|
ایرنا: از نظر برخی افراد زندگی مشترک با رعایت حریم خصوصی همخوانی ندارد و زوجها بیبرو برگرد باید از جزییات زندگیهم با دیگران با خبر باشند.
همان طور که ازدواج با کسی که به او علاقهمند هستید قرار است به زندگی شما رنگ و بویی از آرامش و عشق بدهد، رعایت حریم خصوصی و حفظ فردیت هم کماکان همین نقش را باید در زندگی مشترک ایفا کند.
ازدواج به معنی ایجاد محدودیت برای زوجها نیست. هیچکس نمیتواند این ادعا را داشته باشد که زوجها به هیچ عنوان نباید حرفهای ناگفته داشته باشند. چه بسا گاهی برخی از همین حرفهای نگفته باعث تحکیم بنیاد خانواده شود و این به شرایط زوجها و زندگی خصوصیشان ارتباط مستقیم دارد. امروزه مجموعهای از رد و نشانهای معاشرتهای روزمره در گوشی تلفنمان به راحتی قابل دسترس است. اما آیا به بهانه همسر بودن میتوانیم بدون اجازه طرف مقابلمان از جزئیات این گفتگوها و معاشرتها باخبر شویم. در قرآن کریم و آداب و روایتهای اسلامی همواره پرهیز از تجسس به ما گوشزد شده است. حال میخواهیم بدانیم که این پرهیز درباره همسر نیز مطرح است یا خیر.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی:
بدون رضایت جایز نیست.
بسیاری از مراجع چک کردن بدون اجازه گوشی همسر را نوعی تصرف به حساب میآورند. همین نکته باید این زنگ خطر را برای زوجها به صدا دربیاورد، چرا که تصرف بدون رضایت در اسلام از گناهان آشکار است و باید در هر شکل از آن پرهیز کرد. آیت الله صافی گلپایگانی در پاسخ به این سوال فرمودهاند: این موارد جزو تصرف است و بدون رضایت جایز نیست.
حضرت آیتالله العظمیسیستانی:
جایز نیست.
نظر آیت الله سیستانی در این باره قاطع و صریح است. ایشان درباره این استفتاء فرمودهاند که این کار جایز نیست و زوجها را دعوت به تقوا و همدلی با یکدیگر کردهاند.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی:
تنها با دلیل محکم خوف از معصیت جایز است.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای:
بدون اذن و رضایت ایشان جایز نیست.
آیتاللهالعظمی مکارم شیرازی:
تجسس در گوشی دیگران حرام است.
تلفن همراه از وسایل شخصی هر انسان است. نظر آیت الله العظمی شبیری زنجانی در این باره با اندکی احتیاط و تمایز همراه است. ایشان در پاسخ به این سوال فرمودهاند: «تصرف در اموال دیگری و تجسس در عیوب دیگران جایز نیست، مگر در فرض خوف معصیت مهم یا معرضیت نوعیه برای معصیت مهم.» حال سوال این است که هر ظنی میتواند حکم خوف از معصیت را داشته باشد؟ آیا هر ظنی در هر موقعیتی میتواند مجوزی برای این کار باشد. تبعات چک کردن تلفن همراه همسر چیست و زوج درمانها در این باره چه نظری دارند؟
قرآن درباره تجسس چه توصیهای دارد؟
آیه ۱۲ از سوره حجرات آب پاکی را روی دست همهمان میریزد. در این آیه صراحتا از کسانی که ایمان آوردهاند میخواهد که از تجسس در امور دیگران برحذر باشند: «ای کسانی که ایمان آوردهاید، از بسیاری گمانها بپرهیزید، چرا که بعضی از گمانها گناه است و هرگز در کار دیگران تجسس نکنید.» مفسران از این آیه این برداشت را داشتهاند که ظن بیدلیل به دیگران و تهمت زدن ناروا به آنها گناه است و تبعات بسیاری بدی برای شخص و دیگران دارد. تفحص در امور دیگران به ویژه آنهایی که خود شخص اراده بر پنهانسازی آنها دارد جایز نیست و نباید درصدد فاش کردن آنها برآییم.
تجسس به دلیل خوف معصیت در چه مواردی جایز است؟
اگر نشانههای انکارناپذیر از گناه در رفتار یکی از زوجین باشد یا در گذشته یکی از زوجین سابقهای از بیوفایی و خیانت را در زندگی مشترک داشته باشد زمینه برای ایجاد این نوع خوف در طرف مقایل ایجاد میشود. در احادیث و روایات باز هم ابتدا به رد ظن بد سفارش شده است، اما اگر این خوف با دلایل بسیار محکم همراه باشد تنها آن بخشی که اطمینان میرود در آن این معصیت نمایان باشد را میتوان بررسی کرد. البته علمای عالیقدر همچنان تاکید بر گفتگو در این زمینه دارند و تصرف مال به بهانه این بررسی را جایز نمیدانند و اعلام میدارند که در صورت اقدام به این کار با یک ظن بد و بدون دلیل قاطع شخص دچار گناه تجسس در امور دیگران میشود.
زوج درمانها چه میگویند؟
در بسیاری از موارد عدم اعتماد زوجین به یکدیگر تبعات منفیتری را در زندگی مشترک بوجود آورده است. در واقع تهمت بدون دلیل خود سرآغازی برای انجام آن عمل است و این خطر همواره یک زندگی مشترک را تهدید میکند. برای پرهیز از هر نوع ظن بود راهکارهایی به جز تجسس در امور یکدیگر وجود دارد. «دکتر زهره سیفی» زوج درمانگر در این باره توصیههایی دارد: «متاسفانه بسیاری از زوجهایی که به کلینیکهای زوج درمانی مراجعه میکنند در وهله اول مهارت گفتگو با یکدیگر را از دست دادهاند. توصیه ما این است که زوجها با فراهم کردن محیطی آرام با هم به گفتگو بپردازند. اگر دلسردی و ظن بدی دارند درباره آن حرف بزنند و دلیل بدهند و صراحتا پاسخ بگیرند.»
دکتر سیفی میگوید زوجها با این رفتار به یکدیگر این پیام را میرسانند که هنوز برای هم مهم هستند و اولویت دارند: «همین گفتگوی بیپرده پیامهای دلگرم کنندهای دارد. یعنی فردی بخشی از نگرانی خود را به دلیل علاقه به همسرش را مطرح میکند. همین نگرانی یعنی که به او و حفظ زندگی مشترک شان علاقه دارد و در آرامش باید این را به همسرش منتقل کند.»
این زوج درمان میگوید هیچ خانم یا آقایی با چک کردن مداوم و مخفیانه تلفن همسرش باعث تحکیم خانواده نشده است: «متاسفانه این موضوع جزو موارد شایع دلخوری همسران از یکدیگر است. خانم یا آقا به محض کوچکترین ظنی به خودشان این اجازه را میدهند که حریم خصوصی همسران شان را نقض کنند. رعایت به فردیت و حریم خصوصی باعث آرامش و اعتماد بیشتر در زندگی مشترک است و اگر بخواهیم صریح باشیم باید به این موضوع اشاره کنیم که بروز چنین رفتارهای سوئی در بیشتر موارد به جای حفظ خانواده باعث از هم پاشیده شدن آن شده است.
همانطور که اشاره شد همسران باید در این زمینه خوددار باشند. سوءظن را در خودشان از بین ببرند و اگر مورد آزاردهندهای در رفتار همسرشان دیدند در یک موقعیت مناسب و در آرامش در باره آن به گفتگو بپردازند و سعی کنند اعتماد را به عنوان یک رکن اصلی در زندگی مشترکشان حفظ کنند.»