ماجرای چرب و چیل «قیمت گوشت»

فرارو: قیمت گوشت در جدیدترین گزارش مرکز آمار نسبت به ماه پیش چهار دهم درصد کاهش پیدا کرده است یعنی احتمالا منظورشان این است که می‌توان گوشت گوسفندی را کیلویی ۱۴۰ هزار تومان و گوشت گوساله را کیلویی ۱۴۶ هزار تومان خریداری کرد. روسای اتحادیه‌های گوشت گوسفندی، اما همین اواخر با اشاره به در پیش بودن روز‌های آخر سال، نسبت به احتمال افزایش قیمت گوشت تا مرز ۲۰۰ هزار تومان هشدار داده‌اند.

از این طرف، بررسی بازار نشان می‌دهد ۲۰۰ هزار تومان همین الان هم کف قیمت خرید بخش‌هایی از گوشت قرمز است و در مواقعی قیمت گوشت قرمز تا مرز کیلویی ۳۰۰ هزار تومان پیش می‌رود. به‌نظر شما اختلاف قیمت گوشت قرمز در گزارش‌های رسمی، در اظهارات مقامات و مسئولان صنفی، در اخبار رسانه‌ها و در کف بازار از کجا سرچشمه می‌گیرد و چه کسی در این باره تلاش می‌کند ما را سرکار بگذارد؟

قیمت گوشت در آمار‌های رسمی

به گزارش فرارو، قیمت گوشت و داستان آن را باید از گزارش‌های رسمی شروع کرد؛ جایی که مرکز آمار با اصرار می‌گوید گوشت ارزان شده و دلیلی برای نگرانی نیست. از دید این نهاد رسمی، قیمت گوشت در مقایسه با ماه پیش یعنی دی ماه ۱۴۰۰، عقب‌نشینی چهار دهم درصدی را تجربه می‌کند. هنوز جزییات گزارش در دسترس افکارعمومی قرار نگرفته، اما می‌توان با مراجعه به گزارش ماه قبل، عدد‌های ۱۳۹ هزار و ۶۵۵ تومان و ۱۴۶ هزار تومان را به عنوان قیمت مدنظر مرکز آمار برای هر کیلو گوشت گوسفندی و گوشت گوساله مشاهده کرد. چهار دهم درصد تغییر زیادی نیست، اما چون مرکز آمار گفته گوشت چهار دهم درصد ارزان شده، بیایید همین عدد‌ها را به‌عنوان قیمت رسمی گوشت در نظر بگیریم و آن را مبنای محاسبه قرار دهیم. جلوتر که برویم حتما متوجه می‌شوید چیزی از دست نداده‌ایم!

سبقت قیمت گوشت از دلار در جستجو‌های اینترنتی

قیمت گوشت قرمز یکی از عبارت‌های پرکاربرد فارسی در موتور جستجوی گوگل است. یعنی کلی آدم صبح به صبح از خواب بیدار می‌شوند و در خلال امورات روزانه‌شان، آن وسط سری به اینترنت می‌زنند و از گوگل می‌پرسند قیمت گوشت چقدر است. جستجوی عبارت «قیمت گوشت گوسفندی امروز تهران ۱۴۰۰» در یک سال گذشته با افزایش ناگهانی روبرو بوده است. ولی مدیونید اگر خیال کنید ماجرا مختص تهران است. لرستان بیشترین میزان جستجوی اینترنتی درباره قیمت گوشت را در کل کشور به خود اختصاص داده است. با فاصله و کاملا معنی دار! در رتبه‌های بعدی استان مرکزی، سمنان، همدان، اردبیل، اصفهان، یزد، البرز، کرمان، گیلان و... قرار می‌گیرند. خود تهران در جایگاه چهاردهم جدول است! عجیب نیست؟ حتی بعد از اینکه بفهمید موج هیجان و کنجکاوی درباره قیمت دلار در گوگل از قیمت گوشت کمتر است؟

در یک ماه اخیر عبارت‌هایی مثل قیمت گوشت گوساله هم جستجو می‌شود، دسته‌ای از کاربران دنبال قیمت آنلاین گوشت قرمز می‌گردند و بخشی هم از گوگل درباره پیش‌بینی قیمت دام زنده می‌پرسند.

