خارج شونده بعدی از اتحادیه اروپا کیست؟

همچنان که سوئد اخیرا گفت اتحادیه اروپا "در مسیری اشتباه به پیش می‌رود" و خواستار "یک شروع مجدد" در روابطش با این اتحادیه شد، این سوال پیش آمده که کدام کشورها به احتمال زیاد مسیر انگلیس را در جدایی و آزاد شدن از بروکسل در پیش خواهند گرفت؟

به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه دیلی میل، هنگامی که انگلیسی‌ها در ۲۳ ژوئن ۲۰۱۶ به خروج از اتحادیه اروپا رای دادند، مفسران طرفدار اتحادیه اروپا هشدار دادند این تحول به شکلی بدبینانه می‌تواند اثر دومینو در اروپا به جا گذاشته و سایر کشورها را هم به پیروی از این مسیر سوق دهد.

اما بریگزیت آن جعبه پاندورایی که بسیاری از مقامات سرشناس اروپایی از آن می‌ترسیدند از آب در نیامده و از آن زمان تا کنون هیچ کشور عضو دیگری برنامه‌ای برای خروج از این بلوک نداشته است. همه گیری کووید-۱۹ به اقتصاد بسیاری از کشورهای اروپایی آسیب زد و از زمان شروع این همه‌گیری تا کنون این کشورها به اعتبارات کمکی اتحادیه اروپا وابسته بوده‌اند. حمله ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به اوکراین نیز در تقویت همبستگی بین کشورهای اتحادیه اروپا برای اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه مسکو و ارسال تسلیحات برای اوکراین مؤثر بوده است.

با این وجود، جیمی آکسون، رهبر دومین حزب بزرگ سیاسی سوئد، نشان داد که هنوز مخالفت با اتحادیه اروپا در سراسر این قاره به خوبی پابرجا است. او در مطلبی که اخیرا منتشر کرد، نوشت: دلایل خوبی برای این که یک ارزیابی مجدد جدی در عضویتمان در اتحادیه اروپا به عمل آوریم، وجود دارد.

و حتی برخی از قدرتمندترین و قدیمی‌ترین اعضای اتحادیه اروپا نیز همچنان نسبت به دخالت این اتحادیه در امور داخلی خود تردید دارند.

با توجه به اظهاراتی که اخیرا آکسون مطرح کرد نشریه میل آنلاین بررسی کرده که کدام کشورها در اروپا ممکن است روزی برای آزاد شدن از اتحادیه اروپا تلاش کنند یا به دنبال کاهش نفوذ بروکسل در داخل باشند.

یونان

یونان از زمان پیوستن به اتحادیه اروپا در سال ۱۹۸۱ روابط پرچالشی با این اتحادیه داشته است.

بحران بدهی در یونان که در سال ۲۰۰۹ آغاز شد، منبع اصلی تنش بین این کشور و شرکایش در اتحادیه اروپا بوده است.

پافشاری اتحادیه اروپا بر این که یونان برای دریافت کمک مالی دست به اقدامات ریاضتی بزند به شدت باعث انزجار یونانی‌ها بوده است و بسیاری از مردم این کشور احساس می‌کنند که یونان توسط شرکایش در اتحادیه اروپا تحقیر شده است.

کریاکوس میتسوتاکیس، نخست وزیر یونان، تلاش زیادی برای ترمیم کردن روابط کشورش با این بلوک اروپایی داشته است. او هم از بروکسل ابراز حمایت کرده و هم در عین حال با موفقیت توانسته اقتصاد یونان را تقویت کرده و بدهی هایش را به صورت زودهنگام بازپرداخت کند.

اما حزب او مشهور به حزب دموکراسی نوین احتمالا اکثریت خود را در انتخابات اواخر ماه جاری میلادی در پارلمان از دست خواهد داد و هم اکنون نگرش مردم یونان نسبت به اتحادیه اروپا یکی از بدترین نگرش‌های موجود در این قاره است.

