رمز‌ارزها، مقصد جدید سرمایه‌های خرد

روزنامه همشهری در گفت‌و‌گو با تعدادی از افرادی که در بازار رمز ارزها سرمایه‌گذاری کرده‌‌اند، تجربه و انگیزه‌هایشان را بررسی کرده‌ است.

این روزها یکی از اصلی‌ترین بحث‌ها در میان خانواده‌های ایرانی، موضوع ارزهای دیجیتال است و به‌نظر می‌رسد که بازار این ارزها به ترند نخست و نقل محافل بسیاری از خانواده‌های ایرانی تبدیل شده باشد.

پس از فروکش کردن تب بورس، حالا بسیاری به‌دنبال آن هستند تا سرمایه‌های خرد و گاه حتی کلان خود را وارد بازار رمزارزها بکنند، چرا که به‌نظر می‌رسد این بازار در مقطع فعلی سودهای بسیار خوبی را برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده است. اگر زمانی در هر خانواده‌ای صحبت از خرید و فروش فملی و خودرو و پالایشی و بانکی بود حالا بحث‌ها سراغ دوج، اتریوم، تتر و وینک رفته است.

با این حال بازهم یک نکته مهم مغفول مانده و آن، علمی بودن این بازار است که می‌طلبد، کسانی که می‌خواهند در این حوزه فعالیت کنند، دانش کافی را داشته باشند. در این خصوص به میان مردم رفتیم و نظر چند نفر را درخصوص رمزارزها پرسیدیم و اینکه آیا آنها قدم در این راه گذاشته‌اند یا خیر و به‌دنبال چه چیزی در این بازار می‌گردند.

رایج شدن رمزارز در ایران

برخی امیدوار هستند که روزی نوبت به فروشگاه‌های ایرانی برسد که ارزهای دیجیتال را برای معاملات‌شان بپذیرند. رضا از جمله کسانی است که فعالیت نسبتا بالایی در بازار رمزارزها دارد. او گفت: «خدا را شکر توانسته‌ام سود خوبی از این راه به‌دست آورم.

ارزهای دیجیتال، آینده دنیا هستند و به‌زودی شاهد آن خواهیم بود که بسیاری از فروشگاه‌ها حتی در ایران از این پول دیجیتال در معاملات خود استفاده خواهند کرد و ما می‌توانیم با آنها خرید کنیم.» رضا در این کار حتی به یکی از دوستانش نیز کمک می‌کند: «یکی از دوستانم قصد داشت که در بازار ارزهای دیجیتالی فعالیت کند اما نه وقت آن را داشت و نه دانش کافی. برای همین او سرمایه‌ای را که برای این کار درنظر گرفته بود، در اختیار من قرار داد تا با آن کار کنم. هر دو از اینکه وارد این راه شده‌ایم راضی هستیم. آینده از آن رمزارزها خواهد بود.»

استخراج

موضوع ارزهای دیجیتال خصوصا بیت‌کوین چند سالی می‌شود که در ایران داغ شده است. در ابتدا بسیاری به‌دنبال استخراج بیت‌کوین بودند. بعضی‌ها با خرید دستگاه‌های ویژه این کار و برخی هم با ساخت آن با استفاده از قدرت پردازنده‌ها. به‌همین دلیل بازار خرید کارت‌های گرافیکی نیز در این سال‌ها رونق گرفت که این امر با افزایش نامتعارف قیمت آنها در بازار رایانه روبه‌رو بود. محمد که کارمند یک شرکت خصوصی است می‌گوید: «سال‌ها پیش به موضوع ماینینگ (استخراج رمزارزها) فکر می‌کردم. اکنون نیز شاید به‌زودی وارد بازار خرید و فروش آن بشوم. باید این کار را با حساب و کتاب و احتیاط لازم انجام داد.»

حسین برنامه‌ای برای حضور در بازار رمزارزها ندارد، اما به نکته بسیار جالبی اشاره دارد. او به همشهری گفت: «مدتی پیش به برادر بزرگ‌ترم که در کامپیوتر سررشته‌ای دارد، پیشنهاد دادم تا به‌کار استخراج رمزارز بپردازیم. او ابتدا این کار را پردردسر و پرهزینه توصیف کرد، اما وقتی تجربیات برخی دوستان را برای او بازگو کردم، نظرش تا حدودی تغییر کرد. تصور ما این بود که می‌توانیم با تهیه یک کارت گرافیک به ارزش حداکثر 7میلیون تومان به‌کار استخراج بپردازیم، اما وقتی برای خرید به سایت‌های اینترنتی مراجعه کردیم با تعجب دیدیم که کارت گرافیکی که هفته پیش، حوالی 6، 7میلیون تومان بود، در آن روز به بالای 10میلیون تومان رسیده است!»

