احیای پرونده قدیمی صادرات گاز ایران به عمان

هر چند که صادرات گاز ایران به عمان جزو یکی از قدیمی‌ترین پرونده‌های بسته به حساب می‌آید، اما این روزها خبرهایی از گشایش آن به گوش می رسد تا جایی که اعلام شده در سال جاری شاهد احداث خط لوله صادرات گاز به عمان خواهیم بود

به گزارش ایسنا، صادرات گاز به عمان در سال‌های ابتدایی دهه ۸۰ شمسی روی میز قرار گرفت و نخستین تفاهمنامه آن در اسفند 1386 بین وزیران نفت ایران و عمان امضا شد. طبق این تفاهم نامه قرار بود ایران از سال ۲۰۰۸ میلادی صادرات گاز به عمان را با ۳۰ میلیون متر مکعب در روز آغاز کرده و این رقم را تا سال ۲۰۱۲ میلادی به رقم ۷۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش دهد.

همچنین بر اساس توافق سال ٢٠١٣ میان دو کشور، قرار شد برای ۱۵ سال روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز ایران از طریق یک خط لوله از بستر خلیج فارس به عمان صادر شود که ارزش بسیار بالایی دارد و سبب تحکیم روابط دو کشور می شود.

تورق فصل‌های این پروژه حاکی از آن است که هر بارتاریخ‌های معینی برای اجرای آن اعلام شده است. در همین چند سال اخیر مسئولان بارها خبر از کلید خودرن آن داده‌اند اما هر بار به نتیجه نرسیده است، در حوزه خط انتقال گاز از ایران به پاکستان و از آنجا به هند نیز تحت عنوان خط لوله صلح شاهد نتایج مثبت نبودیم و این طرح نیز به دلیل عقب‌نشینی‌های پاکستانی‌ها بی نتیجه مانده است.

با گذشت سال‌ها از این دوقرارداد، اکنون روسیه که از سوی برخی کارشناسان رقیب گازی ایران به حساب می آمده وارد میدان همکاری با ایران شده، آنطور که احد اسدزاده، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت ایران در مهر ماه سال گذشته اعلام کرد این دو خط لوله از مسائل مورد علاقه دو کشور است و متوجه شدیم روس‌ها نیز علاقه دارند در این دو بخش کار کنند. مذاکرات خوبی با عمانی‌ها داشتیم، با پاکستانی‌ها هم مراودات و گفت‌وگوهایی داشته‌ایم.

وی افزود: زیرساخت‌های ایران برای صادرات گاز به عمان و پاکستان آماده است و نیازمند پیگیری و جدیت در طرف‌های دیگر است. اگر روس‌ها هم تمایل داشته باشند در این بخش‌ها کار کنند که ما هم متوجه شدیم این موضوع مطرح است، می‌توانیم همکاری سه‌جانبه میان ایران، روسیه و پاکستان یا عمان شکل دهیم تا صادرات گاز از مسیر شمال به جنوب راه‌اندازی شود.

احداث خط لوله صادرات گاز ایران به عمان در سال ۱۴۰۲

اما به تازگی رضا نوشادی - مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران - از احداث خط لوله صادرات گاز ایران به عمان در سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: بحث صادرات گاز به عمان با احداث خط لوله‌ای از میناب تا کوه مبارک در نزدیکی جاسک دنبال خواهد شد، در قرارداد صادرات گاز با عمان آمده خط لوله صادراتی تا کوه مبارک احداث شود.

مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران گفت: خط لوله میناب تا کوه‌مبارک گاز از خط هفتم سراسری تامین و به ظرفیت ۱۱۰ میلیون متر مکعب است. این خط از عسلویه آغاز و تا مرز پاکستان ادامه دارد، مصرف گاز هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان و صادرات گاز به پاکستان روی این خط تعریف شده است با توجه به اینکه صادرات گاز به پاکستان عملیاتی نشد، ظرفیت این خط خالی مانده است.

نوشادی با بیان اینکه این خط لوله قرار است برای انتقال گاز به کوه‌مبارک و یا جاسک برای تامین تاسیسات داخل کشور اجرا شود و از طرفی قرار است مانوری برای تقویت مذاکرات صادرات گاز به عمان باشد. ما سال‌ها قبل مسیر صادرات گاز به کشور عمان را مطالعه کرده‌ایم و اکنون در حال شروع مذاکرات هستیم، پروژه در ۲ قطعه با حدود طول ۲۰۰ کیلومتر تعریف شده که قطعه اول از میناب تا سیریک به طول ۱۲۰ کیلومتر بوده و ۸۷ درصد پیشرفت دارد و قطعه دوم از سیریک تا  کوه‌مبارک به طول ۸۰ کیلومتر و از اسفند شروع به کار کرده‌ایم.

به گفته مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران از مزایای این خط این است که در عرصه بین‌الملل به عنوان گزینه صادرات گاز به عمان تعریف می‌شود، حال آنکه بیشتر استفاده داخلی دارد. در قطعه اول قرار است به نیروگاه مستقر در منطقه و شهرهای در مسیر  استان هرمزگان و در انتها در منطقه جاسک به پالایشگاه و مجتمع پتروشیمی گازرسانی شود.

منفعت چندجانبه استارت صادرات گاز به عراق

حمید رضا عراقی - مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران - در همین رابطه به ایسنا، گفت: اگر این مساله اتفاق بیفتد قطعا اثرات مثبتی را شاهد خواهیم بود می توان از گاز ایران برای ال ان جی نیز استفاده کرد، قرار بود گاز ایران در آنجا ال ان جی مشترک شود و در کل هرچقدر ما بتوانیم با همسایگان همکاری گازی برقرار کنیم اثرات مثبتی برای کشور خواهد داشت.

وی با اشاره به مشکلات تامین گاز در داخل کشور، اظهار کرد: موضوعاتی مبنی بر اینکه تولید گاز در داخل باید افزایش پیدا کند و به دنبال افزایش ظرفیت تولید و بهینه سازی باشیم، وجود دارد اما باید به این موضوع توجه داشت که افزایش صادرات و همکاری با کشورهای همسایه اهمیت زیادی دارد.

مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران با اشاره به لزوم افزایش همکاری با عراق، ترکمنستان، افغانستان و کویت، گفت: کویت آماده بود از خطی که به بصره گاز صادر می کنیم از گاز ایران استفاده کند اما اتفاق نیفتاد، در کل افزایش همکاری ها مثبت است، هرچه بتوانیم روابط را گسترش دهیم نتایج مثبتی را بدست خواهیم آورد حتی اگر گاز کمتری در کشور مصرف شود و صرفه جویی بیشتر اتفاق بیفتد، ارزش آن را دارد که روابط خود را با کشورهای دیگر افزایش دهیم.

عراقی با اشاره به صادرات گاز به عمان گفت: با توجه به اینکه گاز به ال ان جی تبدیل می شود،  بازار دنیا ال ان جی نداریم و ال ان جی عسلویه که قرار بود از کانادا وارد کنیم به دلیل تحریم ها با سرمایه گذاری چهارمیلیارد دلاری متوقف شد، بنابر این این کار در صورت عقد قرارداد و اجرای عملیات مثبت خواهد بود.

وی با اشاره به اعلام آمادگی روس ها برای اجرای این پروژه گفت: در حوزه تعمیرات و عملیات ممکن است روس ها همکاری داشته باشند اما در بحث ال ان جی و صادرات به هند، روسیه در اصل رقیب ایران است، آمریکا و روسیه علاقه ای به ورود ایران به بازار اروپا ندارند، هر دو کشور علاقه ندارند که ما رابطه گازی با اروپا داشته باشیم.