بارندگی‌ها کم‌آبی کشور را جبران کرد؟

مدیرکل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران با بیان اینکه بارندگی‌های اخیر تا حد چشمگیری به بهترشدن وضعیت آبخوان‌ها در برخی استان‌ها شده که برف بیشتری دریافت کرده‌اند، گفت: با وجود کمبود ۲۰ میلیمتری بارندگی‌ها نسبت به بلندمدت با ذوب ذخایر برفی، بارندگی‌ها بیشتر از میانگین بلندمدت می‌شوند.

به گزارش ایسنا، آبخوان‌ها همان سفره‌های آب زیرزمینی هستند که در حوزه‌های آبخیز قرار دارند. در واقع آبخوان‌داری به معنای مدیریت آبخوان‌ها است. اراضی دشت‌ها در آبخوان‌ها قرار گرفته‌اند و چاه‌های حفر شده در دشت‌ها از آبخوان‌ها بهره‌برداری می‌کنند. در پی حفر بی رویه چاه و برداشت زیاد آب از آبخوان‌ها و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی مشکلات بسیار زیادی همچون فرونشست زمین را به وجود آورده است اما بارندگی‌های اخیر تاحدودی به بهبود وضعیت آبخوان‌ها کمک کرده است و به گفته رضا بیانی- مدیرکل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران - پیش‌بینی می‌شود که در سال جاری آبخوان‌ها در استان‌هایی همچون شمال خراسان رضوی، خراسان شمالی، ناحیه رویشی زاگرس و استان‌های آذربایجان شرقی و غربی و بهترین وضعیت خود برسند.

رضا بیانی در گفت و گو با ایسنا، با توجه به بارندگی‌های اخیر درباره میزان بارندگی‌ها و ذخایر آب در آبخوان‌ها اظهار کرد: میزان بارندگی‌های کشور تاکنون بدون در نظر گرفتن برف‌های ذوب نشده نزدیک به ۱۰۰ میلیمتر ثبت شده این در حالیست که میانگین بارندگی‌ها در بلندمدت حدود ۱۲۰ میلیمتر است بنابراین در حال حاضر نسبت به بلندمدت حدود ۲۰ میلیمتر کمبود بارش داریم اما اگر ذخایر برفی نیز ذوب شوند، پیش‌بینی می‌شود که میزان بارندگی‌ها بیشتر از میانگین بلندمدت شود.

وی افزود: محدوده خط برف کشور در حال حاضر ۴۰ میلیون هکتار است، در صورتی که طی چهار سال گذشته مساحتی که در کشور برف دریافت می‌کرد ۱۴ میلیون هکتار بود و اگر میانگین ارتفاع برفی که در کشور ثبت شده است نزدیک به ۵۰ سانتیمتر باشد، در ۴۰ میلیون هکتار، میلیاردها لیتر آب به‌صورت برف ذخیره می‌شود.

مدیرکل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران با تاکید بر نفوذ آب‌های زیرزمینی در آبخوان‌ها توسط پوشش گیاهی، جنگل‌کاری، جنگل‌های طبیعی در کشور همچنین اراضی دیم موجود به عنوان مسئله‌ای مهم اظهار کرد: با توجه به بارندگی‌های کشور شرایط برای کشاورزی دیم می‌تواند دوباره فراهم شود و حتی می‌توانیم از بذر هیبرید برای تولید گندم استفاده کنیم و با کمک آن در کاشت گندم به خودکفایی برسیم.

وی در پاسخ به این پرسش ایسنا که آیا مناسب بودن بارندگی‌های اخیر به معنای پر شدن آبخوان‌ها و آب‌های زیرزمینی و رفع کمبود آب است یا خیر؟ اظهار کرد: تقریبا ۵۰ درصد از بارندگی‌ها تبخیر می‌شود، ۲۵ درصد به‌صورت روان‌آب و ۲۵ درصد نیز در زمین نفوذ می‌کند البته چون بیشترین میزان بارندگی در کشور در فصل زمستان رخ می‌دهد بنابراین میزان تبخیر کمتر از ۵۰ درصد است.

مدیرکل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران ادامه داد: عملیات آبخیزداری نیز در هر هکتار ۵۲۰ متر مکعب آب نفوذ می‌دهد. جنگل‌ها و عرصه‌های مرتعی نیز که مساحت آن‌ها حدود ۸۲ میلیون هکتار است. حدود ۵۰ میلیون هکتار از این میزان، عرصه‌های مرتعی درجه یک و درجه دو هستند و در هر هکتار مرتع نیز نزدیک به ۵۰۰ تا ۲۵۰۰ مترمکعب آب نفوذ می‌کند.

بیانی با تاکید بر درجه یک و دو بودن بیشتر مراتع کشور گفت: باتوجه به میزان بارش برف و باران طی زمستان، برف و باران در برخورد به پوشش گیاهی با سرعت کمتری جاری می‌شوند بنابراین به‌تدریج در خاک نفوذ می‌کنند.

وی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود که در سال جاری آبخوان‌ها در استان‌هایی همچون شمال خراسان رضوی، خراسان شمالی، ناحیه رویشی زاگرس و استان‌های آذربایجان شرقی و غربی به بهترین وضعیت خود برسند.

بیانی در پایان تصریح کرد: در حال حاضر نیز آب‌های پشت سد تقریبا به ۴۰ درصد رسیده است و با بارندگی‌ها، روان‌آب‌ها و ذوب برف‌ها وضعیت بهتر می‌شود و پیش‌بینی می‌شود که بارندگی‌ها در زمستان جاری نسبت به بلندمدت و سال‌های گذشته بهتر باشد.