رابطه ویروس‌ها با ابتلا به دیابت نوع ۲

پژوهشگران آلمانی در بررسی جدید خود، رابطه گروهی از ویروس‌ها را با ابتلا به دیابت نوع دو ارزیابی کرده‌اند.

به گزارش ایسنا و به نقل از نیوز مدیکال نت، پژوهشگران "دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ"(LMU) و "موسسه هلمهولتز مونیخ"(Helmholtz Munich) اخیرا ارتباط میان "هرپس‌ویروس‌ها" (herpesviruses) و دیابت نوع دو را تجزیه و تحلیل کرده‌اند.

انسان معمولا توسط هشت ویروس مختلف تبخال، یعنی ویروس‌های "هرپس سیمپلکس"(HSV)، "ویروس اپشتین بار"(EBV)، "ویروس واریسلا زوستر" (VZV)، "سیتومگالوویروس"(CMV) و "ویروس‌های هرپس انسانی"(HHV) آلوده می‌شود. همه این ویروس‌ها می‌توانند بعد از عفونت سیستمیک خفیف ابتدایی، به بروز عفونت نهفته مادام‌العمر منجر شوند.

دیابت نوع دو، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک است. زمانی که شخص مبتلا به "اختلال تحمل گلوکز"(IGT) یا "اختلال گلوکز ناشتا"(IFG) تشخیص داده شود، به پیش‌دیابت مبتلا است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که احتمال ابتلا به دیابت نوع دو در افراد مبتلا به پیش‌دیابت، به میزان قابل توجهی بیشتر از افرادی است که سطح گلوکز طبیعی دارند. علاوه بر این، چندین پژوهش هم عوامل ژنتیکی و هم سایر عوامل مرتبط مانند چاقی، رژیم غذایی ناسالم و التهاب را شناسایی کرده‌اند که خطر ابتلا به دیابت نوع دو را افزایش می‌دهند.

پژوهشگران دریافته‌اند که دیابت نوع دو، ظرفیت‌های ایمنی ذاتی و سازگاری بدن را کاهش می‌دهد و در نتیجه، شخص را مستعد ابتلا به عفونت می‌کند. بسیاری از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که دیابت، خطر ابتلا به عفونت ویروسی را افزایش می‌دهد. این پژوهش‌ها گزارش داده‌اند که افراد مبتلا به دیابت، بیشتر در معرض خطر ابتلا به "کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲"(SARS-CoV-۲)، هپاتیت B و هپاتیت C قرار دارند.

دانشمندان اخیرا ارتباطی را میان ویروس‌هایی مانند "انتروویروس‌ها"(enteroviruses) و "کوکساکی"(Coxsackie) و دیابت نوع یک نشان داده‌اند. افزایش شیوع هرپس‌ویروس "HHV۸" در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، در جمعیت‌های متعددی مشاهده شده است. بنابراین، بررسی‌ بیشتری برای درک ارتباط بالقوه میان هرپس‌ویروس و پیش‌دیابت مورد نیاز است.

ارتباط ویروس‌ها با دیابت

این پژوهش منسجم، ارتباط میان هفت هرپس‌ویروس یعنی HSV۱، HSV۲، VZV، EBV، CMV، HHV۶، و HHV۷ را با بروز پیش‌دیابت بررسی کرده است. علاوه بر این، پژوهشگران رابطه آنها را با میانگین قند خون در دو ماه گذشته، به صورت مقطعی تجزیه و تحلیل کرده‌اند.

پژوهشگران در این پروژه، داده‌هایی را از یک پلتفرم پژوهش سلامت موسوم به "کورا"(KORA) به دست آوردند که مبتنی بر جمعیت آلمان است. آنها در ابتدا افرادی مرتبط با تحمل گلوکز طبیعی را شناسایی کردند. این افراد در معرض خطر ابتلا به پیش‌دیابت بودند.

پژوهشگران در ابتدا بررسی خود را به شرکت‌کنندگانی با تحمل گلوکز طبیعی محدود کردند تا خطر علیت معکوس را کاهش دهند. تجزیه و تحلیل با چند متغیر نشان داد که ویروس‌های مذکور به طور مداوم بر شیوع پیش‌دیابت تأثیر می‌گذارند که مستقل از تحصیلات، سن، سیگار کشیدن، جنسیت، شاخص توده بدنی، فعالیت بدنی، فشار خون بالا، مقاومت به انسولین، سطوح لیپیدها و گلوکز ناشتا است.

دانشمندان مشاهده کردند که HSV۲ مستقل از عوامل ذکر شده در بالا، به صورت مقطعی با میانگین قند خون مرتبط است.

اگرچه پژوهش‌های پیشین نشان دادند که هرپس‌ویروس‌ها در میزبان پایدار هستند اما به دلیل بروز تغییرات در سیستم ایمنی میزبان یا فعالیت ویروسی ممکن است از طریق تجزیه و تحلیل پادتن، در خون شناسایی نشوند. دانشمندان اظهار داشتند که در بیشتر موارد، عفونت ناشی از هرپس‌ویروس در اوایل کودکی رخ می‌دهد. با وجود این، بروز عفونت در سنین بعدی نیز امکان‌پذیر است. این پژوهش نشان داد که ممکن است به دلیل افزایش واکنش پادتن، ویروس غیرقابل شناسایی باشد. پژوهشگران بیان کردند که اگر سرم خون شخص مثبت نباشد، به این معنا نیست که او شفا یافته است زیرا ممکن است ویروس در حالت نهفتگی غیرقابل شناسایی باشد.

محدودیت‌های پژوهش

یکی از محدودیت‌های پژوهش حاضر این است که تحلیل سرولوژیکی، عفونت‌های گذشته را به طور کامل نشان نداد. سطح پادتن‌ها معمولا تحت تأثیر شدت عفونت، قدرت واکنش‌های ایمنی در برابر عفونت ابتدایی، تعامل ویروس با میزبان و احتمال عفونت‌های مکرر است. پژوهشگران در این پروژه، ناهماهنگی در وضعیت سرولوژیکی را بین دو نقطه زمانی مشاهده کردند که دلیل آن توضیح داده نشد. پژوهشگران اطلاعات مربوط به نشانه‌های حاد هرپس‌ویروس را در مورد گروه تحت بررسی در اختیار نداشتند و به همین دلیل نتوانستند علت اصلی را تعیین کنند.

یکی دیگر از محدودیت‌های پژوهش این است که سنجش مولتی‌پلکس ویروسی برای بررسی HHV۶ و HHV۷ تایید نشده است. این به دلیل در دسترس نبودن روش استاندارد چندگانه است.

این پژوهش، در مجله "Diabetologia" به چاپ رسید.