آغاز نشست سران گروه هفت در سایه جنگ

صدراعظم آلمان قرار است امروز یکشنبه از رهبران کشورهای ثروتمند عضو گروه هفت برای شرکت در نشستی سه روزه در کوه‌های آلپ واقع در باواریا استقبال کند؛ نشستی که تحت‌الشعاع جنگ اوکراین و پیامدهای گسترده آن، از کمبود انرژی تا بحران غذایی قرار گرفته است.

به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، اجلاس دوره‌ای سران کشورهای موسوم به گروه هفت پنجم تیرماه (۲۶ ژوئن) به میزبانی آلمان در جنوب ایالت بایرن برگزار می‌شود. این نشست در قلعه تفرجگاهی Schloss Elmau در پای بلندترین کوه آلمان، Zugspitze برگزار می‌شود. این همان مکانی است که این کشور آخرین بار در سال ۲۰۱۵ در آنجا میزبان نشست سالانه گروه هفت بود. در آن زمان و در فاصله یک سال بعد از حمله مسکو به شبه جزیره کریمه موضوع تهاجم روسیه به اوکراین در دستور کار قرار گرفته بود.

گروه هفت (G۷) چهار کشور اروپایی آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایتالیا، دو کشور آمریکای شمالی کانادا و ایالات متحده و کشور آسیایی ژاپن را در بر می‌گیرد.

در فاصله سال‌های ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۴ روسیه نیز یکی دیگر از کشورهای این جمع بود که آن زمان گروه هشت خوانده می‌شد. الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه باعث کنار گذاشتن این کشور از گروه هشت شد.

گروه هفت در میانه دهه هفتاد قرن بیستم شکل گرفت و اعضایش در آن دوره اقتصادهای برتر جهان بودند و اکنون خود را آن گونه که اولاف شولتس، صدراعظم آلمان به تازگی گفته "دموکراسی‌های قدرتمند اقتصادی" می‌خوانند.

این کشورها خود را جمعی متکی بر ارزش‌ها می‌دانند که به آزادی و حقوق بشر، حاکمیت قانون و دموکراسی، و رفاه و توسعه پایدار متعهد هستند.

جی هفت یک سازمان بین‌المللی نیست و نمی‌تواند تصمیم‌های الزام‌آور بگیرد اما به طور مشترک برای هماهنگی موضع‌گیری‌ها و ابتکارات اقدام می‌کند که حاصل آن در بیانیه‌های سران و رئیسان دولت‌های هفت کشور منعکس می‌شود.

این اجلاس در شرایطی تاریک‌تر از نشست سال گذشته زمانی که رهبران انگلیس، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و آمریکا برای اولین بار از زمان قبل از همه‌گیری کووید-۱۹ با یکدیگر ملاقات کرده و متعهد به بازسازی شدند، برگزار می‌شود.

افزایش قیمتهای جهانی انرژی و مواد غذایی در پی حمله روسیه به اوکراین در حال ضربه زدن به رشد اقتصادی است.

سازمان ملل روز جمعه نسبت به آنچه که بروز یک "بحران گرسنگی جهانی بی سابقه" خواند، هشدار داد.

مسائل مورد بحث در اجلاس گروه هفت

تغییرات آب و هوایی، چین که هر چه بی پرواتر می‌شود و هچنین ظهور اقتدارگرایی نیز قرار است جزو دستور کارهای این اجلاس باشند.

انتظار می‌رود رهبران گروه هفت به دنبال نشان دادن یک جبهه متحد در حوزه حمایت از اوکراین تا زمان لازم و همینطور اعمال فشار بر کرملین باشند، اگرچه آنها همچنین به دنبال این هستند از اعمال تحریم‌هایی که می‌تواند تورم و بحران هزینه‌های معیشتی برای مردم خود را تشدید کند اجتناب کنند.

یکی از مقامات اتحادیه اروپا گفت: "پیام اصلی اجلاس گروه هفت اتحاد و هماهنگی در عمل خواهد بود... پیام اصلی این است که حتی در شرایط سخت... ما به اتحاد خود پایبند هستیم."

یک منبع آگاه به رویترز گفت که کشورهای شریک در گروه هفت قرار است بر سر ممنوع ساختن واردات طلا از روسیه موافقت کنند. همچنین یک منبع دولتی آلمانی نیز بعداً گفت که این رهبران به دنبال گفتگوهایی "واقعا سازنده" در مورد تعیین احتمالی سقف قیمت برای واردات نفت از روسیه هستند.

