آیا امید و رویا همسفر می‌شوند؟

تهران- ایرنا- حالا که امید (تک درنای سیبری) با جفت بلژیکی خود «رویا» مسیر جدیدی را در زندگی آغاز کرده سوال این است که آیا این دو پرنده در مهاجرت به سیبری با هم همسفر می‌شوند؟ آیا ۱۵ سال تنها مهاجرت کردن امید به پایان رسیده و سال آینده این دو را با هم در فریدونکنار خواهیم دید؟

بعد از ۱۵ سال دوباره رقص و آواز درنای نر برای جلب توجه درنای ماده در منطقه فریدونکنار از سر گرفته شد؛ به عبارتی تاریخ برای امید تک درنای فریدونکنار دوباره تکرار شد، امید تک درنای سیبری را که ۱۵ سال است به تنهایی برای زمستان گذرانی وارد فریدونکنار می شود قطعا خیلی ها می شناسند، این پرنده که تنها بازمانده از جمعیت غربی درنای سیبری است از لحاظ وفاداری و حفظ مسیر مهاجرتش به ایران به قهرمانی تبدیل شده که در این مدت به تنهایی کریدرو غربی مهاجرت که به ایران ختم می شد را حفظ کرده است؛ اما مساله این است که این تک درنا تا چه زمانی می تواند این رسالت را انجام دهد؛ اگر اتفاقی برایش بیفتد و تلف شود و یا به مرگ طبیعی بمیرد، آنوقت تکلیف این مسیر پروازی و نسل این گونه ارزشمند چه می شود؟

در واقع این نگرانی و دغدغه مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست بود که با تلف شدن امید، مسیر پروازی غربی که به ایران ختم می شود هم از بین می رود و کور می شود از این رو صدد برآمدند تا این مسیر را حفظ کنند که بعد از تصمیم نهایی برای این کار، با رایزنی با مرکزی در بلژیک موفق شدند تا جفتی را برای امید پیدا کنند.

بعد از انجام اقدامات بین المللی ۶ بهمن ماه امسال رویا جفت امید از بلژیک به ایران آمد و با رعایت پروتکل های لازم وارد منطقه فریدونکنار شد ابتدا در سازه رها سازی در محل زمستان گذرانی امید جای گرفت که بعد از دیدن رفتارها و آواهای مخصوص از سوی این دو پرنده، با مشاوره های بین المللی تصمیم بر رهاسازی گرفته شد بر این اساس رهاسازی به طور تدریجی انجام گرفت و باعث شد تا امید بعد از ۱۵ سال دوباره رقص و آواز را از سر بگیرد تا توجه رویا را به خود جلب کند و بعد از آن هر دو به رقص درآمدند، این نزدیکی بارقه امید را در دل دوستداران محیط زیست برای حفظ این مسیر پروازی و ادامه نسل این گونه جمعیتی روشن کرد.

درنای سیبری به سه جمعیت اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم می شد که جمعیت مرکزی آن به هند مهاجرت می کرد و منقرض شد، جمعیت غربی به ایران می آمد که الان فقط یک درنای نر با نام امید از آن باقی مانده که با تلف شدن آن این جمعیت نیز کامل منقرض می شود اما جمعیت شرقی آن هنوز وجود دارد و می گویند که سه هزار درنا از آن همچنان به چین مهاجرت می کند که سازمان حفاظت محیط زیست در صدد حفظ مسیر غربی و جمعیت این گونه برآمد.

زمانی که رویا وارد ایران شد، پروفسور جرج آرچیبالد بنیانگذار بنیاد بین المللی درنا (ICF) در پیامی ضمن قدردانی از همکاران ایرانی و مرکز پرورش درنا در بلژیک (CBCCBelguim) گفت: همه با هم دعا کنیم که این دو درنای سیبری مبارک به سرزمین زادآوری در سیبری مهاجرت کنند و آنجا یک درنای جوان را پرورش دهند و سپس در امنیت به تالاب ایران بازگردند جایی که عشق را آغاز کردند.

حال که به زمان مهاجرت امید نزدیک می شویم نگاه ها به رفتار این دو پرنده است که آیا امید، رویا را هم با خود می برد یا رویا با امید می رود؟ که مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در این باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: انتظار داریم که امید و رویا نیمه اول اسفندماه مهاجرت کنند.

غلامرضا ابدالی افزود: اکنون این دو پرنده کاملا با هم هستند و به خوبی با هم کنار آمده اند و امیدواریم با همدیگر مهاجرت کنند اما اگر درصد کمی این اتفاق نیفتد سناریوی دومی تعریف کرده ایم که از رویا نگهداری کنیم تا سال آینده که امید دوباره به ایران برگردد.

