هشدار برق‌گرفتگی درحین و پس از آبگرفتگی

این روزها که نقاط مختلفی از کشور تحت تاثیر بارندگی و درپی آن سیل قرار گرفته، احتمال برق گرفتگی نیز افزایش پیدا کرده است. خطری که جزو حوادث ثانویه سیل و آبگرفتگی محسوب می‌شود و هم در هنگام جاری شدن سیل و آبگرفتگی رخ می‌دهد و هم ممکن است پس از فروکش کردن سیل و بازگشت افراد به خانه و استفاده از وسایل برقی آنها را تهدید کند. موضوعی که یک کارشناس ایمنی نسبت به آن هشدار داده است.

علی صباغی، آتش‌نشان و کارشناس ایمنی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره افزایش احتمال خطر برق گرفتگی در هنگام بارندگی‌های شدید، جاری شدن سیل و وقوع آبگرفتگی اظهارکرد: همه می‌دانیم که آب رسانای جریان الکتریکی است، از این رو در شرایطی که آب و جریان برق درکنار هم قرار بگیرند، خطر برق گرفتگی افراد افزایش پیدا می‌کند. طبیعی است که در شرایط سیل و آبگرفتگی این خطر بیشتر از قبل افراد در معرض سیل را تهدید کند و البته با رعایت یکسری نکات هم می‌توان از آن پیشگیری کرد.

این کارشناس ایمنی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که این تهدید ممکن است در دو مرحله جان مردم را تهدید کند، یک مرحله هنگام جاری شدن سیل و آبگرفتگی است و مرحله دوم چند روز بعد و هنگام فروکش کردن نسبی سیل و بازگشت افراد به منازل یا مغازه‌های خود است، بسیاری از مردم از خطرات برق‌گرفتگی در مرحله دوم آگاهی چندانی نداشته یا حتی ممکن است آن را فراموش کنند.

برق گرفتگی؛ حادثه ثانویه سیل و آبگرفتگی

وی با بیان اینکه برق گرفتگی می‌تواند یکی از حوادث ثانویه سیل محسوب شود، گفت: به‌طورکلی اقدامات برای جلوگیری از برق گرفتگی در بارش‌های شدید باران و سیلاب به چند دسته کلی پیش، حین و بعد از وقوع سیلاب دسته‌بندی می‌شود.

این کارشناس ایمنی با بیان اینکه آگاهی از وجود یک خطر تا حدودی موجب می‌شود که برای مقابله با آن نیز هوشیار باشیم، گفت: گاهی یک حادثه به دلیل ناآگاهی رخ می‌دهد، از این رو معتقدم باید بارها و بارها درباره آن حادثه و راهکارهای پیشگیری از وقوع آن توضیح و هشدار داده شود تا افراد آن را فراموش نکنند. به عنوان مثال واضح است که استفاده از وسایل الکتریکی، اتصال لوازم برقی به پریز برق و... با دست خیس باعث برق گرفتگی می‌شود، اما موضوع قابل توجه این است که افراد قابل توجه دقیقا به همین دلیل دچار برق‌گرفتگی شده‌اند.

وی با بیان اینکه در زمان وقوع بارندگی‌های شدید یا جاری شدن سیل و آبگرفتگی خطر برق گرفتگی دو چندان می‌شود گفت: این خطر در بارش‌ها و سیل‌های تابستانی بیشتر هم می‌شود، چرا که این بارش‌ها معمولا زمانی رخ می‌دهد که مردم انتظار بارندگی را ندارند و مثلا ممکن است کولر آبی در پشت‌بام فعال بوده و جریان برق آن نیز وصل باشد.

صباغی ادامه داد: زمانی که بارش‌ شدیدی رخ می‌دهد رطوبت افزایش پیدا می‌کند و بسیاری از افراد به دلیل بی‌توجهی به وسایل برقی دست زده یا با دست خیس وسایل برقی را به پریز برق وصل می‌کنند. همین نکات کوچک ریسک برق گرفتگی را افزایش می‌دهد، البته با وجود اینکه در زمان وقوع بارندگی‌های شدید این ریسک به اندازه زمان وقوع سیلاب نیست اما در هر صورت باید توجه کرد که احتمال وقوع این حادثه بیشتر از شرایط غیربارندگی است، گاهی ممکن است هنگام بارندگی لامپی در حیاط یا مقابل در خانه به دلیل اصابت قطره‌های باران بترکد، در این شرایط مردم باید دقت کنند که به هیچ عنوان به سرپیچ لامپ یا سیم برق دست نزنند.