همچنین انتظار می‌رود که رهبران گروه هفت درباره گزینه‌های مربوط به مقابله با افزایش قیمتهای انرژی و جایگزین برای واردات نفت و گاز از روسیه گفتگو کنند.

کشورهای عضو گروه هفت در سال‌های ابتدایی تشکیل این جمع بیشتر در کارگروه‌های کوچک در مورد مسائل اقتصادی و مالی رایزنی می‌کردند. در حال حاضر تقریبا تمام مسائل مهم جهانی در دستور کار این گروه قرار دارد.

در سال‌های اخیر اقتصاد جهانی، سیاست‌های خارجی و امنیتی، توسعه، مهاجرت و تغییرات اقلیمی از مهم‌ترین مسائلی بوده‌اند که عالی‌ترین مقام‌های گروه هفت در مورد آن رایزنی و تصمیم‌گیری کرده‌اند.

میزبان اجلاس‌ها در جهت دهی محتوای رایزنی‌ها نقش مهمی دارد.

شعار این دور اجلاس "پیشرفت برای یک جهان عادلانه" انتخاب شده است. پیشتر قرار بود مقابله با تغیرات اقلیمی و تسریع چرخش به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر محور اصلی رایزنی‌ها باشد.

با حمله روسیه به اوکراین که ۲۴ فوریه آغاز شد مسئله تغییرات اقلیمی به حاشیه رانده شده و به دعوت صدراعظم آلمان قرار است ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین به صورت مجازی در اجلاس گروه هفت شرکت کند.

نمایندگان ارشد کمیسیون اتحادیه اروپا به عنوان ناظر در اجلاس سران و رهبران گروه هفت شرکت دارند و از چند سال پیش نمایندگان برخی کشورهای در حال توسعه و قدرت‌های نوظهور اقتصادی نیز میهمان اجلاس هستند. میهمانان امسال آرژانتین، سنگال، اندونزی، هند و آفریقای جنوبی معرفی شده‌اند.

این اجلاس همچنین فرصتی برای اولاف شولتس، صدر اعظم آلمان است تا روی این میزبانی خود با نشان دادن یک رهبری قاطعانه‌تر در قبال بحران اوکراین سرمایه گذاری کند.

امسال، شولتس از سنگال که در حال حاضر ریاست اتحادیه آفریقا را بر عهده دارد، آرژانتین که در حال حاضر ریاست جامعه کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب را در اختیار دارد و همچنین اندونزی و هند، میزبان فعلی و بعدی گروه ۲۰ به عنوان یک گروه متشکل از کشورهای بزرگ صنعتی و همچنین آفریقای جنوبی به عنوان کشورهای شریک دعوت کرده است.

انتقادها به گروه هفت

کشورهای عضو گروه هفت تنها نزدیک به ۱۰ درصد جمعیت دنیا را در خود جا می‌دهند اما سهم آنها از تولید ناخالص داخلی جهان به حدود ۴۵ درصد می‌رسد.

به این ترتیب اعضای این گروه از ثروتمندترین کشورهای جهان به شمار می‌روند و به همین دلیل گرچه تصمیم الزام‌آوری اتخاذ نمی‌کنند تفاهم‌های آنها از وزن سیاسی بسیار قابل ملاحظه‌ای برخوردار است.

اجلاس سران گروه هفت همواره زمینه‌ساز ابتکارها و توافق‌های چند جانبه است. یکی از انتقادهای مهم به این جمع این است که منافع و خواست آنها همیشه در اولویت قرار دارد و به نیمکره جنوبی کم‌توجهی می‌کنند.

تشکل‌های جامعه مدنی همواره از کشورهای گروه هفت می‌خواهند با قدرت بیشتری علیه ریشه‌های فقر و گرسنگی مبارزه کنند و برای این کار بودجه بیشتری اختصاص دهند.

هدف‌گذاری گروه هفت در اجلاس سال ۲۰۱۵ بیرون کشیدن نیم میلیارد نفر از گرداب فقر تا سال ۲۰۳۰ بوده که منتقدان معتقدند اقدام‌های لازم برای تحقق آن انجام نشده است.

آلمان بار پیش در سال ۲۰۱۵، در دوره صدراعظمی آنگلا مرکل و ریاست جمهوری باراک اوباما میزبان اجلاس گروه هفت بود. گفته می‌شود فقط هزینه تامین امنیت اجلاس امسال حدود ۱۸۰ میلیون یورو است که توسط دولت فدرال و دولت ایالتی بایرن پرداخت می‌شود.