جدیدترین نظرسنجی که اتحادیه اروپا در مورد نگرش کشورهای عضو به این بلوک برگزار کرد مربوط به فوریه ۲۰۲۳ بود که نشان داد که یونان بیشترین ضدیت را با اتحادیه اروپا دارد.

در مجموع ۵۳ درصد از شهروندان یونان ادعا کردند که نسبت به آینده اتحادیه اروپا بدبین هستند، در حالی که ۶۰ درصد گفتند به اتحادیه اروپا اعتماد ندارند. این بیشترین درصد بدبینی و بی اعتمادی ثبت شده در یک کشور عضو در این نظرسنجی بود.

از سوی دیگر با توجه به بالا بودن احتمال شکست میتسوتاکیس در مقابل تعداد هر چه بیشتری از گروه های سیاسی ضد اروپایی در اواخر سال جاری میلادی، آینده یونان در اتحادیه اروپا مشخص نیست.

ایتالیا

ایتالیا همیشه یک کشور اروپادوست بوده و یکی از اعضای بنیانگذار اتحادیه اروپا است. اما وقایع چند سال اخیر ایتالیایی‌ها را بیش از هر زمان دیگری از اتحادیه اروپا سرخورده کرده است.

این کشور آسیب شدیدی از همه گیری کووید-۱۹ دید در حالی که ایتالیایی‌ها از کندی و بی اثر بودن واکنش اتحادیه اروپا به این وضعیت انتقاد کردند.

در ادامه و در آستانه انتخابات سپتامبر گذشته، جورجیا ملونی، رهبر ملی گرای فعلی ایتالیا به دلیل مواضع ضد اروپایی سنتی خود و ایراد لفاظی‌های آتشین از سوی رسانه‌های آلمانی به عنوان "خطرناک‌ترین زن اروپا" معرفی شد.

در واقع، ملونی در مقام رئیس راست‌گراترین دولتی که ایتالیا پس از جنگ جهانی دوم به خود دیده، در مدت هشت ماه پس از پیروزی پر شور انتخاباتی خود، احتیاط را به جای رویارویی با اروپا برگزیده است.

ملونی در اولین سفر خود به بروکسل در ماه نوامبر، حمایت خود را از اتحادیه اروپا اعلام کرده و تا حد زیادی با مواضع این اتحادیه نسبت به جنگ در اوکراین، تورم و قیمتهای انرژی موافق بوده است.

اما برخی از تحلیلگران بر این باورند که نخست وزیر ایتالیا به دلیل مشکلات مالی کشورش و از روی ضرورت با اتحادیه اروپا همراستا شده است.

ایتالیا با داشتن یک بدهی در سطح نزدیک به ۱۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی خود، سومین بدهی عمومی انباشته شده در جهان کشورهای صنعتی را پس از ژاپن و یونان داشته و رُم اتکای شدیدی به کمکهای صندوق بازیابی و انعطاف پذیری اتحادیه اروپا داشته است.

ایتالیا چنانچه دولت ملونی مجموعه‌ای از برنامه‌های اصلاحات منعقد شده در زمان دولت قبلی را اجرا کند، می‌تواند حدود ۱۹۰ میلیارد یورو کمک‌های بلاعوض و وام دریافت کند.

با این حال بر اساس جدیدترین نظرسنجی شرکت یوروبارومتر، تنها ۵۰ درصد از ایتالیایی‌ها به اتحادیه اروپا اعتماد داشته و بسیاری گمان می‌کنند ملونی صرفاً مترصد یک فرصت است تا  برای تقویت حمایتها از حزبش موسوم به حزب برادران ایتالیا اقدام کند و در ضمن بهره بودن از پولهای اتحادیه اروپا  بفهمد که چگونه تسلط بروکسل را بر امور کشورش کاهش دهد.

و ماتئو سالوینی، معاون نخست‌وزیر ایتالیا، که رهبری حزب راست‌گرای لیگ شمالی را بر عهده دارد و در ائتلاف با حزب برادران ایتالیا متعلق به ملونی است پیش از این در نقل قولی مشهور اتحادیه اروپا را "قفس دیوانه‌ها" نامید.

