زنگنه: بازگشت آمریکا به برجام برای اروپا حیاتی است

یک کارشناس مسایل بین‌الملل با اشاره به سفر انریکه مورا معاون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران در هفته جاری گفت: برای اروپا شاید حیاتی‌ است که موضوع بازگشت آمریکا به برجام اتفاق افتد تا از جایگاه ایران بهتر بتواند در شرایط فعلی به لحاظ اقتصادی و بازار انرژی استفاده کند.

صباح زنگنه در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به طولانی شدن وقفه در مذاکرات وین و به نتیجه نرسیدن گفت‌وگوها اظهار کرد: هیچ کدام از کشورها به ویژه ایران و آمریکا حاضر نیستند مذاکرات را ترک کنند و موضوع را پایان یافته تلقی کنند. از طرفی دیگر بین ایران و آمریکا هنوز تفاهم لازم بر سر شرایط بازگشت آمریکا به برجام حاصل نشده است و اینکه معمولا از طریق واسطه تعاملات و تبادلات اطلاعات و مواضع یعنی نماینده اتحادیه اروپا در حال انجام است.

وی درباره تاثیر شرایط بین المللی بر روند مذاکرات و وقفه ایجاد شده به ویژه موضوع بحران اوکراین افزود: به نظر می‌آید شرایط کلی منطقه‌ای و بین‌المللی تاثیراتی بر روند مذاکرات وین داشته است. درگیری و جنگ اوکراین بی‌تاثیر بر روی پایین آمدن فتیله گفت‌وگوهای وین نبوده است، چرا که آمریکا عمدتا به طور همه جانبه سیاسی و رسانه‌ای و پشتیبانی مالی و نظامی در مساله اوکراین درگیر شده است و همه اهتمام داخلی و خارجی خود را به آن موضوع مصروف داشته است. از این رو بحث برجام خیلی ذهن مقامات آمریکایی را اشغال نکرده است.

این کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: اما از طرف دیگر موضوع برجام اگر حل نشود در بلندمدت و میان مدت می‌تواند برای آمریکا وضعیت نامناسبی را ایجاد کند به طوری که مسایلش در منطقه و جهان را پیچیده‌تر کند از این رو ناگریز است که مذاکرات وین را به هر شکل شده ادامه دهد.

وی درباره موضع ایران و اینکه وقفه بیش از این منافعش را تامین خواهد کرد یا خیر اظهار کرد: ایران عملا اعلام کرده بود که همه وقت و مسئولیت ذهنی‌اش را معطل برجام نمی‌گذارد بلکه کار و رفت و آمدهایش در منطقه را ادامه می‌دهد، بنابراین آن ضرورت مطلقی که قبلا احساس می‌شد به برجام الان شاید از آن حالت ضرورت پایین‌تر آمده است.

زنگنه تصریح کرد: از طرفی آمریکا ملاحظه می‌کند که می‌تواند به نوعی از بازگشت ایران به بازار نفت و انرژی و فعالیت‌های اقتصادی چشم‌پوشی کند و بلکه از آن هم استفاده کند تا قیمت نفت به حد اعلا و بالاتر از وضع فعلی نرسد تا بتواند کمبودی که در بازار نفت و گاز در اروپا ایجاد شده است را جبران کند، از این رو یک نوع تفاهم نانوشته اتفاق افتاده است بدون اینکه این موضوع به صورت توافق رسمی و علنی بر اساس بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریم‌ها اتفاق افتاده باشد.

این کارشناس مسایل بین‌الملل ادامه داد: برای ایران حل مسایل معوقه از جمله برجام بسیار مهم است اما اینکه رفع نام سپاه از فهرست گروه‌های تروریستی و تحریم سپاه حتما باید برطرف شود، مساله‌ای حیاتی و جزیی از خطوط قرمز کشور است. تاکید و اصرار ایران بر رفع تحریم سپاه برای آن است که اجازه ندهد یک توافق ناقص پدید آید و صرفا گفته شود که ایران موافقت کرده است که آمریکا به برجام بازگردد. مهم این است که شرایط حیثیتی برای ایران محقق شود.

وی درباره رویکرد کشورهای عضو برجام برای رسیدن به نتیجه گفت: کشورهای اروپایی تلاش می‌کنند که مذاکرات به نتیجه روشن ختم شود، اما روسیه که می‌توانست نقش بهتری ایفا کند، الان درگیر بحران اوکراین است و چین هم بیشتر نظاره‌گر است نسبت به این مساله. گرچه چین مخالف آن است که نهادهای ایران در تحریم باقی بماند اما گام‌های عملی برای فشار به طرف مقابل در این راستا برنمی‌دارد. به نظر فقط اروپا است که آنها هم عملا درگیر مساله اوکراین هستند.

زنگنه درباره سفر هفته جاری انریکه مورا به ایران گفت: البته برای اروپا حیاتی‌ است که موضوع بازگشت آمریکا به برجام اتفاق افتد تا از جایگاه ایران بهتر بتواند استفاده کند.