأثیر حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی بر قیمت تمام‌شده شیر خام در هفته آینده خبر می‌دهد. به اعتقاد علیرضا عزیزاللهی، مدیرعامل سابق اتحادیه دامداران، از آنجا كه 30 درصد نهاده‌های دامی مورد استفاده در تولید شیر خام وارداتی است، با حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی، قیمت تمام‌شده شیر خام و محصولات لبنی دست‌كم 30 درصد تغییر خواهد كرد.

ستاد تنظیم بازار در حال بررسی قیمت محصولات لبنی است. محصولاتی كه امسال دست‌كم دو بار به‌طور رسمی دچار افزایش قیمت شده‌اند، باز هم زیر ذره‌بین متولیان ستاد تنظیم بازار قرار گرفته‌اند تا روی قیمت آنها بررسی شود. اما موضوع چیست؟ آیا باز هم مسئولان ستاد تنظیم بازار تصمیم دارند قیمت لبنیات را افزایش دهند؟

بر اساس گزارش ایلنا، دستور چهارم کارگروه تنظیم بازار مربوط به گزارش کمیته رصد و پایش تنظیم بازار لبنیات بوده است. این دستور درباره تجدید نظر در فهرست و نحوه تولید محصولات لبنی مشمول قیمت‌گذاری است. در متن این دستور آمده است كه پیرو تصمیمات بند (2) صدوشانزدهمین جلسه کارگروه تنظیم بازار (ابلاغی طی نامه شماره 60.232366 مورخ 29/9/99) درخصوص تجدید نظر در فهرست و نحوه تولید محصولات لبنی مشمول قیمت‌گذاری، موضوع در کمیته کارشناسی تخصصی مطرح و مقرر گردید کمیته‌ای با مسئولیت وزارت جهاد کشاورزی و با حضور دبیرخانه کارگروه تنظیم بازار، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، دستگاه نظارتی، سازمان مرکزی تعاون روستایی و انجمن و تشکل‌های بخش تولید و صنعت تشکیل و نتیجه تصمیمات متخذه از سوی وزارت جهاد کشاورزی جلسه آتی کارگروه تنظیم بازار ارائه گردد‌.

شوك قیمتی ناشی از حذف ارز 4200 تومانی

اما چرا باز هم قرار است در قیمت محصولات لبنی تجدید نظر شود. آیا افزایش قیمت جدیدی در راه است؟ یا قرار است قیمت‌گذاری دستوری از چرخه لبنیات حذف شود؟ محمدرضا بنی‌طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی، در گفت‌وگو با «شرق» درباره این جلسه بیان می‌كند: داستان از این قرار است كه تاكنون بخشی از نهاده‌های دامی با ارز چهارهزارو 200 تومانی وارد می‌شد.

او اضافه می‌كند: دولت در لایحه بودجه سال 1400، پیشنهاد قیمت 11 هزار تومان برای این ارز را داده است و مجلس می‌گوید ارز باید تك‌نرخی شود و 17هزار‌و 500 تومان باشد. به گفته بنی‌طبا، این تغییر نرخ ارز، یعنی با شوك قیمتی عجیب‌و‌غریبی روبه‌رو می‌شویم. اینكه ارز تك‌نرخی شود و همه‌چیز بر اساس آن انجام شود، قیمت‌گذاری دستوری نداشته باشیم و در بازار رقابت حاكم باشد، كار درستی است و باید چنین شرایطی وجود داشته باشد اما مسئله آن شوكی است كه ایجاد می‌كند.

او ادامه می‌دهد: این جلسه در واقع تداركی است كه دیده شده برای اینكه شوك ایجادشده ناشی از حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی را به‌‌ویژه برای دهك‌های محروم مهار كنیم. سخنگوی انجمن صنایع لبنی بیان می‌كند: 10 قلم محصول پرمصرف را كارخانه‌ها با ضرر بیرون می‌دهند.

اگر این روند ادامه یابد، خط تولید این كارخانه‌ها می‌خوابد و در نهایت باید به تصمیمی برسند. اگر قرار باشد آزادسازی اتفاق بیفتد و داستان نرخ ارز تغییر كند، ما برای سال دیگر با شوك قیمتی مواجه می‌شویم. او اضافه می‌كند: باید بدانیم برای مدیریت این شوك قیمتی به‌‌ویژه برای دهك‌های محروم جامعه به چه شكلی عمل كنیم؛ زیرا ممكن است لبنیات از سبد آنها حذف شود.

