ناتو به دنبال دبیرکل جدید

رقابت برای تعیین دبیرکل بعدی ناتو در حال گرم شدن است، اما این یک مسابقه است که پشت درهای بسته انجام می‌شود و هنوز هیچ نشانه‌ای از برنده وجود ندارد. ینس استولتنبرگ، دبیرکل نروژی ائتلاف نظامی فراآتلانتیک (ناتو)، قرار است در پایان ماه سپتامبر پس از ۹ سال از این سمت کناره‌گیری کند. شمار زیادی از ۳۱ عضو این ائتلاف می‌خواهند جانشین او در نشست ناتو در لیتوانی در ماه ژوییه یا حتی قبل از آن تعیین شود.

به گزارش ایسنا، رویترز در گزارشی نوشت اعضای ناتو، از آمریکا گرفته تا فنلاند، زمان زیادی برای اجماع لازم به منظور انتخاب دبیرکل جدید تا ژوییه ندارند. آن‌ها همچنین می‌توانند از ینس استولتنبرگ بخواهند دوره خود را برای چهارمین بار تمدید کند.

هر کسی که به‌عنوان دبیرکل انتخاب شود، این کار را در یک زمان بحرانی انجام خواهد داد. این فرد همچنین با چالش‌های دوگانه‌ای مواجه خواهد شد؛ برای مثال، چگونه اعضای ناتو را به ادامه حمایت از اوکراین در برابر تهاجم روسیه سوق دهد و هم‌زمان از تشدید هرگونه درگیری مستقیم با روسیه جلوگیری کند.

بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا، هفته گذشته اعلام کرد که شغل دبیرکلی ناتو را دوست دارد. از سوی دیگر، مته فردریکسن، نخست‌وزیر دانمارک، نیز به‌عنوان یک رقیب جدی ظاهر شده است. رویترز نوشت، اگرچه رقابت برای این سمت در عرصه عمومی صورت می‌گیرد، اما روند آن بسیار مبهم است و عمدتا در مشاوره بین رهبران و دیپلمات‌ها انجام می‌شود. این مذاکرات تا زمانی ادامه دارد که همه اعضای ناتو به توافق برسند.

جیمی شی، یکی از مقام‌های ارشد سابق ناتو که ۳۸ سال در این ائتلاف خدمت کرده است، می‌گوید رهبران به دنبال یک سیاستمدار، ارتباط‌دهنده و دیپلمات بسیار ماهرند. جیمی شی که اکنون عضو اندیشکده انگلیسی چتم هاوس است، ادامه داد: «نگه داشتن اعضای این ائتلاف در کنار یکدیگر به طور مداوم و در تماس بودن با تمام متحدان، بخش مهمی از کار است.»

بسیاری از دیپلمات‌ها فکر نمی‌کنند بن والاس گزینه مناسبی برای این کار باشد، اگرچه او به طور گسترده‌ای مورد احترام است. هم اکنون تمایل ناتو به انتخاب یک زن نیز وجود دارد.

بسیاری از اعضای ناتو نیز یک نخست‌وزیر یا رئیس‌جمهوری سابق را ترجیح می‌دهند تا اطمینان حاصل شود که رئیس ناتو دارای نفوذ سیاسی سطح بالا است. ینس استولتنبرگ ۶۴ ساله پیش از دبیرکلی ناتو، نخست‌وزیر نروژ بود. برخی دیگر از اعضا، به‌ویژه فرانسه، به امید همکاری نزدیک‌تر بین ناتو و اتحادیه اروپا فردی را از یک کشور اتحادیه اروپا ترجیح می‌دهند.

مته فردریکسن، نخست‌وزیر دانمارک، بر اساس این معیارها بهترین گزینه برای این نقش است، اگر چه او تمایلی به این نامزدی نشان نداده و گفته است علاقه‌مند به این کار نیست. دیپلمات‌های ناتو می‌گویند که در گفت‌وگوهای پشت درهای بسته، مته فردریکسن به‌طور جدی مورد توجه قرار گرفته است.

نام مته فردریکسن، در گزارش ماه گذشته روزنامه نروژی وی.جی دوباره مطرح شد. نام او این هفته پس از آنکه کاخ سفید اعلام کرد قرار است در اوایل ماه ژوئن با جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، دیدار کند، دوباره توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد. مته فردریکسن، روز چهارشنبه به خبرنگاران در کپنهاگ گفت: «من برای هیچ شغلی درخواست نداده‌ام.» خیلی‌ها گفته‌اند که این سفر ممکن است برای مصاحبه شغلی او به‌عنوان دبیرکل ناتو باشد.

به نوشته ایندیپندنت، با اینکه این سمت به طور سنتی به یک اروپایی تعلق می‌گیرد، هر نامزد جدی نیاز به تایید واشنگتن، قدرت غالب در ناتو، دارد. یک منبع آگاه از تفکرات دولت ایالات متحده می‌گوید دولت بایدن هنوز نامزد مورد علاقه‌ای ندارد و یک «بحث پر جنب‌وجوش» در میان دستیاران ارشد بایدن در حال انجام است. یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «الان خیلی زود است که حدس بزنیم ایالات متحده از چه نامزدی حمایت خواهد کرد.»

مته فردریکسن ۴۵ ساله، در سال ۲۰۱۹ جوان‌ترین نخست‌وزیر دانمارک شد. او به دلیل مدیریت بحران در دوره همه‌گیری کووید مورد ستایش قرار گرفت و سال گذشته برای دومین بار برای این سمت انتخاب شد. اگر فردریکسن شغل دبیرکلی ناتو را به دست آورد، باید نقش خود را به‌عنوان نخست‌وزیر رها کند. تحلیلگران سیاسی گفته‌اند این امر می‌تواند دولت شکننده دانمارک را در آستانه فروپاشی قرار دهد.

دانمارک همچنان از هدف ناتو برای صرف ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی در بودجه دفاعی فاصله دارد. دانمارک اکنون نزدیک به ۱.۴ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف بودجه دفاعی می‌کند. مته فردریکسن تعهد کرده است که برای رسیدن به این هدف دو درصدی تلاش بیشتری کند. برخی از اعضای ناتو استدلال می‌کنند که این شغل باید برای اولین بار به یک مقام اروپای شرقی تعلق بگیرد، به‌ویژه به دلیل اینکه جنگ روسیه در اوکراین منطقه اروپا شرقی را برای ناتو مهم‌تر کرده است.