پیام‌های سفر بایدن به اوکراین چه بود؟

یک کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: اگر تمام مناسبات‌مان را هم با روسیه در شرایط فعلی قطع کنیم، غرب و آمریکا دست از تحریم و فشار علیه ایران برنمی‌دارند.

امیرعلی ابوالفتح در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به سفر جو بایدن به اوکراین اظهار کرد: همین قدر که رییس جمهور آمریکا به اوکراین و شهری که زیر موشک بوده است،‌ سفر کرد فارع از اینکه روس‌ها برای انجام این سفر تضمین دادند یا نه، سفر به منطقه جنگی است و حامل چندین پیام است.

وی ادامه داد: یک پیام مهم آن برای دولت اوکراین و شخص زلنسکی است که آمریکا در بالاترین سطح از دولت اوکراین حمایت می‌کند، پیام دیگر برای متحدان آمریکاست که دلسرد و خسته نشوند و هم‌چنان به کمک‌هایشان به اوکراین ادامه دهند. پیام سوم هم به روسیه است که این جنگ تا جایی که اوکراین و آمریکا و متحدانش پیروز شوند ادامه دارد.

این کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: در یک سال گذشته با حمایتی که آمریکا از اوکراین و جنگ با روسیه داشته نشان داده است به جز پیروزی در این جنگ به چیز دیگری رضایت نمی‌دهند، اینکه پیروز شوند یا نه بحث دیگری است، اما آمریکا می‌خواست با این سفر وحدت و اقتدارشان را به رخ روسیه بکشد. اما مهم است بدانیم که با همه تلاشی که آمریکا داشته برای نشان دادن اقتدار جبهه غرب در برابر روسیه، روس‌ها مرعوب این حرکات نخواهند شد چه با سفر رییس‌جمهور آمریکا چه با ارسال سلاح و تجهیز اوکراین.

ابوالفتح با اشاره به گذشت یک سال از شروع جنگ روسیه و اوکراین اظهار کرد: مواضع روسیه و آمریکا به قدری پیچیده و سخت شده است که امکان هر گونه توافق و مصالحه را از بین می‌برد و شرایط به گونه‌ای است که هر دو طرف برای "جنگ، جنگ تا پیروزی" خود را آماده و مهیا می‌کنند. تا الان آمریکا نتوانسته با تجهیز و حمایت از اوکراین 20 درصد خاک اشغال شده از اوکراین را آزاد کند و به نوعی الان بن بست عملیات نظامی را شاهدیم و از سویی روس‌ها برای اینکه سرزمین بیشتری را تصرف کنند، دچار مشکل هستند و باید هزینه سنگینی برای آن دهند و دارند وجب به وجب جلو می‌روند.

وی ادامه داد: غرب به شدت اوکراین را تجهیز کرده که با گرم شدن هوا در عملیات نظامی ضد حمله‌ای را علیه روسیه برای بازپس گیری مناطق اشغال شده شکل دهد و یک پیروزی به دست آورد که به لحاظ روانی هم بسیار برایشان مهم است که این کار را کنند و از سویی روس‌ها هم به نظر سربازهای خود را در اوکراین دو برابر کرده‌اند و برای یک تهاجم بزرگ خود را آماده می کنند. از این رو مشخص است که این جنگ سال‌ها ادامه خواهد داشت، اینکه کدام موفق شوند، نمی‌دانیم.

این کارشناس مسایل بین‌الملل در پاسخ به اینکه ادامه این جنگ چه تاثیری بر تحولات بین‌الملل خواهد داشت با توجه به خطراتی که از ادامه آن در نظر دارید؟ گفت: این جنگ، اولین جنگی است که در یک کشور اتمی رخ می دهد، اینکه به یک تقابل اتمی منجر شود یک خطر عینی است و نباید این احتمال را رد کرد، اما این احتمال را هم اگر کنار بگذریم تشدید جنگ ممکن است به تاسیسات اتمی آسیب بزند همان‌طور که در هفته‌های اول جنگ خبر آمد که یک موشک به نزدیکی یکی از راکتورهای اوکراین برخورد کرده است که اگر اصابت می‌کرد تاریخ برای اوکراین تمام می‌شد. از این رو ادامه جنگ در اوکراین با ریسک بالایی همراه است. از سویی تجربه تاریخی حضور روسیه در جنگ‌های بزرگ قبلی نشان داده است که روس‌ها برای هزینه‌های انسانی بزرگ آمادگی دارند.