بنی‌طبا می‌گوید: می‌کوشیم به یك فرمول برسیم كه تأمین كالای سه دهك محروم جامعه كامل انجام شود. راهكارهایی پیدا كنیم كه نیاز سه دهك را تأمین كنیم، مابقی جامعه كه می‌توانند شوك قیمتی را تحمل كنند، خوب تحمل می‌كنند. او یادآور می‌شود: درحال‌حاضر گاودارها قیمت تمام‌شده هر كیلوگرم شیر خام را با ارز چهارهزارو 200 تومانی، پنج‌هزار‌و 600 تومان اعلام می‌كنند، درحالی‌كه قیمت را چهارهزارو 500 تومان اعلام كرده‌اند. این مسئله هم به دامداران و هم به كارخانه برای تأمین شیر خام فشار می‌آورد.

بررسی تبعات حذف ارز 4200 تومانی

سخنگوی انجمن صنایع لبنی می‌گوید: اگرچه قیمت شیرخام را چهارهزارو 500 تومان اعلام كرده‌اند، ولی شیر خام با قیمت پنج هزار تومان به كارخانه‌ها تحویل داده می‌شود و این 10 قلم هم با ضرر عرضه می‌شود. این چرخه ناشی از قیمت‌گذاری دستوری است. او بیان می‌كند: جلسه ستاد تنظیم بازار برای بررسی موضوع حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی است كه بدانیم راه‌حل‌های ما چیست.

بنی‌طبا ادامه می‌دهد: این جلسه برای این بود كه بتوانیم شوك قیمتی را مهار كنیم و تأمین كالا به مشكل برنخورد و به قیمت متناسبی برسیم یا اینكه بدانیم بعد از حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی باید همین شیوه فعلی را ادامه دهیم یا تغییراتی در آن بدهیم. در واقع برای اینكه به تصمیمی برای آن شرایط برسند، این جلسه برگزار شده است.

هفته آینده زمان اعلام قیمت تمام‌شده

امید گیلانپور، معاون توسعه صنایع تبدیلی و کسب‌و‌کارهای کشاورزی نیز در گفت‌وگو با «شرق» بیان می‌كند: تأثیر حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی بر قیمت تمام‌شده شیر خام در دست بررسی است. همكاران ما دارند روی آن كار می‌كنند و هنوز قیمت مشخص نشده است. او درباره اثر حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی بر بازار لبنیات می‌گوید: برآوردهایی از این مسئله داریم ولی نمی‌توانم عدد بدهم. به گفته گیلانپور، كارشناسان وزارت جهاد كشاورزی، در حال بررسی شرایط هستند و در چند روز آینده و حداكثر تا هفته آینده اثر حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی بر قیمت تمام‌شده شیر خام مشخص خواهد شد.

30 درصد خوراك دام وابسته به قیمت ارز

علیرضا عزیزاللهی، مدیرعامل سابق اتحادیه دامداران، در گفت‌وگو با «شرق» درباره اثر حذف ارز چهارهزارو 200 تومانی بر قیمت تمام‌شده شیر خام عنوان می‌كند: اگر ارز چهارهزارو 200 تومانی تبدیل به ارز مبادله‌ای یا نیمایی شود، به نسبتی كه نرخ ارز تغییر می‌كند، در قیمت تمام‌شده اثر می‌گذارد.

البته در حوزه طیور این مسئله پیچیده‌تر است. او ادامه می‌دهد: دام یك موجود علوفه‌خور است تا كنستانتره‌خور. بیشترین حجمی كه دام به نهاده وارداتی وابسته است، حدود 30 درصد كل جیره است. گاو 20 تا 25 درصد جیره‌‎اش را ذرت تشكیل می‌دهد و 10 درصد آن هم كنجاله سویاست.

در واقع 70 درصد علوفه‌ای كه گاو مصرف می‌كند، ارتباطی به ارز ندارد. عزیزاللهی یادآور می‌شود: البته ما همواره شاهد این بوده‌ایم كه وقتی قیمت ذرت و سویا افزایش می‌یابد، به‌صورت غیر‌مستقیم روی سایر نهاده‌ها اثر می‌گذارد. درست است هزینه تولید تغییر نكرده است اما آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر در قیمت علوفه داخلی تغییری ایجاد نشود و فقط كنجاله ذرت و سویا تغییر كند، تقریبا 30 درصد از هزینه‌های خوراك را این دو قلم تشكیل می‌دهند و به همین نسبت روی قیمت تمام‌شده محصولات اثر می‌گذارد.

او می‌گوید: بنابراین اگر ارز چهارهزارو 200 تومانی حذف شود، دست‌كم 30 درصد روی قیمت تمام‌شده شیر خام اثر خواهد گذاشت.