جایگاه درآمد سرانه ایرانی‌ها در میان کشورهای منطقه

اتاق بازرگانی تهران در گزارشی با استفاده از اطلاعات ارائه شده از سوی بانک جهانی، به بررسی وضعیت درآمد سرانه ایران و دیگر کشورهای منطقه پرداخته است.

به گزارش ایسنا، معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران با استناد به گزارش بانک جهانی، تحولات درآمد ملی سرانه اقتصادها در سال ۲۰۲۲ را منتشر کرد. بر اساس طبقه‌ بندی سال ۲۰۲۲ بانک جهانی، تعداد ۲۸ کشور در گروه کم درآمد، ۵۴ کشور در گروه با سطح درآمدی متوسط- پایین، ۵۴ کشور در گروه درآمدی متوسط- بالا و ۸۱ کشور در گروه با سطح درآمدی بالا قرار دارند.

این گزارش در ابتدا به این نکته اشاره می‌کند که با پیشرفت و یا پسرفت اقتصادها همراه با بهبود و یا تنزل سطح رفاه جوامع، آستانه طبقه ‌بندی کشورهای جهان در گروه‌های درآمدی گوناگون، هم تغییر می‌کند.

وفق طبقه‌ بندی سال ۲۰۲۲ بانک جهانی، در فهرست جدید این بانک، تعداد ۲۸ کشور در گروه کم درآمد، ۵۴ کشور در گروه با سطح درآمدی متوسط- پایین، ۵۴ کشور در گروه درآمدی متوسط- بالا و ۸۱ کشور در گروه با سطح درآمدی بالا قرار دارند.

این ارزیابی نشان می‌دهد، ایران بعد از ۱۵ سال متوالی که در گروه اقتصادهای با درآمد متوسط- بالا قرار داشت، از سال ۲۰۲۰ تنزل موقعیت داده و در فهرست گروه اقتصادهای با سطح درآمدی متوسط- پایین، قرار گرفت.

بررسی‌ها حکایت از آن دارد که روند تغییر درآمد سرانه ایران با نوساناتی طی سال‌های گذشته همراه بوده و طی سال‌های اخیر نه تنها روند بهبودی نداشته بلکه تضعیف نیز شده است. مقایسه وضعیت ایران با اقتصادهایی با موقعیت مشابه در سال ۲۰۰۰ به ویژه اقتصاد رومانی، نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۱ اقتصاد مزبور در گروه اقتصادهای با درآمد بالا قرار گرفته درحالی که ایران در حفظ موقعیت قبلی خود نیز موفق نبوده است.

چهار کشور منطقه خاورمیانه و همسایه ایران شامل قطر، امارات‌ متحده‌ عربی، عربستان‌ سعودی و کویت، وضعیت به مراتب بهتری نسبت به ایران از حیث سرانه درآمد ملی دارند و هر ۴ اقتصاد مزبور در زمره اقتصادهای با درآمد بالا قرار می‌گیرند.

 طی ۳۳ سال گذشته، از سال ۱۹۸۷ الی ۲۰۲۱ کشور ایران به مدت ۲۱ سال در طبقه با سطح درآمد متوسط- پایین و در ۱۴ سال گذشته، در طبقه درآمد متوسط – بالا قرار داشته است. طی سال‌های ۱۹۸۷ الی ۱۹۸۹ ایران در طبقه متوسط بالای درآمدی قرار داشته که بعد از ۱۹۹۰ به مدت ۱۹ سال با تنزل موقعیت در گروه درآمدی متوسط - پایین و سپس از سال ۲۰۰۹ تا سال ۲۰۱۹ در طبقه درآمدی متوسط - بالا قرار می‌گیرد. اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۰ به دلیل رشد کم تولید ناخالص داخلی همراه با کاهش ارزش ریال، مجددا تنزل موقعیت به طبقه گروه اقتصادهای با درآمد متوسط- پایین داشته که همچنان نیز در این گروه قرار دارد.

طبق اطلاعات بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ کشور ایران با دارا بودن جمعیت ۸۵ میلیون نفر، رتبه ۱۸ جهان را از حیث جمعیت دارا بود. در حالی که از لحاظ سرانه درآمد ناخالص ملی به روش اطلس و با رقم ۳۳۷۰ دلار رتبه ۱۳۳ و از حیث سرانه درآمد ناخالص ملی بر اساس برابری قدرت خرید با رقم ۱۵۷۶۰ دلار رتبه ۸۹ را در میان کشورهای جهان به خود اختصاص داده است.