ثبت اولین عکس مستقیم "جیمز وب" از یک سیاره فراخورشیدی

تلسکوپ "جیمز وب" ناسا اولین تصاویر مستقیم خود را از یک سیاره فراخورشیدی خارج از منظومه شمسی به ثبت رسانده است.

به گزارش ایسنا و به نقل از سی‌بی‌اس، سیارات فراخورشیدی سیاراتی هستند که به ندرت در تصاویر دیده می‌شوند و در منظومه‌های خورشیدی قرار دارند.

اکنون اخترشناسان سازمان‌های فضایی ایالات متحده، اروپا و کانادا برای اولین بار تصاویر مستقیم تلسکوپ فضایی "جیمز وب" را از یک سیاره فراخورشیدی نشان داده‌اند.

سیارات فراخورشیدی سیاراتی هستند که به دور خورشیدهای دیگری غیر از خورشید ما می‌چرخند و به ما کمک می‌کنند تا بفهمیم ما در جهان، منحصر به فرد هستیم یا سیارات دیگری مانند زمین وجود دارند.

تصاویر این سیاره فراخورشیدی از طریق چهار فیلتر نوری مختلف دیده می‌شود. این تصاویر، یک غول گازی را نشان می‌دهند، سیاره‌ای بدون سطح سنگی که نمی‌تواند قابل سکونت باشد.

فیلترهای نوری در این تصاویر نشان می‌دهند که چگونه نگاه فروسرخ تلسکوپ "جیمز وب" به راحتی تصاویر سیاره‌های خارج از منظومه شمسی را ثبت می‌کند. این تصاویر راه را به سوی مشاهدات آینده هموار می‌کنند، راهی که می‌تواند طیف گسترده‌ای از اطلاعات را که قبلاً در سیارات فراخورشیدی دیده نشده بود، نشان دهد.

این سیاره فراخورشیدی "HIP 65426 b" نام دارد و یک غول گازی است که تقریباً 6 تا 8 برابر مشتری است و در واقع یک سیاره عظیم است. "HIP 65426 b" تنها حدود 15 تا 20 میلیون سال سن دارد که در مقیاس نجومی، بسیار جوان است. برای مقایسه، زمین خودمان حدود 4 تا 5 میلیارد سال سن دارد.

در سال 2017، اخترشناسان شیلیایی با استفاده از ابزاری موسوم به "SPHERE" در "تلسکوپ بسیار بزرگ" مستقر در رصدخانه جنوبی اروپا، تصاویری از "HIP 65426 b" با استفاده از طول موج‌های فروسرخ کوتاه گرفتند. در حالی که تصویر امروزی در طیف نور فروسرخ میانی گرفته شده است و جزئیات بسیار بیشتری را نسبت به تلسکوپ‌های زمینی نشان می‌دهد، چرا که درخشش فروسرخ ذاتی جو زمین سبب اختلال در کار تلسکوپ‌های زمینی برای ثبت چنین تصاویری می‌شود.

اخترشناسان این پژوهش در حال تهیه مقاله‌ای از مشاهدات خود هستند که برای بررسی همتای به مجلات علمی ارسال خواهد شد.

این قابلیت "جیمز وب" که چنین تصاویر دقیقی را از یک سیاره فراخورشیدی ثبت کرده است، به مطالعات دقیق جهان‌های دور در آینده منجر می‌شود.

یکی از نگرانی‌های اخترشناسان این بود که مطمئن شوند ستاره‌ای مرتبط با این غول گازی وجود دارد تا ثابت شود که این جرم آسمانی واقعا یک سیاره فراخورشیدی است و نه یک ستاره کوتوله. در نهایت، تصاویر "جیمز وب" نشان داد که "HIP 65426 b" به اندازه کافی به یک ستاره نزدیک است تا در مدار آن قرار گیرد و حدود 100 برابر اندازه خود، از ستاره‌اش فاصله دارد.

دشواری ثبت تصاویر سیارات فراخورشیدی در این است که ستارگان میزبان آنها بسیار درخشان‌تر از این سیارات هستند. سیاره "HIP 65426 b" بیش از 10 هزار برابر کم‌نورتر از ستاره میزبان خود در طیف فروسرخ نزدیک و احتمالاً 3000 بار کم‌نورتر در طیف فروسرخ میانی است.

تصاویر سیارات فراخورشیدی که از فضا گرفته شده‌اند، منحصر به تلسکوپ "جیمز وب" نیستند. تلسکوپ فضایی "هابل" نیز تصاویری از سیارات فراخورشیدی گرفته است.

مشاهدات و بررسی این مجموعه از تصاویر "جیمز وب" با همکاری شایان توجه "ساشا هینکلی" استادیار فیزیک و نجوم در دانشگاه "اکستر"(Exeter) در بریتانیا انجام شده است.