قیمت گوشت قرار است گران شود؟

قیمت گوشت را حالا باید یکی از سوژه‌های جذاب سایت‌ها و خبرگزاری‌ها بدانیم. بالاخره وقتی مردم درباره آن جستجو می‌کنند من و همکاران خبرنگارانم باید به این نیاز پاسخ بدهیم یا نه؟ خب برای سوال و جواب چه کسی بهتر از روسای اتحادیه‌های صنفی می‌توان پیدا کرد؟ منصور پوریان به‌عنوان رییس شورای تامین دام کشور و اصغر ملکی به‌عنوان رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی تهران قطعا هر روز بخش قابل توجهی از زمان خود را برای پاسخگویی به سوالات خبرنگاران صرف می‌کنند. یا اگر حوالی ظهر، شبکه خبر را بگیرید، حتما می‌توانید شاهد ارتباط زنده تلفنی یکی از آن‌ها باشید. منصور پوریان و اصغر ملکی غیر از قیمت، با سوالاتی درباره آینده و پیش‌بینی بازار هم روبرو می‌شوند و تا جایی که می‌توانند و از دستشان برمی‌آید، تلاش می‌کنند سوالی را بی‌جواب نگذارند.

منصور پوریان این هفته به خبرگزاری ایلنا گفته: «مافیای عرضه گوشت می‌خواهد با جوسازی علیه صادرات، افکارعمومی را به نفع خود تغییر بدهد و گرانی‌های اخیر نرخ گوشت را به صادرات دام در ارتباط می‌داند». تقریبا هفت روز بعد، اصغر ملکی به‌عنوان رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفته: «با توجه به کاهش عرضه دام به سبب شرایط جوی و صادرات، قیمت دچار نوساناتی شده است». او همچنین پیش‌بینی کرده روند افزایش مصرف پروتئین در فصل سرما و کاهش عرضه دام در کشتارگاه منجر به جهش قیمت گوشت شود».

یکی دو نفر از همین مقامات صنفی از ۲۰۰ هزار تومان به‌عنوان محدوده قرمز گوشت یاد کرد‌ه‌اند و گفته اند اگر فلان شود و فهمان نشود، قیمت گوشت به بیسار می‌رسد. بیایید ماجرا را مرور کنیم؛ قیمت گوشت بالا می‌رود، مردم درباره آن حساس می‌شوند، رسانه‌ها مدام درباره دلایل این اتفاق می‌نویسند، مقامات صنفی گرانی گوشت را گردن دیگران می‌اندازند و... قیمت گوشت دوباره بالا می‌رود. انگار داخل یک لوپ گرفتار شده‌ایم. نه؟

قیمت گوشت آخرین بار حدود سه‌سال پیش در دولت حسن روحانی به معضل تبدیل شده بود. آن زمان گرانی گوشت را گردن کمبود دام انداختند. کار به‌جایی رسید که دولت تصمیم گرفت از برزیل و قرقیزستان و... با هواپیما گوشت و گوسفند زنده وارد کند. در ۲۴ دی ماه ۱۳۹۷، یک فروند بوئینگ ۷۰۷ ارتش با ۱۵ خدمه در فرودگاه پیام سقوط کرد. رسانه‌ها بار این هواپیما را ۴۰ تن گوشت یخ‌زده عنوان کردند که از از مبدا بیشکک کشور قرقیزستان به ایران می‌آمد. امسال شکر خدا کمبود دام مطرح نیست و حتی دامداران به‌بهانه ازدیاد دام، دولت را راضی کردند مجوز صادرات دام را صادر کند. پس چرا دوباره قیمت گوشت بالا می‌رود؟

