حال ناخوش مترو، اتوبوس و تاکسی‌های فرسوده تهران

۲۶ اذرماه روز ملی حمل و نقل بهانه‌ای است برای نوشتن از حمل و نقل کلانشهر تهران که مدتهاست زنگ هشدار فرسودگی آن به صدا در آمده است؛ اما هیچ خبر خاصی در حوزه نوسازی به گوش نمی رسد چراکه وضعیت فرسودگی حمل و نقل عمومی پایتخت چنان عمیق است که بودجه‌های چند ۱۰ میلیاردی شهرداری گره از کار آن باز نمی‌کند و باید کمکی فراتر دریافت شود.

به گزارش ایسنا، داستان حمل و نقل فرسوده تهران این روزها به داستان پرغصه‌ای تبدیل شده، به‌گونه‌ای که خرابی اتوبوس، کمبود قطار مترو و وجود تاکسی‌های فرسوده در تهران این روزها که با آلودگی شدید هوا هم دست و پنجه نرم می‌کنیم، نمود بیشتری دارد و نوسازی‌ها به خاطره مشترک پایتخت نشینان بدل شده است، این در حالیست که در این میان تزریق قطره چکانی اتوبوس و اورهال واگن‌های مترو به گردپای سرعت فرسودگی هم نمی‌رسد و نیازمند عزمی بزرگتر از مدیریت شهری است.

چند سالی می‌شود که مدیران شهری نسبت به فرسودگی حمل ونقل عمومی در تهران هشدار می دهند به طوری یا یک روز از پشت تریبون شورای شهر به دولت و شهرداری تذکر می‌دهند و یا روزی دیگر شهردار وقت تهران دست به نامه به بیت رهبری شده و خواهان تأمین منابع مالی خرید اتوبوس و واگن مترو از محل بازگشت منابع صندوق توسعه ملی می‌شود، اما این اقدامات تنها بر روی کاغذ ماند و در این چند سال تنها ۲۰۰ اتوبوس به ناوگان حمل و نقل تهران اضافه شد و اورهال واگن‌های مترو نیز با وجود خالی بودن انبارها از تجهیزات، به کندی در حال پیگیری است.

جعفر تشکری هاشمی رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران در گفت‌وگویی با ایسنا، با اشاره به روز ملی حمل و نقل، می‌گوید: جا دارد قبل از شروع گفت‌وگو، ۲۶ آذر (روز ملی حمل و نقل) را به تمامی دست‌اندرکاران عرصه گسترده حمل و نقل در سراسر کشور به ویژه عزیزانی که در خانواده بزرگ حوزه حمل و نقل شهری پایتخت در بخش‌های مختلف به صورت خستگی‌ناپذیر و شبانه‌روزی، مشغول به کار هستند، صمیمانه تبریک و تهنیت گفته و ضمن عرض دست‌مریزاد و خداقوت به این عزیزان، برای آنها آرزوی توفیق روزافزون دارم.

وی در پاسخ به این سوال که ارزیابی شما از وضعیت حمل و نقل عمومی تهران چیست؟ اضافه می‌کند: به نظر می‌رسد، شهروندانی که هر روز از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند، بهتر می‌توانند به این پرسش پاسخ دهند. واقعیت این است که در یک نگاه کلی، در هر سه بخش اصلی ناوگان یعنی مترو، اتوبوسرانی و تاکسیرانی، دارای مسائل و مشکلات متعدد، متنوع و متکثری هستیم.

وضع حمل و نقل عمومی تهران به هیچ عنوان مطلوب نیست

فاصله زیاد وضعیت حمل و نقل تهران با مصوبات ۱۵ سال پیش مجلس

عضو شورای شهر تهران ادامه می‌دهد: واقعیت این است که وضع حمل و نقل عمومی تهران به هیچ عنوان مطلوب نیست. ما با مصوبات ۱۵ سال پیش مجلس شورای اسلامی که باید سهم مترو از کل جابه‌جایی‌ها ۳۰ درصد و سهم اتوبوسرانی ۲۵ درصد باشد، فاصله زیادی داریم و حتی با توجه به فرسودگی ناوگان و عدم نوسازی و بازسازی آن، وضعیت حمل و نقل عمومی به مراتب بدتر شده است؛ البته در صورت اهتمام مسئولان در شهرداری تهران و دولت، جبران بخشی از این عقب‌ماندگی‌های مطروحه در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر است.

