کیفی برای جنگ!

خراسان: به احتمال زیاد در این روزها صحبت ها و خبرهایی را که درباره کیف هسته ای آمریکا زده شده، شنیده یا خوانده اید. در خبرها آمده ترامپ قصد دارد در مراسم انتقال قدرت به بایدن شرکت نکند و با این کار در روند انتقال کیف هسته ای که باید رئیس جمهور قبلی به رئیس جمهور فعلی تحویل دهد، خللی وارد می شود و این سوال ها را مطرح می کند که چه بلایی بر سر «کیف هسته ای» که همواره باید همراه رئیس جمهور باشد خواهد آمد؟

چطور به بایدن تحویل خواهد شد؟ قطعا به این سوال ها تا ساعاتی دیگر و با به قدرت رسیدن بایدن پاسخ داده می شود اما نکته جذاب تر ماجرا این است که داخل این کیف هسته ای چه چیزهایی قرار دارد؟ آیا کلیدی برای پرتاب موشک های هسته ای است یا نه؟ برای این که در این باره بیشتر بدانید، این گزارش را از دست ندهید. در ضمن برای تان نوشته ایم چه کشورهایی کیف هسته ای دارند و چه کسانی به این کیف ها دسترسی دارند.

تاریخچه کیف هسته ای

اولین بار کیف هسته ای در زمان بحران موشکی کوبا در دهه 1960 میلادی توسط رئیس ستاد مشترک سه قوا طراحی شد. دلیل آن هم این بود که رئیس جمهور وقت آمریکا یعنی جان اف کندی بتواند هر زمان و بدون تلف شدن وقت، فرمان حمله با تسلیحات هسته‌ای را صادر کند. افزون بر این که آن زمان این ترس وجود داشت که امرای ارشد ارتش، سرخود عمل کنند و عامل جنگ هسته‌ای شوند و با این کار ستاد مشترک قصد داشت جلوی آن را بگیرد. در محافل آمریکایی این چمدان را «توپ فوتبال اتمی» یا «کیف مدرسه اضطراری رئیس جمهور» هم می گویند.

کلید بمب، داخل کیف هسته ای است؟

اولین سوالی که درباره کیف های هسته ای وجود دارد این است که آیا داخل این کیف ها دکمه ای برای پرتاب موشک های هسته ای قرار دارد یا نه؟ این کیف نمادین از رئیس جمهوری به رئیس جمهور دیگر منتقل می شود و در سفرها همراه آن هاست. خب قطعا کلیدی برای فشار دادن و پرتاب موشک های هسته ای داخل این کیف نیست ولی داخل آن محتویات دیگری وجود دارد که گلوبال سکوریتی گزارشی درباره آن ها نوشته و مدعی شده است تفاوت چندانی باهم ندارند که در ادامه می خوانید.

1- پوشه مانیل: داخل این پوشه دستور العمل فرایندهای سیستم مخابره ای نوشته شده تا رئیس جمهور بتواند دستور حمله را مخابره کند.

2- کتابچه سیاه: در این کتابچه فهرست گزینه های موجود برای حمله هوایی نوشته شده است.

3- کتابچه پناهگاه های سری: درون این کتابچه هم فهرست مکان های امن که رئیس جمهور می تواند در آن ها پناه بگیرد، قرار دارد.

4- بیسکویت هسته ای: منظور از بیسکویت هسته ای هم یک کارت پلاستیکی است که حاوی کدهای نظامی برای مخابره و دستور حمله است.

چه کشورهایی کیف هسته ای دارند؟

هم‌اکنون هشت کشور رسما اعلام کرده اند که دارای جنگ‌افزار هسته‌ای هستند اما در هر کدام نحوه فرمان حمله هسته ای متفاوت است.