قیمت گوشت چرا گران می‌شود؟

به گزارش فرارو، قیمت گوشت و گرانی آن اگر به‌خاطر صادرات دام رخ داده بود، الان باید متوقف می‌شد. مدیرعامل اتحادیه دام سبک می‌گوید در دو هفته اخیر صادرات دام زنده به بهانه افزایش قیمت گوشت قرمز متوقف شده است. از نظر صدر دادرس، با توجه به در پیش بودن ایام پایانی سال، تنظیم بازار گوشت اهمیت به‌سزایی دارد و اگر دولت نتواند بازار را کنترل کند، با چالش جدی مواجه می‌شویم. رئیس شورای تامین کنندگان دام از دید خودشان ماجرا را نگاه می‌کند. به‌گفته منصور پوریان قیمت کنونی هر کیلو دام سبک و سنگین ۵۸ تا ۵۹ هزار تومان است، در حالی که قیمت مصوب دام سبک ۶۲ هزار تومان است و هر کیلو لاشه گوسفند ۱۲۰ هزار تومان و هر کیلو لاشه گوساله ۱۱۰ هزار تومان در عمده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود، اما افراد سودجو با فضاسازی دنبال افزایش قیمت گوشت به مرز ۲۰۰ هزار تومان هستند تا بتوانند واردات لاشه را توجیه‌پذیر کنند.

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی، ابر و ماه و خورشید و فلک را مقصر می‌داند و می‌گوید با توجه به کاهش عرضه دام به سبب شرایط جوی و صادرات، قیمت دچار نوساناتی شده است. ضمن اینکه طبق روال همه ساله در بهمن تقاضا برای خرید گوشت به‌واسطه ذخایر شب عید افزایش پیدا می‌کند که این موضوع منجر به درصد جزئی افزایش قیمت می‌شود. جای دیگری هم گفته با توجه به اینکه عمده دام تهران از غرب کشور تامین می‌شود، بارندگی‌های اخیر و کندی تردد منجر به کاهش عرضه دام در کشتارگاه و افزایش قیمت در بازار شد.

قیمت گوشت بالاخره چقدر است؟ باید ۱۴۰ هزار تومان و ۱۴۶ هزار تومان مرکز آمار را باور کرد یا از عدد ۲۰۰ هزار تومانی که مقامات صنفی به عنوان محدوده قرمز گوشت قرمز معرفی کرده‌اند ترسید؟ فرقی نمی‌کند از قصابی گوشت کیلویی تهیه کنید یا در فروشگاه‌های زنجیره‌ای سراغ گوشت بسته‌بندی شده شرکتی را بگیرید؛ به‌هرحال باید برای آنچه می‌خرید پول پرداخت کنید.

قیمت گوشت در گزارش‌های میدانی که حاصل حضور خبرنگاران در سطح شهر و بازدید از خرده‌فروشی‌ها است، نشان می‌دهد قیمت هر کیلو شقه گوسفندی به ۱۳۵ تا ۱۴۰ هزار تومان رسیده است. سردست گوسفندی را ۱۱۵ تا۱۳۰ هزار تومان می‌فروشند و برای خرید گردن گوسفندی باید بین ۱۲۵ تا ۱۴۰هزار تومان پول پرداخت کرد.

قیمت ران گوسفندی حداقل ۱۵۵ هزار تومان است و تا ۱۶۵ هزار تومان هم می‌رسد. راسته با استخوان گوسفندی را بین ۱۳۵ تا ۱۴۵ هزار تومان می‌فروشند و قطعاتی مثل قلوگاه گوسفندی ۱۰۰ تا ۱۲۰هزار تومان، راسته گوساله ۱۵۵ تا ۱۷۰ هزار تومان و ران گوساله ۱۵۵ تا ۱۷۰ هزار تومان فروخته می‌شود.

همچنین در میادین تره‌بار شهرداری قیمت هر کیلو شقه گوسفندی حدود ۱۱۷ هزار تومان، سردست گوسفندی ۱۲۰ هزار تومان، ران گوسفندی ۱۴۰ هزار تومان، راسته با استخوان گوسفندی ۱۲۵ هزار تومان و ران گوساله و راسته گوساله ۱۴۸ هزار تومان است.

