زنگ هشدار بحران آب در تایباد به صدا درآمد

ایسنا/خراسان رضوی مدیر امور منابع آب تربت جام گفت: برداشت‌های غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی زنگ هشدار بحران آب را در دشت‌های شهرستان تایباد به صدا درآورده است.

یوسف اختری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: حدود ۹۷ درصد منابع آب زیرزمینی شهرستان تایباد از چاه‌های دشت‌های کرات و تایباد تامین می‌شود و برداشت‌های زیاد و بدون بازگشت سبب افت آب‌های زیرزمینی شده است.

وی با اشاره به ۴۰۸ حلقه چاه در دشت‌های شهرستان افزود: از این تعداد ۲۹۲ حلقه چاه در دشت تایباد سالانه ۷۸.۱ میلیون متر مکعب برداشت آب دارد و ۱۱۶ حلقه در دشت کرات فعال است که به طور میانگین ۵۳.۴ میلیون متر مکعب آب برداشت می‌شود.

اختری بیان کرد: همچنین ۸۶ رشته قنات و ۳۸ دهنه چشمه در دشت تایباد و ۲۴ رشته قنات و ۱۱ دهنه چشمه در دشت کرات فعال است.

وی با تاکید بر اینکه افت آب‌های زیرزمینی خطر اصلی بحران بی‌آبی در شهرستان به‌شمار می‌رود، توضیح داد: سالانه در دشت کرات ۲۲.۸ میلیون متر مکعب و در دشت تایباد ۱۹.۶ میلیون متر مکعب کسری آب وجود دارد؛ یعنی این میزان آبی که برداشت می‌شود، بازگشت ندارد و اعلام خطر جدی برای بحران خشکسالی در طول سال‌های آینده است.

مدیر امور منابع آب تربت جام تصریح کرد: دشت کرات سالانه شاهد ۲ متر افت آب است و این خطر خیلی بزرگی در یک شهرستان مرزی با موقعیت جغرافیایی گرم و خشک است. کاهش نزولات جوی برداشت‌های بی‌رویه موجب افت شدید آب‌های زیرزمینی شده و به دلیل اینکه آب برگشت ندارد و این افت جبران نمی‌شود، در سال‌های آینده شاهد خشک شدن منابع آبی خواهیم بود.

وی حوزه کشاورزی را در این شهرستان بسیار پرمصرف دانست و افزود: بخش اعظم مصرف آب‌های زیرزمینی در حوزه کشاورزی اتفاق می‌افتد، در دشت کرات مصرف آب در حوزه کشاورزی ۸۶.۷ درصد، حوزه آب شرب ۱۱.۱ درصد، صنعت ۰.۶ درصد و خدمات ۱.۶ درصد همچنین در دشت کرات حوزه کشاورزی ۹۸ درصد، آب شرب و سایر حوزه‌ها هر کدام یک درصد از آب‌های زیرزمینی برداشت دارند.

اختری خاطرنشان کرد: تغییر الگوی مصرف در آبیاری اراضی کشاورزی و توسعه کشت‌های مکانیزه و نیز آموزش کشاورزان برای استقبال از کشت محصولات کم‌آب‌طلب و گیاهان دارویی در برداشت غیرمتعارف آب‌های زیرزمینی کمک موثری خواهد کرد.

وی تاکید کرد: بحران آب هشدار جدی است و با حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت‌های بی‌رویه علاوه بر اتمام این مایه حیات به فرسایش سریع خاک کمک کرده‌ایم. افت آب‌های زیرزمینی به سرعت انجام می‌گیرد و با توجه به اینکه بارش برف و باران کاهش یافته، ذخیره سازی آب به سختی انجام می‌شود.

مدیر امور منابع آب تربت جام گفت: سال گذشته ۱۹۰ حلقه چاه غیرمجاز در شهرستان‌های تایباد، باخرز، تربت جام و صالح‌آباد توسط این مدیریت پر شده که یک میلیون و ۱۲۲ هزار متر مکعب در مصرف آب صرفه‌جویی صورت گرفته که از این تعداد ۱۵۵ حلقه چاه در باخرز و ۲۸ حلقه در تایباد پر شده و نشان می‌دهد که این ۲ شهرستان به ترتیب بالاترین آمار حفر چاه‌های غیرمجاز را از آن خود کرده‌اند.

این مدیریت منابع آبی چهار شهرستان باخرز، تربت جام، تایباد و صالح‌آباد را کنترل می‌کند.