آیا آتش بس در یمن تمدید می شود؟

تهران- ایرنا- روزنامه لبنانی «الاخبار» با اشاره به پافشاری دولت نجات ملی یمن بر لزوم لغو محاصره تحمیلی علیه مردم یمن و تکرار نشدن نقض آتش بس از سوی ائتلاف سعودی نوشت که این ائتلاف راه دشواری برای تمدید آتش بس در یمن پیش رو دارد.

به گزارش ایرنا، روزنامه الاخبار در گزارش تحلیلی امروز شنبه خود آورده است: "ائتلاف عربستان - امارات با نزدیک شدن به پایان مهلت آتش بس چهارماهه جاری در یمن، به نظر می رسد که ائتلاف عربستان -امارات علیه یمن برای وادار کردن دولت نجات ملی یمن جهت موافقت با تمدید آتش‌بس گزینه زیادی ندارد زیرا این دولت قاطعانه تمدید آتش بس جاری با ساختار فعلی آن را رد می کند. دفتر هانس گروندبرگ نماینده سازمان ملل متحد در یمن، روز گذشته با تایید شرایط دشوار برای تمدید آتش بس گفت: مسیرتحقق این هدف به دلیل «برخی کوتاهی ها در اجرای کامل توافق آتش بس جاری، بدون چالش نخواهد بود».

به نظر می رسد که شانس تمدید یا عدم تمدید این آتش بس یکسان است؛ اگرچه ارزیابی های سازمان ملل می گوید که به احتمال زیاد گزینه اول محقق شود؛ به ویژه با توجه به تلاش های انجام شده برای حل پرونده پرداخت حقوق کارمندان دولتی یمن و تمایل صریح آمریکا برای زنده نگه داشتن آتش بس. چرا که بایدن این آتش بس را یک دستاورد مهم در حوزه سیاست خارجه خود می داند و دایم تمایل خود را برای تمدید آن بیان می کند؛همانگونه که در بیانیه پایانی نشست اخیر جده نیز بر آن تاکید کرد.

از سوی دیگر، رهبران دولت نجات ملی در یمن ضمن تاکید بر تمایل خود برای حفظ آرامش اوضاع در یمن، بر لزوم رفع محاصره در وهله نخست، تاکید دارند و برای گرفتن این حق، کارتهای برنده زیاد دیگری هم در دست دارند؛ علاوه بر اینکه بخشی از شرایط بین المللی جاری نیز به نفع آنها است.

عبدالملک العجری، یکی از اعضای هیئت مذاکره کننده دولت نجات ملی یمن گفت: تلاشها برای صلح از طریق تمدید آتش بس به شکل کنونی آن، تلاشی بی نتیجه است و پیامدهای آن دامن بانیان این وضع را خواهد گرفت.

از نظر دولت نجات ملی صنعا، الزامات صلح واقعی و در صدر آن رفع محاصره ایجاب می کند که حداقل حقوق پرداخت شود و همه محدودیت‌های اعمال شده بر فرودگاه صنعا و بندر حدیده برداشته شود و لزوم اجازه عربستان برای اعطای مجوز پرواز و کنترل تردد خارجی یمنی‌ها و محدود کردن پروازها به کشورهای حامی ائتلاف و توقیف نفت‌کش‌های دارای اجازه بین المللی لغو شود.

وجه دیگر سناریوی جاری در یمن، آغاز مجدد درگیری ها است که به مرزهای یمن محدود نخواهد شد بلکه دامنه آن به تأسیسات حیاتی در عربستان سعودی و امارات گسترش خواهد یافت. برای پرهیز از وقوع این سناریو، منابع آگاه به الاخبار گفتند: نماینده سازمان ملل که بر لزوم تلاش همه طرفهای درگیر برای حفظ فرصت اجرا، تمدید و تقویت آتش بس، تاکید دارد و در حال بررسی گزینه های موجود در این زمینه از جمله بازکردن مسیر پروازهای بیشتر از فرودگاه صنعا به مقاصد دیگر کشورها از جمله عمان و بغداد و برخی پایتخت های آسیایی است.

گفتنی است از زمان اجرایی شدن آتش بس یمن تاکنون ۲۰ پرواز رفت و برگشت بین صنعا و عمان و یک پرواز رفت و برگشت بین صنعا و قاهره انجام شده و هشت هزار مسافر جابجا شده اند. دو پرواز تجاری هفتگی بین صنعا، عمان و قاهره نیز انجام می شود؛ یعنی درمجموع ۳۶ پرواز در چهار ماه آتش بس از این فرودگاه انجام شده است. همچنین در بندر حدیده نیز ۲۶ فروند کشتی حامل ۷۲۰ هزار و ۲۷۰ تن مشتقات سوختی پهلو گرفته اند؛ درحالی که در توافق آتش بس برای ورود ۳۶ کشتی توافق شده بود.

با نگاهی به روند امور برای برقراری آتش بس، می توان دید که آمریکا تنها زمانی به برقراری آتش بس چراغ سبز نشان داد که قدرت دولت نجات ملی یمن را دید و ارتش و کمیته های مقاومت مردمی یمن وابسته به دولت نجات ملی این کشور نشان داد که مستقیما منابع و تأسیسات انرژی در منطقه خلیج فارس را در تیررس دارد و همچنین فناوری ها و تجهیزاتی در اختیار دارد که می تواند ضمن هدف گیری دقیق، خطوط کشتیرانی دریایی را زیر نظر خود داشته باشد.

کشورهای عضو ائتلاف متجاوز سعودی با حمایت واشنگتن، در طول جنگ از پذیرش آتش‌بس نظامی و بشردوستانه پیشنهادی سازمان ملل امتناع کرده بودند و تنها در حوزه درگیریهای نظامی حاضر به پذیرش آن بودند و موضوعات بشردوستانه تنها به عنوان ابزار جنگ در نظر گرفته می شدند.

به رغم شکست این سیاست، به نظر می رسد تصمیم گیران عربستان (با عبرت نگرفتن همچنان بر این سیاست شکست خورده) با تکیه بر توانایی نظامی خود، بدنبال آن هستند که دستاوردی را به هر قیمتی در یمن بدست بیاروند. آنان با بهره برداری از نیاز غرب به ریاض در حوزه انرژی، برای تحمیل نگرش خود نسبت به این جنگ و چشم‌انداز مد نظر خود برای حل و فصل بحران، با تکیه بر سیاست رشوه‌دهی سیاسی و مالی تلاش می کنند و بدنبال شانه خالی کردن از مجازات و پاسخگویی هستند. "

عربستان سعودی از ششم فروردین ۹۴ در قالب ائتلافی از چند کشور عربی از جمله امارات و با کمک و چراغ سبز آمریکا و حمایت رژیم صهیونیستی، حملات گسترده‌ای را علیه یمن - فقیرترین کشور عربی - آغاز کرد.

برخلاف انتظار سعودی‌ها، حملات آنها به سپر محکم مقاومت ملت یمن برخورد کرد و بعد از هفت سال پایداری و ضربات دردناک یمنی‌ها به عمق اراضی عربستان، به ویژه تاسیسات آرامکو، ریاض به ناچار مجبور به آتش بس به امید خروج از باتلاق جنگ یمن شد.