|
دنیای اقتصاد نوشت: گفته میشود ایران بعد از مصر دومین کشور تولیدکننده خرما در جهان است اما در بین کشورهای صادرکننده در رتبه چهارم قرار دارد.
در این گزارش اما به این موضوع نمیپردازیم که علل و دلایل چهارم بودن کشورمان که از تولیدکنندههای مطرح خرما در جهان است، چیست؛ بلکه به این موضوع میپردازیم که بازار خرید و فروش خرما در ماه مبارک رمضان سالجاری نسبت به سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ چه تغییراتی داشته است.
طبق صحبتهای رئیس انجمن ملی خرمای ایران، امسال خرمای تازه به ماه رمضان نمیرسد. دلیل آن هم این است که به گفته او چهار ماه تا فصل برداشت محصول جدید باقی مانده است. با این حال اینطور که گفتهاند، انبارها از سال زراعی قبل پر است و مشکلی برای تامین نیاز مردم در زمینه خرما وجود ندارد.
با تمام این صحبتها، خرما نسبت به یکی، دو سال پیش در مقایسه با دیگر اقلام خوراکی افزایش قیمت چشمگیری نداشته است. برای مثال یک کیلو خرمای عسلی در سال ۱۳۹۹، ۱۶هزار و۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان بوده و حالا بسته ۸۰۰ گرمی آن ۲۲ هزار تومان قیمت دارد. اما در میان خرماها تنها خرمای پیارم است که نسبت به سال ۱۳۹۸، در سال ۱۴۰۰ با رشد بیش از سه برابری قیمت همراه بوده است.
نکته دیگری که قبل از خواندن این گزارش باید در جریان آن قرار بگیرید، این است که تنوع خرماها زیاد است و در این گزارش به مقایسه قیمت چند خرمای پرطرفدار و پر فروش اکتفا کردیم.
رطب مضافتی
در سال ۱۳۹۸ خرمای مضافتی توسط تولیدکننده ۱۸ هزار تومان به فروش میرفته است. اما شما در همان سال برای خرید رطب مضافتی بم باید ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان هزینه میکردید. در سال ۱۳۹۹ هر کیلو خرمای مضافتی توسط تولیدکننده ۱۹۵۰۰ تومان قیمتگذاری شده بوده است، اما وقتی برای خرید یک کیلو خرمای مضافتی بم راهی میدانهای میوه و ترهبار شهرداری میشدید، باید ۲۳ هزار و ۹۰۰ تومان پول میدادید.
در فروشگاهها هم ۷۰۰ گرم آن بین ۲۳ هزار و ۹۰۰ تا ۴۵ هزار تومان به فروش میرفته است اما حالا در سال ۱۴۰۰ برای خرید یک بسته ۷۰۰ یا ۶۸۰ گرمی رطب مضافتی بم باید بین ۳۵ تا ۴۹ هزار تومان هزینه کنید. درحالیکه قیمت هر کیلوگرم خرمای مضافتی در مبدأ تولید ۲۰ تا ۲۱ هزار تومان تعیین شده است.
نکتهای که صدای فعالان این بخش را هم درآورده و به وضعیت قیمت فروش محصولاتشان از مبدأ تا رسیدن به دست مصرفکننده معترض هستند. در نهایت افزایش قیمت رطب مضافتی بهصورت متوسط از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰، بیشتر از ۱۴ درصد و نسبت به سال ۹۸ هم ۸/ ۴۲ درصد رشد داشته است.
خرمای پیارم
در سال ۱۳۹۸ وضعیت قیمتها به این شکل بوده است که برای خرید خرمای پیارم که یکی از انواع خرماهایی است که در استان هرمزگان کشت میشود، اگر به میادین میوهوترهبار میرفتید، یک کیلوی آن را میتوانستید با ۳۷ هزار تومان بخرید. اما در سال ۱۳۹۹ خرمای پیارم در میدان میوه و ترهبار کم پیدا میشود و برای خرید آن باید به مغازههای خارج از این میدان مراجعه میکردید که در آنجا برای خرید یک کیلو از این خرما از نوع درجه یک آن ۷۵ تا ۸۰ هزار تومان و درجه دو آن ۶۸ هزار تومان هزینه میکردید.
در ۱۴۰۰ اما وضعیت به این شکل میشود که برای خرید ۷۵۰ گرم خرمای پیارم، باید ۱۲۲ هزار تومان ناقابل هزینه کنید. البته قیمتها متفاوت است. مثلا یک نوع آن در فروشگاهها موجود است که نیم کیلوی آن ۹۹ هزار تومان فروخته میشود و بسته ۲۰۰ گرمیاش هم ۴۰ هزار تومان. البته از این نکته نباید بگذریم که چه در سال ۹۹ و چه در سالجاری، به علت تورم افسارگسیخته، تفاوتهای چشم گیر قیمتی در هر کیلوگرم از خرمای پیارم در میادین میوهوترهبار شهرداری تهران، خردهفروشیهای سطح شهر و فروش آنلاین و فروشگاههای مشهور مجازی بهوجود آمده است.
خرمای کبکاب
خرمای کبکاب از خرماهای شناخته شده و پرطرفدار است. کبکاب وقتی کاملا برسد رنگی متمایل به قهوهای تیره دارد و رنگ آن در زمان خارک و رطب متمایل به زرد است. این خرما بین ۱۱ هزار تومان تا ۱۲۵۰۰ در سال ۱۳۹۸ قیمتگذاری شده بود. در همین سال یعنی سال ۱۳۹۸، یک کیلو درجه یک این خرما ۱۵ هزار تومان و درجه دوم آن هم حدودا ۱۳ هزار تومان در فروشگاهها موجود بود.
قیمت آن در اوایل ماه رمضان سال ۱۳۹۹ کیلویی ۱۲هزار و ۵۰۰ تا ۱۳هزار و۵۰۰ تومان قیمتگذاری شد. اما اگر در همان سال شال و کلاه میکردید و به میدانهای میوهوترهبار میرفتید یک کیلوی آن را به شما ۱۵ هزار تومان میفروختند. اما در سالجاری یک بسته یک کیلو و ۲۵۰ گرمی آن از نوع درجه یک و در بستهبندی طلقدار، ۴۷ هزار و ۵۰۰ تومان در فروشگاههای زنجیرهای معتبر به فروش میرود.