آمریکا - رئیس جمهور به تنهایی

گلوبال سکوریتی در گزارشی آورده است اگر رئیس جمهوری در آمریکا تصمیم داشته باشد از موشک های هسته ای استفاده کند، حمل کننده کیف، آن را برای رئیس جمهور باز می کند. هویت رئیس جمهور از طریق کدهای روی بیسکویت هسته ای تایید می شود و البته نیاز است که وزیر دفاع هم صدور فرمان حمله را تایید کند اما قادر به لغو آن نیست. در این زمان وقتی کدهای نظامی تایید شود، دستور حمله ابلاغ می شود و پس از شلیک، لغو آن دیگر ممکن نخواهد بود. البته در دوران ریاست جمهوری ترامپ، برخی از اعضای کنگره ایالات متحده آمریکا اعلام کردند که «هیچ کس نباید این قدرت را داشته باشد که به طور یک جانبه دستور استفاده از مخرب ترین سلاح هایی را بدهد که تا کنون به دست بشر ساخته شده است.»

روسیه - تصمیم 3 مقام ارشد

درباره برنامه روسیه برای سلاح های هسته ای اطلاعات کمی در دسترس است اما به گفته منابع آزاد، پوتین یک کیف هسته ای حمل می کند که در زبان روسی به آن «چگت» (Cheget) می گویند. البته غیر از پوتین وزیر دفاع و فرمانده کل قوا هم هرکدام یکی از این کیف ها دارند که در صورت بروز حمله هسته ای در کشور، هر سه «چگت» به طور همزمان به صاحبان شان خبر می دهند و آن ها می توانند از طریق این سیستم ارتباطی در صورت نیاز تصمیم بگیرند از سلاح هسته ای استفاده کنند.

بریتانیا - نامه به جای کیف

سیستم بازدارنده هسته ای بریتانیا به «ترایدنت» (Trident) معروف است و مسئولیت نهایی شلیک موشک ها را بر عهده نخست وزیر می گذارد. هر نخست وزیری که روی کار می آید، «نامه آخرین چاره» را در چهار نسخه می نویسد. این نامه ها در زیردریایی های هسته ای نگهداری می شوند. اگر ارتباط کشتی با بریتانیا قطع شود یا فرمانده کشتی اطمینان پیدا کند که کشور تحت حمله از پا افتاده است، باید هر دستوری را که در نامه داده می شود اجرا کند که شامل این موارد است: «با سلاح هسته ای حمله کنید»، «حمله نکنید»، «زیردریایی را تحت فرمان یکی از نیروهای متفق قرار دهید.» متن نامه سری است و با انتخاب نخست وزیر جدید، نامه بدون این که باز و خوانده شود، نابود می شود.

فرانسه - فقط رئیس جمهور

طبق ماده ۱۶ قانون اساسی فرانسه، فقط رئیس جمهور در صورتی که تشخیص دهد «استقلال ملت یا تمامیت ارضی کشور در معرض تهدید جدی و آنی است» حق دارد فرمان دهد سلاح هسته ای به کار گرفته شود. یورو نیوز در گزارشی نوشته است: اگر دولت حس کند که رئیس جمهور کفایت سیاسی ندارد، می تواند از شورای قانون اساسی درخواست کند مانع از اقدام رئیس جمهور شود.

چین - کمیسیون نظامی 11 نفره

درباره پروتکل های به کارگیری سلاح های هسته ای چین هم اطلاعات زیادی در دسترس نیست اما یورو نیوز نوشته از ترجمه متن نظامی مربوط به سال 2004 چنین بر می آید که حق صدور فرمان هسته ای با کمیسیون نظامی مرکزی یا فقط رئیس این کمیسیون است. گفته می شود این کمیسیون ۱۱ عضو دارد که ژنرال های ارشد یا اعضای ارشد حزبی هستند که رئیس آن، رئیس جمهور چین است. البته این احتمال وجود دارد که به دنبال اصلاحات اخیر این فرایند هم تغییر کرده باشد.

دیگر کشورهای هسته ای

در هند تصمیم نهایی صدور فرمان هسته ای به عهده نخست وزیر است. در پاکستان رئیس ستاد ملی فرماندهی هسته ای می تواند فرمان حمله هسته ای را صادر کند البته باید با اجماع ستاد ملی فرماندهی هسته ای، ستاد برنامه های استراتژیک و فرماندهی نیروهای استراتژیک صورت گیرد. درباره کره شمالی هم هرچند گزارشی وجود ندارد اما قابل پیش بینی است که تنها مقام تصمیم گیرنده در خصوص سلاح های هسته ای «کیم جونگ اون» است.