وی درباره جبهه غرب مقابل روسیه که این مساله بیش از پیش مسکو را تحریک می‌کند، اظهار کرد: بوریس جانسون نخست‌وزیر وقت انگلستان گفت باید قدرت ملی روسیه را به گونه‌ای نابود کنیم که در آینده به فکر تجاوز به همسایگانش نیفتد، از این رو معتقدم غرب می‌خواهد دندان‌های روسیه را بکشد. شرایط به گونه‌ای است که اوکراین بدش نمی‌آید زرادخانه اتمی‌اش تحت نظارت‌های بین‌المللی قرار گیرد، این در حالی است که بعضا این اتفاق در شرایطی روی داده است که یک جنگ تمام عیار درگیرد، مثل جنگ‌های ژاپن، آلمان و عراق.

ابوالفتح تصریح کرد: حتی اگر پوتین به هر دلیل از صحنه سیاست حذف شود، تضمینی نیست که دولت جانشین آن غرب‌گرا باشد. شاید اتحاد جماهیر شوروی از بین رفته باشد اما روس‌ها که از بین نرفتند. امروز جانشین شوروری تا پای ورود به جنگ جهانی سوم هم آمادگی دارد.

وی در پاسخ به این که ادامه این جنگ و تشدید درگیری‌ها چه تاثیری بر ایران و سیاست خارجی اش خواهد داشت؟ گفت: گسترش ناتو به شرق تهدید امنیتی برای ایران است. به هر حال اگر اعضای ناتو در نزدیکی و همسایگی ایران افزایش یابند برای ایران اصلا خوب نیست. اگر مقاومت روسیه در جنگ با اوکراین و جبهه غرب شکسته شود و ناتو مثل سیل همه کشورها را در بر گیرد، اوکراین و گرجستان، ارمنستان و قرقیزستان و غیره خطرهای بزرگی برای ایران خواهند بود. از این رو حمایت از مواضع روسیه مبتنی بر منافع ایران است، نه اینکه روس‌ها را دوست داریم یا چشم روی خیانت‌های گذشته و تاریخی آنها علیه ایران و مردم ایران بستیم. ما باید روابط مان را با روسیه حفظ کنیم اما مستقیم وارد جنگ اوکراین نمی‌شویم. همکاری‌مان با روسیه سر جای خودش است اما نیرو و مستشار و سلاح به آنها برای استفاده در جنگ نمی‌دهیم. ما همان قدر همکاری نظامی با روسیه داریم که فرانسه و آمریکا با اوکراین دارند.

این کارشناس مسایل بین‌الملل درباره انتقاد غربی‌ها به ایران در بحث پهپادها و اینکه ایران در چارچوب قطعنامه 2231 نباید به روسیه پهپاد می‌فروخت گفت: آنها اگر بخواهند با ایران برخورد یا ایران را تحریم کنند این کار را انجام می‌دهند و مهم نیست که ایران تحریم است یا خیر. مگر قبل از جنگ اوکراین تحریم نمی شدیم، یا اجازه فروش می‌دادند؟ مگر وقتی ترامپ از برجام بیرون آمد، ما به روسیه پهپاد داده بودیم که با ایران آن کار را کردند؟ اگر تحریم پهپاد هم برداشته شود، آمریکا خودش یک جانبه تحریم می‌کند، پس نباید نگران باشیم و فکر کنیم که اگر با غرب مماشات کنیم آنها دست از فشار بر ایران و تحریم ما برمی‌دارند. تا وقتی جمهوری اسلامی بر سر کار است آنها این رفتار و مشکل را با ما دارند، البته این به معنای آن نیست که بی گدار به آب بزنیم و خود را به مهلکه بیندازیم. باید با درایت و تدبیر و هوشیاری برخورد کنیم.