قیمت گوشت در گزارش انجمن ملی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان که با عنوان کارگروه رصد و پایش بازار کشور هم شناخته می‌شود، مورد توجه قرار گرفته؛ این گزارش مال ۱۰ روز پیش است و در آن به قیمت گوشت در بهمن ۱۴۰۰ اشاره شده. تهیه‌کنندگان گزارش میانگین قیمت گوشت گوسفندی در تهران را ۱۴۵ هزار تومان و میانگین قیمت گوشت گوسفندی در کشور را ۱۳۶ هزار تومان ذکر کرده‌اند و می‌گویند برای گوشت گوساله باید در تهران و کل کشور به‌ترتیب میانگین قیمت ۱۶۵ هزار تومان و ۱۳۶ هزار و ۵۰۰ تومان را درنظر گرفت. واقعا؟ این ادعا تا چه اندازه می‌تواند درست باشد؟ حتما در جریان هستید که گوشت در بازار کشور به‌صورت قطعات مختلف عرضه می‌شود. عدد اعلام شده توسط مرکز آمار، بانک مرکزی و کارگروه رصد و پایش بازار همیشه میانگین قیمت است که از حاصل جمع قیمت گوشت چرخ‌کرده مخلوط یا قلوه‌گاه که ارزان‌ترین نوع گوشت هستند با مواردی مثل راسته بی‌استخوان و حتی استیک و تقسیم آن‌ها به‌دست می‌آید. پس اعداد ذکر شده در آمار اگرچه دروغ نیست، اما نمی‌تواند چندان دقیق باشد. در بازار وضع می‌تواند متفاوت باشد.

قیمت گوشت بسته به شهر شما، موقعیت قصابی موردنظر یا حتی برندی که انواع بسته‌بندی شده گوشت را عرضه می‌کند، تفاوت‌هایی خواهد داشت، اما اگر ما را امین خود بدانید باید بگوییم الان در نیمه اول بهمن ۱۴۰۰، باید برای یک کیلو چرخ‌کرده مخلوط چیزی بین ۱۳۰ تا ۱۶۰ هزار تومان کنار بگذارید. قیمت منصفانه یک کیلو گوشت خورشتی گوساله باید حدود ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومان باشد. برای یک کیلو ران گوساله یا سردست بدون استخوان، ممکن است مجبور شوید تا ۲۰۰ هزار تومان هزینه کنید. قیمت انواع خاص گوشت گوساله، مثل ماهیچه بدون استخوان و استیک کبابی گوساله در نمونه‌های درجه یک از ۲۰۰ هزار تومان عبور کرده است.

قیمت گوشت گوسفندی شاید به‌طور متوسط کمتر از گوشت گوساله باشد، اما در دوئل رو‌دررو، رقیب را شکست می‌دهد. مثلا برای یک کیلو فیله ممتاز گوسفندی شاید مجبور شوید تا ۳۰۰ هزار تومان پول پرداخت کنید. راسته بدون استخوان با کاربرد کبابی هم چنین وضعیتی دارد. حداکثر قیمت انواع درجه یک گوشت خورشتی بدون استخوان گوسفندی ۲۳۰ هزار تومان است. ماهیچه، ران، سردست، شیشلیک گوسفندی درجه یک را با قیمت بالای ۲۰۰ هزار تومن می‌فروشند. قیمت گردن و گوشت مخصوص آبگوشتی به محدوده ۱۳۰ تا ۱۷۵ هزار تومان رسیده است. قیمت ماهیچه پلویی را تقریبا باید حدود ۱۷۰ هزار تومان درنظر گرفت. اگر هدفتان خرید قلوه‌گاه برای تهیه گوشت چرخ‌کرده در خانه است، برای آن حدود ۱۱۵ تا ۱۲۵ هزار تومان کنار بگذارید.