این آتش‌نشان ادامه داد: ممکن است در هنگام بارندگی و توفان، شاهد قطع شدن جریان برق باشیم، در این شرایط ممکن است، برخی از مردم به سراغ کنتور برق رفته و بخواهند آن را کنترل کنند. در چنین وضعیتی اولا که باید از دست زدن به کنتور برق با دست خیس پرهیز شود، ثانیا اگر کنتور در حیاط خانه یا در معرض بارش باران قرار دارد، لازم است کنترل کردن آن به وقت دیگری موکول شود.

این کارشناس ایمنی ادامه داد: گاهی نیز افراد بیرون از خانه در معرض بارش باران هستند و بعد از اینکه به خانه باز می‌گردند بدون توجه به خیس بودن بدنشان به وسایل برقی یا پریزها دست می‌زنند، که این موضوع نیز خطرناک است.

این آتش‌نشان با اشاره به اقداماتی که باید پیش از وقوع بارندگی یا سیلاب برای جلوگیری از برق‌گرفتگی انجام شود، افزود: با توجه به اینکه پیشگیری همواره مقدم است، باید زمانی که هشدارهای هواشناسی برای وقوع بارش شدید یا سیلاب اعلام می‌شود خود را برای وقوع آبگرفتگی‌هایی با سطوح متفاوت آماده کنیم. یکی از اولین اقداماتی که باید در اولویت قراربگیرد این است که لوازم برقی را از جایی که ممکن است در معرض رطوب و خیسی قرار بگیرند برداریم. لوازم برقی را از پریز بکشیم و ترجیحا اگر از پریزهای با درپوش استفاده می کنیم به این مورد توجه کنیم که درپوش پریزها بسته باشد.

صباغی با اشاره به اقداماتی که باید حین وقوع آبگرفتگی و سیلاب انجام داد گفت: زمانی که در معرض وقوع آبگرفتگی، بارش‌های شدید و سیلاب قرار گرفتیم باید اقداماتی در راستای قطع جریان برق انجام دهیم. در صورتی که قرار نیست منزل را تخلیه کنیم باید از اینکه وسایل الکتریکی به برق متصل نیستند اطمینان حاصل کنیم. با وجود اینکه نکته ساده‌ای به نظر میرسد که نباید با دست خیس به وسایل برقی دست زد اما زمانی که فرد در معرض استرس یا اضطراب قرار می‌گیرد برخی نکات بسیار ساده و بدیهی را از یاد می‌برد، دیده ‌شده که در جریان وقوع حوادث خانگی، افراد در ارائه آدرس منزل خودشان به نیروهای امدادی نیز دچار مشکل می‌شوند و حتی آن را فراموش می‌کنند که این نیز یکی از پیامد های همین اضطراب است؛ پس باید با تکرار نکات ایمنی آن‌ها را به ملکه ذهن خود تبدیل کنیم.

این کارشناس ایمنی ادامه داد: اگر در هنگام بارش باران سطح پشت بام دچار آب گرفتگی شده بود، باید توجه کرد که پیش از رفتن به محل باید جریان اصلی برق کولر قطع شود. گاهی سیم‌های کولر آبی طی مدت زمان دچار پوسیدگی می‌شوند و از آن جایی که آب رسانای جریان برق است اگر این سیم در مجاورت آب قرار گیرد یا داخل آن بیفتد آب نیز به عنوان یک عامل خطر محسوب خواهد شد، این موضوع در مورد آبگرفتگی در حیاط منازل، بارش باران در حوض‌ها و استخرهای خانگی و ... نیز وجود دارد.

صباغی افزود: از آن جایی که معمولا جریان‌های سیل حاوی گل و لای هستند، عمق آب دیده نمی‌شود و ممکن است فرد متوجه افتادن سیم های دارای جریان الکتریکی به داخل آب نشود، پس اگر روی زمین چاله‌های آب تشکیل شده بود نباید وارد آن شویم.

