سرانجامِ مناقشه جاریِ ایران و غرب بر یر برجام

احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی در روزنامه آرمان ملی نوشت: رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیپلماتی بسیار ماهر و زیرک و پیچیده به نظر می‌رسد. به نظرم مهارت دیپلماتیک وی بود که مانع بروز بحران تازه‌ای بین جمهوری اسلامی و متحدان غربی در اجلاس جاری شورای حکام آژانس شد.

گروسی از یک طرف ایران را متقاعد کرد که به منظور پاسخ به ابهام‌های بازرسان آژانس در مورد دو سایت هسته‌ای خود، ماه آینده با او وارد مذاکره شود و از طرف دیگر، رضایت آمریکا و سه کشور اروپایی را برای پس گرفتن قطعنامه‌ای علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام به دست آورد. این تحولات، سبب افزایش خوش‌بینی محافل بین‌المللی نسبت به روند منازعه هسته‌ای ایران شده است؛ به‌طوری‌که دیپلمات‌های غربی از دریافت نشانه‌های دلگرم‌کننده از طرف ایران خبر داده و درباره مذاکره مقام‌های جمهوری اسلامی با متحدان غربی از جمله آمریکا اظهار امیدواری کرده‌اند.

در واقع آنچه در روزهای اخیر رخ داده است، نه لزوما به معنی هموار شدن مسیر حل بحران بلکه بازتابِ سرشت پر فراز و نشیب این ماجراست. معمولا هنگامی که یک مناقشه فرامرزی در دستورکار دیپلماسی بین‌المللی قرار می‌گیرد، روندی پرنوسان پیدا می‌کند؛ به گونه‌ای که علائم خوش‌بینانه و بدبینانه به‌طور متناوب پدید و ناپدید می‌شوند. از این رو، روند دیپلماتیک حل مناقشه هسته‌ای ایران تا رسیدن به ایستگاه آخر خود، نوسان‌های بسیاری را پشت سر خواهد گذاشت و بنا به تعارض منافع عمیق بین طرف‌های درگیر در مجادله، سرانجام آن هم به‌طور قطع قابل پیش‌بینی نیست. بنا به همین زمینه، به نظرم کسانی که با قطعیت، شکست یا موفقیت تلاش‌های دیپلماتیک را در این مرحله از روند بحران پیش‌بینی می‌کنند، عملا تیری در تاریکی رها می‌کنند!

تیری که ممکن است از قضا به هدف بخورد یا نخورد! سرشت این منازعه اما به احتیاط در پیش‌بینی فرامی‌خواند. به عبارت دیگر، موفقیت مذاکرات همانقدر شانس دارد که شکست آن! بنابراین، در انتهای راه، نوعی سازش فراگیر و تاریخی یا گونه‌ای رویارویی تمام عیار در انتظار نشسته است! از این رو، با نمودِ یک یا دو یا چند نشانه مثبت در روند گفت‌وگوها نباید بیش از اندازه خوش‌بین شد؛ همانطور که با ظهور علائم منفی، نباید به اسارت بدبینی درآمد! این قصه، قصه نوسان و فراز و فرود تا روز آخر است!