«سلامت» و «امنیت» دو خواسته اصلی و مهم داوطلبان کنکور

اولین مرحله از پنجاه و سومین کنکور کشور در حالی در روزهای پایانی این هفته با شکل و شمایل جدید برگزار می شود که داوطلبان علاوه بر استرس این آزمون که در ذات کنکور است، نگران نتیجه تغییرات جدید آن هستند و تحقق یا عدم تحقق شعار "عدالت آموزشی" با اجرای مصوبه هشت ماده‌ای شورای عالی انقلاب فرهنگی که نسخه جدید کنکور را معرفی می‌کند، همچنان به مهم ترین کلید واژه ذهنی داوطلبان تبدیل شده است.

به گزارش ایسنا، در حالی سیستم آموزشی کشور اواخر هفته جاری خود را برای برگزاری پنجاه و سومین کنکور آماده می کنند که هنوز بیشتر از چهار ماه از عمر دانشجو شدن ورودی های جدید دانشگاه ها نگذشته است و شاید کمتر کسی باور کند که کنکور دیگر آن غول بی شاخ و دمی نیست که داوطلب باید نتیجه یک سال زحمت و تلاش خود را در چند ساعت آن هم یک بار در سال بسنجد چرا که با اجرای اولین مرحله از طرح هشت ماده‌ای شورای عالی انقلاب فرهنگی به نوعی بت کنکور در کشور شکسته شد و داوطلبان به جای یک بار در سال هر ۶ ماه یکبار می توانند شانس خود را برای ورود به رشته ها و دانشگاه های دلخواه محک بزنند.

با این وجود ذات کنکور با استرس و نگرانی همراه است، تغییرات محتوایی و شکلی هم نمی تواند از میزان استرس های آن بکاهد و می توان گفت کلید واژه "کنکور" در ایران بزرگترین چالش و سرنوشت ساز ترین برهه در زندگی هر فرد به شمار می رود و بیش از آنچه که اکنون فکرش را کنید این آزمون برای زندگی دانش آموزان و خانواده ها مهم است، چرا که همچنان کنکور است که تعیین می کند شما در آینده در چه جایگاه اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی قرار می گیرید آزمونی که باید با حساسیت بیشتر برگزار شود تا دایره نخبگی را از غیره جدا کند.

قانون معروف حذف کنکور

اگر چه ۱۴ سال پیش قانونی در مجلس تصویب شد که به نام قانون حذف کنکور معروف شد. این قانون تاکید داشت که تا سال ۹۲ کنکور صددرصد حذف شود، یعنی سوابق تحصیلی که توسط آموزش و پرورش تولید می شود به شکل آزمون های سراسری و کشوری جایگزین شود و کنکور برگزار نشود صرفا ثبت نام و پذیرش صورت گیرد.

علت اینکه حذف کنکور بر اساس قانون فوق اتفاق نیفتاد این بود که سوابق تحصیلی صرفا ۱۰ درصد داوطلبان سال دوازدهم ایجاد شد که البته برای این سوابق نیز بعضا گفته شد که استانداردهای لازم را ندارد و نقدهایی به آن وارد بود. در نهایت این قانون در سال ۱۳۹۲ مصوبه کنکور در مجلس اصلاح و قانون سنجش و پذیرش جدیدی اعلام شد. در آن قانون نسبت به گذشته عقب نشینی کردند. سقفی برای حذف کنکور تعیین نشد و اعلام شد به میزانی که می شود سوابق تحصیلی تامین شود.

طبق قانون فعلی قرار شد ۸۵ درصد ظرفیت به پذیرش سوابق تحصیلی اختصاص یابد. اکنون با احتساب دانشگاه علمی کاربردی و دانشگاه فنی حرفه ای این میزان ظرفیت تکمیل شده است. بر مبنای نمره دیپلم و سال آخر داوطلب پذیرش صورت می گیرد و ۱۵ درصد ظرفیت باقی مانده طبق قانون به شکل ترکیبی از سوابق تحصیلی و ۱۰ درس سال دوازدهم به همراه آزمون سراسری ملاک پذیرش دانشجو است.

ناکامی مجلسی ها

اما پس از ناکامی مجلس و قابلیت اجرا پیدا نکردن دو قانون مصوب این نهاد قانون‌گذار در سال‌های ۸۶ و ۹۲ که اولی حذف کنکور را و دومی نیز نحوه سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها را نشانه رفته بود، تصویب طرح هشت ماده‌ای شورای عالی انقلاب فرهنگی تحت عنوان در این زمینه شکل و شمایل کنکور را پس از ۵۲ سال از دو جنبه محتویی و شکلی تغییر داد.

در واقع اواسط تیر ماه امسال بود که مصوبه تغییرات کنکور ۱۴۰۲ با عنوان "ماده واحده تکمیل و اصلاح موادی از سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه)" که در پنجم بهمن ماه ۱۴۰۰ و هفدهم خردادماه ۱۴۰۱ از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده بود، توسط رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شد.

بند مهم نسخه جدید کنکور

یکی از مهم ترین بندهای این مصوبه ۸ بندی ماده و بند سوم هست که عنوان شده است "سهم نمره سابقه تحصیلی برای سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته‌های پرمتقاضی در سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ فقط پایه دوازدهم به میزان ۴۰ درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ فقط پایه دوازدهم به میزان ۵۰ درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۴ - ۱۴۰۵ فقط پایه یازدهم و دوازدهم به میزان۶۰ درصد با تاثیر قطعی و برای سال تحصیلی ۱۴۰۵ - ۱۴۰۶ و بعد از آن پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تاثیر قطعی در نمره کل نهایی خواهد بود".