این آتش‌نشان با بیان اینکه احتمال برق گرفتگی در زمان وقوع سیلاب وجود دارد گفت: در پی وقوع توفان و سیلاب خیابان‌ها دچار آبگرفتگی می‌شوند و حتی تخریب تیرهای چراغ برق، بیلبوردها، پاره‌شدن سیم‌کشی‌های برق و... نیز ایجاد می‌شود. مواردی وجود داشته که به دلیل شکستن تیر برق و وارد شدن جریان الکتریکی به آب فردی که در نزدیکی آب قرار داشته دچار برق گرفتگی شده است. البته باید به این نکته نیز دقت شود که هر چه از جریان اصلی برق که به آب وارد شده فاصله وجود داشته باشد میزان برقی که به بدن وارد می شود نیز کمتر است، پس نباید ترسی از این حادثه داشته باشیم اما باید از خطرات آن نیز مطلع باشیم. به طورکلی در شرایط بارندگی و سیل باید از تیرهای برق و اجسامی که فکر می‌کنیم ممکن است برق داشته باشند دوری کنیم و به آن ها دست نزنیم.

خطر برق‌گرفتگی پس از آبگرفتگی را جدی بگیرید

وی در ادامه درباره اقداماتی که باید پس از وقوع سیلاب انجام شود نیز گفت: بعد از فروکش کردن سیلاب نیز همچنان خطر برق گرفتگی وجود داشت و چه بسا بیشتر هم می‌شود. در این شرایط ممکن است برخی از افراد که اقدام به ترک خانه یا مغازه خود کرده‌اند بخواهند دوباره به این محل برگردند. در این شرایط باید دقت داشته باشند که اگر جریان آب وارد خانه شده است، به هیچ عنوان به سیم‌های برق دست نزده و از لوازم برقی استفاده نکنند. بسیاری از لوازم برقی مرطوب و نمناک هستند، پس برای وصل کردن وسایل برقی به جریان الکتریکی باید اطمینان حاصل کرد که اولا سیم های وسیله در جریان سیل آسیب ندیده باشند و دوما حتما خشک باشند.

این آتش‌نشان اضافه کرد: در مواردی دیده شده که برخی از افراد پس از بازگشت به خانه اقدام به بررسی وسایل برقی خود کرده و آن را به برق وصل می‌کنند تا از سالم بودن آن مطمئن شوند. در این شرایط سوای اینکه اگر وسیله خیس باشد احتمال سوختن آن در صورت اتصال به برق وجود دارد، لازم است افراد توجه داشته باشند که این اقدام در صورت خیس بودن وسیله یا سیم‌کشی داخل آن می‌تواند باعث برق‌گرفتگی خود آنان نیز بشود. گاهی وسیله‌ای برقی در ظاهر خشک اما داخل آن خیس و مربوط است.

صباغی ادامه داد: حتی در جریان آبگرفتگی‌های داخل منازل نیز باید این موضوع مورد توجه قرار بگیرد. به طورکلی اگر سیم برق یا هر نوع وسیله برقی در معرض رطوبت قرار گرفته بود، باید صبر کنیم که کامل خشک شده و پس از چک کردن اتصالات برقی از آن استفاده کنیم.

این کارشناس ایمنی گفت: اگر با فردی رو به رو شدیم که در سیلاب دچار برق گرفتگی شده بود باید توجه کنیم که آب رساناست و اگر به فرد نزدیک شویم احتمالا برق گرفتگی خودمان نیز وجود دارد، پس باید از فاصله‌ای مناسب سعی کنیم که نسبت به قطع جریان برق اقدام کنیم. اگر امکان قطع جریان برق وجود نداشت می‌توان با استفاده از یک وسیله چوبی خشک مثل جارو، اندام مصدوم را از روی منبع الکتریکی کنار زده یا منبع الکتریکی را از مصدوم دور کرد. اگر قطع تماس میان مصدوم یا منبع برق امکانپذیر نیست، بدون دست زدن به مصدوم باید طنابی را به دور مچ پای یا بازوی او حلقه و او را از منبع جریان الکتریکی دور کرد.