تعیین وضعیت اشتغال اتباع افغانستانی کلید خورد

وزارت کار طرح ملی تعیین وضعیت اشتغال اتباع افغانستانی را از ۹ اسفندماه ۱۴۰۱ در ۱۶ استان کشور آغاز کرده است. به موجب این طرح اقامت مجاز این افراد منوط به روشن‌ شدن وضعیت شغلی آنان خواهد بود و افراد شرکت‌کننده از مزایای قانونی این طرح برخوردار خواهند شد.

به گزارش ایسنا، سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی شهریورماه امسال از سوی معاونت اشتغال وزارت کار در ۱۶ استان راه‌اندازی شد. به موجب این سامانه از ابتدای مهرماه تمام واحدهای اجرایی در استان‌ها موظف شدند درخواست‌های مرتبط با استفاده از خدمات اشتغال اتباع خارجی را صرفاً در سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی ثبت و رسیدگی کنند.

کارفرمایان حقیقی و حقوقی متقاضی استفاده از خدمات اتباع خارجی نیز وفق ماده ۱۲۱ قانون کار جمهوری اسلامی ایران پس از ثبت‌نام و ایجاد پرونده شخصی الکترونیکی در سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی می‌توانند نسبت به ثبت درخواست در قالب روادید ورود با حق کار، صدور، تمدید، تجدید و یا ابطال پروانه کار اقدام کنند.

برابر قانون کار اتباع بیگانه‌ای که فاقد پروانه کار، پروانه کار موقت یا کارت کار موقت باشند، اجازه اشتغال در کشور را ندارند و درصورت اشتغال و بکارگیری کارفرمای آنها متخلف و مشمول جریمه خواهد بود.

در بند (ج) ماده ۱۱ قانون تنظیم بخشی‌ از درآمدهای دولت نیز صراحتا ذکر شده که هر کارفرمایی که به‌صورت غیرمجاز از نیروی کار خارجی استفاده و یا در مشاغلی به جز شغل تعیین شده در پروانه کار اقدام کند، به پنج برابر حداقل دستمزد جریمه می‌شود.

بر همین اساس وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی را بهمن ماه سال گذشته رونمایی و شهریورماه امسال در ۱۶ استان راه اندازی کرد.

برابر اعلام اداره ‌کل اشتغال اتباع خارجی وزارت کار، با توجه به حضور میلیونی اتباع غیرمجاز افغانستانی در ایران، وزارت کشور در ابتدای امسال نسبت به سرشماری از اتباع غیرمجاز اقدام کرد که جمعیت آنها حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر ثبت شد.

اتباع مذکور برگه سرشماری دارای اعتبار شش‌ ماهه تا تاریخ ۳۰ مهرماه ۱۴۰۱ دریافت کردند و ۲ نوبت سه‌ماهه نیز تمدید شد. بر اساس هماهنگی به‌عمل آمده شرکت در این طرح و اخذ شناسه شغلی از سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی، مبنای حضور و اقامت قانونی آنان در کشور جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

این طرح از ۹ مهرماه آغاز شده و تا روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه تعداد ۲۵۰ هزار نفر در آن شرکت کرده‌اند و جامعه هدف این طرح جمعیتی حدود ۱۲۵۰ نفر است که مهلت دارند تا ۳۱ فروردین سال ۱۴۰۲ اطلاعات خود را در اختیار وزارت کار قرار دهند.

اتباع افغانستانی مشمول طرح تعیین وضع شغلی دارای برگه سرشماری در استان‌های تهران، البرز، قم، گلستان، هرمزگان و بوشهر می‌توانند جهت اخذ نوبت اینترنتی به سایت کانون به نشانی http://kanoonnobat.ir مراجعه کنند.نوبت‌دهی در استان‌های خراسان‌جنوبی، خراسان‌رضوی، سمنان، قزوین، فارس، مرکزی، یزد، کرمان و اصفهان به‌ شکل حضوری است.

پیشتر محمود کریمی بیرانوند - معاون اشتغال وزارت کار- از تمام واحدهای اجرایی در استان‌ها خواسته بود تا درخواست های مرتبط با خدمات اشتغال اتباع خارجی را از طریق سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی ثبت کنند.

بر اساس گزارش مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی وزارت کار، در سال گذشته ۳۰ هزار و ۱۴۰ نفر تبعه شاغل غیرمجاز توسط بازرسان کار شناسایی شدند که بیشترین تعداد آن مربوط به استان تهران با ۱۲ هزار و ۹۴۹ نفر و کمترین آن مربوط به استان‌های کردستان و ایلام بوده است.

بررسی تمدید و صدور کارت کار موقت اتباع خارجی در سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که این فرایند در سال ۱۴۰۰ روند افزایشی را طی کرده است، به نحوی که سال ۱۳۹۹ جمعا ۲۰۶ هزار و ۴۹۶ فقره کارت کار موقت، صادر و تمدید شده اما این آمار در سال ۱۴۰۰ به ۳۱۳ هزار و ۴۴۹ فقره کارت کار موقت افزایش یافته است.

وزارت کار پیش از این سامانه تلفنی ۰۲۱۶۳۶۹ را در راستای جلب مشارکت مردمی برای صیانت از نیروی کار ایرانی و برخورد با کارفرمایان متخلفی که در بکارگیری نیروی کار مورد نیاز از اتباع غیرمجاز استفاده می کنند، اعلام کرده بود.

به گزارش ایسنا، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که یکی از علل بکارگیری اتباع بیگانه از سوی کارفرمایان، فرار از پرداخت حق بیمه و ارزان بودن نیروی کار خارجی است که این امر موجب از بین رفتن فرصت‌های شغلی برای جویندگان کار و نیروهای کار داخلی شده است؛ با این وجود هستند کارفرمایانی که از نبود نیروی کار ایرانی در برخی رسته فعالیت‌ها گله دارند و به ناچار از نیروی کار خارجی استفاده می کنند.