تشکری هاشمی در مورد دلیل تناقض‌های آماری اطلاعات ارائه شده در حوزه حمل‌ و نقل با بیان می‌کند: به نظر من، تناقضات آماری مطرح نیست، چرا که امروز با یک کلیک روی نرم‌افزارهای مورد استفاده در شبکه‌های حمل و نقل عمومی، تمامی اطلاعات مورد نظر در دسترس خواهد بود.

وی می‌افزاید: سیستم‌های ناوبری اتوبوسرانی می‌توانند به فوریت تعداد اتوبوس‌های شاغل، میزان پیمایش، مقدار تراکنش‌های بلیت الکترونیک و حتی وضعیت تعمیراتی که روی اتوبوس‌ها انجام می‌شوند را در اختیار قرار دهند و در این میان، آنچه که موجب ایجاد شک و شبهه می‌شود، عدم استفاده از این اطلاعات است.

رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران با اشاره به لزوم دریافت کمک‌های دولتی برای حل مشکل ناوگان فرسوده تهران، می‌گوید:  خوشبختانه بعد از یک وقفه تقریباً ۱۲ ساله، دولت اقدام به واگذاری اتوبوس با ۸۰ درصد تخفیف به شهرداری‌ها کرده که در نوع خود، اقدام امیدوارکننده‌ای است و در صورت تداوم این روش و اختصاص اتوبوس‌های جدید با تسهیلات دولتی، بخش عمده‌ای از معضلات ناوگان اتوبوسرانی تهران کاهش می‌یابد. البته در مترو هم با وضعیت مشابهی مواجه هستیم و برای خرید ناوگان و حتی بازسازی و اورهال واگن‌ها، نیازمند همراهی و همکاری دولت هستیم.

به گفته وی، نه تنها در حوزه حمل و نقل عمومی به کمک و حمایت دولت نیاز داریم؛ بلکه در شرایط فعلی با توجه به محدویت‌های ارزی، بدون کمک‌های دولت، شاید عملاً کمتر از ۱۰ درصد تعهدات در این حوزه محقق شود که باید رایزنی با دولت بیشتر شود.

تشکری هاشمی با تاکید بر اینکه این روزها نه تنها در بحث توسعه، بلکه حتی در موضوع نگهداشت نیز با مشکلات زیادی در اتوبوسرانی و مترو مواجهیم، خاطر نشان می‌کند: در حال حاضر وضعیت اتوبوسرانی اصلا خوب نیست و به اندازه کافی ناوگان در اختیار نداریم  و  اینکه حال مترو، اتوبوس و حتی تاکسی مطلوب نیست، برکسی پوشیده نیست و این نتیجه عقب افتادگی و حتی رهاشدگی در چند سال گذشته است.

آمار اورهال، امیدوارکننده نیست

وی می‌افزاید: در حال حاضر، آمار اورهال، امیدوارکننده نیست و تا مادامی که می‌توان اتوبوس‌های موجود را با صرف ۱۰ تا ۲۰ درصد از مبلغی که باید برای خرید اتوبوس‌های نو هزینه شود، به صورت اساسی بازسازی کرد و سال‌ها در اختیار مردم قرار داد، صحبت از خرید اتوبوس‌های دست دوم و حتی اتوبوس‌های نو با توجه به اعتبارات مورد نیاز، موضوعیت ندارد.

رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران ادامه می‌دهد: در حال حاضر، بیش از ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس با انجام تعمیرات اساسی، می‌توانند وارد ناوگان شده و مجدداً به چرخه خدمات‌رسانی به شهروندان برگردند.

تشکری هاشمی در پاسخ به سوالی در مورد نوع کیفیت اورهال اتوبوس‌ها نیز می‌گوید: اگر اتوبوس‌ها برای اورهال به شرکت‌های سازنده‌ای که از صلاحیت‌های حرفه‌ای لازم برخوردارند، تحویل داده شوند، مطمئناً با انجام تعمیرات اصلی و ضروری سطح یک در اتاق، موتور، گیربکس، سیستم فرمان، ترمز و ...، اتوبوس‌ها تا سال‌های متمادی قابلیت خدمت به مردم را پیدا می‌کنند؛ اما اگر به جای انجام تعمیر اساسی، به کارهای جزئی و ظاهری سطح ۲ و سطح ۳ اکتفا شود، در این صورت تأثیر چندانی بر بازسازی اتوبوس‌های موجود و افزایش ظرفیت ناوگان بر جای نخواهد گذاشت.