یک بازار تخصصی

برخی با وجود اینکه در این راه با شکست روبه‌رو شده‌اند، اما عملکرد بد خود را دلیل اصلی ضررشان می‌دانند و امیدوارند با دقت بیشتر و صبر به موفقیت دست پیدا کنند. محمود، مهندس عمران است و در یک شرکت ساختمانی فعالیت می‌کند. او ازجمله کسانی است که در بورس ضرر کرده، اما بر این باور است که سرمایه‌گذاری در بورس در درازمدت جوابگو خواهد بود و نباید از این بابت ناامید شد.

محمود با اشاره به کاهش ارزش ریال طی سال گذشته و منفی بودن طولانی بورس درباره بازار ارزهای دیجیتال می‌گوید:«چندی پیش با توصیه یکی از دوستان و به‌صورت آزمایشی خرید و فروش رمز ارزی را انجام دادم که البته با ضرر توأم بود، زیرا نتوانستم پولم را زیاد در این کار نگه‌دارم و چون به آن احتیاج داشتم، ارزهای دیجیتالم را با ضرر فروختم، اما عقیده دارم که این بازار مستعد بوده و می‌تواند سوددهی داشته باشد.

من قصد دارم تا چند روز دیگر به‌صورت جدی وارد معاملات این بازار شوم.» محمود در ادامه به نکات مهمی اشاره کرد که هر فردی پیش از ورود به بازارهایی این‌چنینی باید آن را بداند: «بازار رمزارزها نیز همانند بورس یک بازار تخصصی است. نباید چشم‌بسته وارد آن شد. باید با مطالعه مقالاتی در این خصوص که در فضای مجازی به وفور یافت می‌شود، اطلاعات مفیدی را به‌دست آورد. اینگونه می‌توان روند بازار را پیش‌بینی کرده و به‌درستی برای خرید یا فروش اقدام کرد.»

یک بیم همیشگی

برخی اعتقادی به حضور و فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال ندارند. نگرانی بسیاری از آنها، موضوع قانونی بودن این کار و همچنین نوسان‌های عجیب و غریب آن است. ارزهای دیجیتال مثل پول کشورها پشتوانه‌ای مثل طلا ندارند و این مسئله خیلی‌ها را نگران می‌کند. فرامرز که سال‌ها به‌عنوان مدیرعامل و مدیر اجرایی در چندین شرکت خصوصی کار کرده نیز می‌گوید: «هرگز وارد بازار ارزهای دیجیتال نخواهم شد. اگرچه این روزها دیده و شنیده‌ام که برخی توانسته‌اند از این راه سرمایه‌های خود را دو برابر کنند، اما باید بگویم که این بازار نیز روزی دچار افت شدید می‌شود و بسیاری از این بابت متضرر خواهند شد.»

نگرانی از تحریم

زمانی که شما رمزارز خود را از یک صرافی دیجیتال خریداری می‌کنید، آن را در کیف پول (Wallet) خود ذخیره می‌کنید. ثبت‌نام در این کیف پول‌ها آسان است، اما ورود و خروج پول در آن پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. ضمن اینکه باید توجه داشت که درصدی از پول دیجیتال شما بابت کارمزد کسر می‌شود که در برخی رمزارزها خصوصا بیت‌کوین رقم قابل ملاحظه‌ای خواهد شد. اما مهم‌ترین نکته برای ایرانی‌ها موضوع تحریم‌هاست. بدین‌ترتیب که هر لحظه این امکان وجود دارد که با شناسایی آی‌پی شما، کیف پول‌تان به‌دلیل تحریم‌‌ها مسدود شود؛ موضوعی که مسبوق به سابقه نیز بوده است. 2سال پیش صرافی دیجیتال بایننس به تمامی کاربران ایرانی مهلت داده بود تا دارایی‌های خود را هرچه سریع‌تر از این صرافی خارج کنند وگرنه به‌دلیل تحریم‌های آمریکا، همه پول‌های دیجیتال ایرانی‌ها را بلوکه خواهد کرد.