همچنین عضو تیم بین المللی احیای درنای سیبری درباره شرایط امید و رویا به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: امید و رویا شبانه روز در کنار هم هستند، تغذیه بسیار عالی در طبیعت دارند، پرواز می کنند، آواز می خوانند و آماده مهاجرت هستند، در واقع شواهد نشان می دهد حتما مهاجرت می کنند.

کرامت حافظی افزود: در طول مسیر مهاجرت در ایران از استان های مازندران، گیلان و اردبیل عبور می کنند که از شهروندان این شهرها درخواست داریم به محل استراحت این پرنده ها نزدیک نشوند چون موجب نگرانی و استرس این دو پرنده خواهد شد، امید و رویا باید استراحت کامل داشته باشند و نباید زودتر از زمان موعد از محل های استراحت پرواز کنند، مهمترین بخش مراقبت این است و نباید برای گرفتن عکس و بازدید به آنها نزدیک شد.

امید تنها بازمانده حیات وحش جمعیت غربی درنای سیبری است که دانش مهاجرت باستانی را دارد، الان از این نوع درنا در اسارت وجود دارد اما دانش مهاجرت ندارند که امید می تواند به آنها آموزش دهد.وی تاکید کرد: البته ادارات کل محیط زیست این استان ها مراقبت های لازم را خواهند داشت اما در صورت مشاهده رویا و امید حتما به اداره محیط زیست شهرستان مربوطه گزارش لازم داده و از نزدیک شدن به آنها جلوگیری شود.

عضو کمیته ثبت پرندگان ایران، درباره کشورهایی که این دو پرنده در مسیر مهاجرت خود از آنها عبور می کنند، گفت: در واقع مسیر امید در کناره های غربی دریای خزر و حاشیه رود ولگا است، اولین مقصد خارج از ایران، پارک ملی شیروان در آذربایجان است، دلتای رود ولگا، تالاب Narzum در قزاقستان، رود Ob در نزدیکی شهر Uvat جایی که درناهای خاکستری زادآوری دارند هم مسیرهای بعدی است؛ امید تنها درنای سیبری جمعیت غربی در حیات وحش است و رویا نیز از جمعیت غربی در اسارت است، هر دو از جمعیت غربی درناهای سیبری هستند، در سیبری محل زادآوری جمعیت غربی و شرقی چند هزار کیلومتر با هم فاصله دارد و امید در این ۱۵ سال چه در ایران چه در سیبری و چه در مسیر مهاجرت تنها بوده است.

وی ادامه داد: کشورهای مسیر مهاجرت نیز توسط بنیاد بین المللی درنا ( ICF) هماهنگ شده اند تا امید و رویا مهاجرت و زادآوری موفقی داشته باشند و پاییز آینده به مازندران بازگردند، همه چیز بسیار عالی است و تاکنون دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش ایران و اداره کل محیط زیست مازندران، محیط بانان و جوامع محلی و مردم مازندران همکاری خوبی داشتند، همچنین بنیاد بین المللی درنا (ICF) و مرکز پرورش، حفاظت و تکثیر درنا در بلژیک (CBCC Belgium) از اقدامات انجام شده توسط محیط زیست ایران بسیار قدردانی کردند.

حافظی تاکید کرد: امید تنها بازمانده حیات وحش جمعیت غربی است که دانش مهاجرت باستانی این جمعیت را می داند و آموزش این دانش به رویا جزو مهمترین اهداف برنامه احیای درنای سیبری جمعیت غربی است، این حتی مهمتر از زادآوری است چون الان درنای سیبری جمعیت غربی در اسارت هم دارد اما آنها دانش مهاجرت را ندارند و تنها امید این دانش را دارد که باید به مرور به درناهایی که می توانند همراهش شوند آموزش بدهد.

وی درباره زمان مهاجرت امید گفت: زمان مهاجرت امید سال گذشته ۱۷ اسفند ماه بود اما سالهای های قبل زودتر از این زمان انجام می شد؛ در مجموع از هفته اول اسفند به بعد امکان آغاز مهاجرت وجود دارد.

عضو تیم بین المللی احیای جمعیت غربی درنای سیبری درباره رویا گفت: رویا ماده جوان هفت ساله اهدایی از مرکز CBCC Belgium در بلژیک به سازمان حفاظت محیط زیست برای همراهی با امید است، تا به اینجای کار بخشی که باید توسط انسان برای این همراهی انجام شود بدون خطا انجام شد بعد از این بر عهده دو پرنده است که بتوانند از پس یک مهاجرت دو نفره برآیند.