همزمان با آن، موافقت و مخالفت‌های زیادی به خصوص از سوی مجلسی‌ها به عنوان بازوی دیگر تصمیم‌گیر و قانون‌گذار عرصه کنکور مطرح شد و برخی نمایندگان مجلس اعمال هر گونه تغییر در این آزمون را منوط به قانون‌گذاری در مجلس عنوان کردند و تصویب هر نوع مصوبه از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه را مغایر قانون مجلس دانستند.

نهایتا کنکور ۱۴۰۲ با سه تغییر اساسی "قطعی بودن اثر سوابق تحصیلی"، "حذف دروس عمومی" و "حذف زیرگروه ها"، اواخر هفته جاری برگزار می شود.

حال طبق اعلام رسمی سازمان سنجش و آموزش کشور، نوبت اول کنکور سال ۱۴۰۲ با شرکت بیش از 900 هزار داوطلب روزهای پنج‌شنبه و جمعه ۲۹ و ۳۰ دی ماه سال جاری برگزار می‌شود.

در این آزمون برای هر داوطلب یک نمره‌کل سابقه تحصیلی و یک نمره کل آزمون اختصاصی (کنکور) ساخته می‌شود (اگر داوطلب در هر دو نوبت آزمون اختصاصی شرکت کرده باشد دو نمره کل آزمون اختصاصی دارد). نمره کل سابقه تحصیلی، میانگین وزنی نمرات تراز شده دروس (اعم از دروس عمومی و تخصصی) سابقه تحصیلی است که این نمره‌کل توسط وزارت آموزش و پرورش محاسبه شده و برای ساخت نمره کل نهایی به سازمان سنجش آموزش کشور ارسال خواهد شد.

نمره کل آزمون اختصاصی، میانگین وزنی نمرات تراز شده آزمون اختصاصی (کنکور) است. در واقع ضریب هر یک از دروس آزمون اختصاصی، وزن آن درس است. پس از محاسبه این دو نمره‌کل (نمره کل سابقه تحصیلی و نمره کل آزمون اختصاصی) از ترکیب آنها نمره کل نهایی داوطلب محاسبه می‌شود.

تاثیر قطعی سوابق تحصیلی

همچنین میزان تاثیر سوابق تحصیلی دیپلم نظام سالی - واحدی یا ترمی - واحدی در گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ ،۳۰ درصد با تأثیر قطعی و میزان تأثیر سوابق تحصیلی پیش‌دانشگاهی نظام سالی - واحدی یا ترمی - واحدی ۱۰ درصد (درمجموع ۴۰ درصد) با تأثیر قطعی در نمره کل سابقه تحصیلی است. سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوزادهم نظام ۳-۳-۶ یا دیپلم و پیش‌دانشگاهی نظام سالی - واحدی یا ترمی - واحدی در گروه‌های آزمایشی هنر و زبان‌های خارجی آزمون سراسری سال۱۴۰۲ ،به میزان ۲۶ درصد با تأثیر قطعی و فقط شامل دروس عمومی سابقه تحصیلی است و مابقی به سهم نمره کل آزمون اختصاصی(کنکور) اضافه می‌شود.

بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی آزمون سراسری ۱۴۰۲ فقط برای دروس تخصصی هر یک از گروه‌های آزمایشی برگزار می‌شود. اما دروس عمومی در سابقه تحصیلی داوطلبان وجود داشته و در نمره کل سابقه تحصیلی لحاظ می‌شود لذا همه داوطلبان ( اعم از دانش آموزان و فارغ التحصیلان شاخه های نظری، فنی و حرفه ای و کارودانش، تمامی نظام های آموزش و پرورش و طلاب حوزه علمیه) باید دارای دروس عمومی سابقه تحصیلی باشند و در صورت عدم وجود، باید برای ایجاد آن از طریق آموزش و پرورش اقدام نمایند. بدیهی است در صورت عدم وجود نمره سوابق تحصیلی برای هریک از دروس عمومی نمره آن درس، صفر لحاظ می‌شود.

داوطلبان می‌توانند در یکی از سه گروه اصلی ( علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی) مختلف در دو نوبت آزمون (دی ماه و تیرماه) شرکت کنند ولی در صورت تغییر گروه آزمایشی در نوبت دوم آزمون، باید گروه مورد نظر را برای پذیرش در دانشگاه ( در مرحله انتخاب رشته ) انتخاب کنند و امکان انتخاب رشته از هر دو گروه اصلی میسر نیست. البته باید توجه داشته باشند که سوابق تحصیلی کامل مربوط به گروه آزمایشی مورد نظر را نیز باید دارا باشند و درصورتی که در یک یا چند درس، سابقه تحصیلی لازم برای گروه آزمایشی درخواستی را نداشته باشند نمرات آن دروس صفر لحاظ می‌شود

به گزارش ایسنا، اگر در حال حاضر قضاوت در خصوص تحقق یا عدم تحقق "عدالت آموزشی" به عنوان شعار اصلی مصوبه هشت ماده‌ای کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی زود است و تا زمانی که دور جدید این نسخه کنکور برگزار نشود نمی‌توان در این زمینه اظهار نظر قطعی کرد. اما در حال حاضر " سلامت" و "امنیت" دو خواسته اصلی و مهمی است که داوطلبان و خانواده ها انتظار دارند سازمان سنجش آموزش کشور به عنوان متولی اصلی اجرای این آزمون مورد توجه قرار دهند تا دوباره شاهد تکرار حواشی سال های اخیر کنکور که با تقلب گره خورده بود، نشوند.