فرانسه

فرانسه همیشه روابط پیچیده‌ای با اتحادیه اروپا داشته است. فرانسه مثل ایتالیا یکی از اعضای موسس این بلوک و دومین اقتصاد بزرگ آن محسوب می‌شود و رهبران فرانسه نقشی محوری در شکل‌دهی به سیاستهای اتحادیه اروپا در طول سال‌های گذشته ایفا کرده‌اند.

اما فرانسه از طرفی یکی از صریح‌ترین منتقدان اتحادیه اروپا نیز بوده است و بسیاری از فرانسوی‌ها احساس می‌کنند که کشورشان حاکمیت خود را به بروکسل واگذار کرده است.

ضدیت با اروپا در فرانسه در طی یک دهه گذشته در ضمن این که مارین لوپن، رهبر حزب راستگرای پوپولیست اجتماع ملی، خروج از اتحادیه اروپا را به بخشی کلیدی از برنامه سیاسی خود تبدیل کرد، به اوج خود رسیده است.

لوپن پس از شکستش در انتخابات ۲۰۱۷، برنامه‌هایش برای یک خروج تمام عیار فرانسه از اتحادیه اروپا موسوم به "فرگزیت" را کنار گذاشت اما قصد خود را برای تعدیل تسلط بروکراتیک اتحادیه اروپا بر فرانسه از داخل را تأیید کرد.

رهبر حزب راست افراطی اجتماع ملی فرانسه پیش از انتخابات سال گذشته میلادی، طرحی برای اعمال کنترل‌های مرزی ملی بر واردات و مردم، کاستن از مشارکت فرانسه در بودجه اتحادیه اروپا و کنار گذاشتن اولویت دادن به قوانین اروپا بر قوانین ملی را مطرح کرد.

او همچنین رویکردی تحت عنوان " همه‌پرسی با ابتکار عمل مردم" را مطرح ساخت و در راستای باز گذاشتن در به روی فرگزیت در آینده و در کمپین خود اعلام کرد که تصمیم گیری برای خروج فرانسه از اتحادیه اروپا به مردم فرانسه بستگی دارد.

از طرف دیگر امانوئل ماکرون، رئیس جمهور کنونی میانه روی فرانسه و از دولتمردان برجسته اتحادیه اروپا، در انتخاابات سال گذشته میلادی با اختلاف اندکی لوپن را شکست داد و برای دومین بار قدرت را به دست آورد.

اما پس از ماه‌ها اعتراضات گسترده علیه اصلاحات فاجعه‌بار و سخت بازنشستگی دولتش که کشور را علیه ماکرون متحد کرده، محبوبیت او در فرانسه اکنون به پایین‌ترین حد خود رسیده است.

در همین حال، یک نظرسنجی شرکت یوروبارومتر در ماه فوریه نشان داد، ۵۷ درصد از مردم فرانسه به اتحادیه اروپا اعتماد ندارند و ۵۰ درصد از آنها نسبت به آینده این اتحادیه بدبین هستند.

سوئد

رهبر دومین حزب بزرگ سوئد وقتی اعلام کرد زمان "ارزیابی مجدد" در عضویت این کشور در اتحادیه اروپا فرا رسیده است، بحث‌های تازه‌ای را برانگیخت.

جیمی آکسون گفت گسترش بیش از پیش قدرت اتحادیه اروپا به این معناست که "سیاستمداران آلمانی، لهستانی یا فرانسوی، در عمل تصمیم می‌گیرند که چه خودرویی می‌توانید بخرید، بنزین چقدر باید گران باشد و کدام درخت را می‌توانید در ملک خود قطع کنید".

رهبر دموکرات‌های سوئد اظهار کرد، این کشور باید در راستای جستجوی یک شروع مجدد در روابطش با این بلوک ۲۷ عضوی، معافیت‌هایی بیشتر از قوانین اتحادیه اروپا را جستجو کند.

آکسون، که حزب مهاجر ستیزش نفوذ زیادی بر دولت راست میانه‌روی سوئد دارد، از این که مستقیما خواستار "سوئگزیت" (خروج سوئد از اتحادیه اروپا) شود خودداری کرد، اما گفت که اتحادیه اروپا در مسیر اشتباهی پیش می‌رود.

آکسون چند روز قبل در  مطلبی در روزنامه Aftonbladet نوشت: امروز دلایل خوبی برای یک ارزیابی مجدد جدی ذر عضویت ما در اتحادیه اروپا وجود دارد. انتخابات سراسری ما در سوئد به زودی تاثیرش را در توسعه سوئد از دست خواهد داد. ما نمی‌توانیم به طور طبیعی اجازه دهیم که این اتفاق بیفتد.

آکسون هشدار داد که اتحادیه اروپا ممکن است سیاست‌های مهاجرتی لیبرال‌تری را بر سوئد اعمال کند در حالی که سوئد در سال‌های اخیر موضع هر چه سخت‌گیرانه‌تری نسبت به درخواست‌های پناهندگی اتخاذ کرده است.

اما هنوز چشم انداز تحقق "سوئگزیت" بسیار بعید است. بر اساس نظرسنجی شرکت یوروبارومتر، سوئدی ها در زمره کشورهایی که مثبت ترین دیدگاه را به عضویت در این اتحادیه در اروپا دارند قرار گرفته‌اند به طوری که ۶۳ درصد از مردم این کشور گفتند که به این اتحادیه اعتماد دارند و ۷۳ درصد از آنها هم نسبت به آینده آن خوش بین هستند.

مجارستان

ویکتور اوربان، رئیس‌جمهور خودکامه مجارستان، اخیراً خود را تا حدودی در اروپا تبدیل به یک فرد طرد شده کرده است.

اوربان به رغم عضویت کشورش در اتحادیه اروپا و ناتو، در طول جنگ در اوکراین روابط قدرتمند خود را با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه حفظ کرده و به طور مستمر خواستار اتخاذ موضع ملایم‌تری از سوی غرب در قبال روسیه شده است.

دولت اوربان همچنین متهم به تضعیف آزادی‌های دموکراتیک در مجارستان از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۱۰ و استفاده از منابع دولتی برای تحکیم قدرت خود شده است.

علاوه بر این، این رهبر مجارستان درگیر نبردی با مقامهای ارشد اتحادیه اروپا بر سر دسترسی به کمکهای صندوق‌های بازیابی از همه گیری این اتحادیه شده است.

اتحادیه اروپا جلوی دسترسی این کشور به ده‌ها میلیارد یورو اعتبار کمکی را گرفته و اعلام کرده است که تنها به شرطی به اوربان این اعتبارات را اعطا می‌کند که دولت مجارستان فهرست بلندبالایی از اصلاحات را برای انطباق با استانداردهای دموکراتیک و قانونی اروپا اجرا کند.

این سطح از نفوذی که بروکسل بر بوداپست به نمایش گذاشت، یکی از مشکلات کلیدی است که مفسران مخالف با اتحادیه اروپا هنگام بحث در مورد فضایل خروج از این بلوک به آن اشاره می‌کنند.

اما اصرار اتحادیه بر تغییر قوانین در مجارستان فراتر از تدابیر ضد فساد و تقویت حاکمیت قانون است.

کمیسیون اروپا، بازوی قانونگذاری و اجرایی اتحادیه اروپا، حکم داد که تا زمانی که این کشور موضع خود را در مورد حقوق بشر، قوانین پناهندگی و مهاجرت و حقوق همجنس گرایان اصلاح نکند، نمی‌تواند به بخش بزرگی از بودجه اختصاص داده شده برای مجارستان دسترسی پیدا کند.

در این میان برآورده ساختن خواسته‌های اتحادیه اروپا به معنای انجام یک سری چرخش‌های بزرگ در سیاست از سوی دولت مجارستان است؛ کاری که بعید است اوربان و حزب قدرتمندش موسوم به حزب فیدس انجام دهند.

در همین حال، بر اساس نظرسنجی یوروبارومتر، ۴۳ درصد مجارستانی‌ها نسبت به اتحادیه اروپا بدبین هستند و ۴۴ درصد از آنها هم به این اتحادیه بی اعتماد هستند.