آیا آمریکا آماده ممنوعیت تیک‌تاک می‌شود؟

مجلس نمایندگان آمریکا روز چهارشنبه با اکثریت قاطع آرا، لایحه ای را تصویب کرد که به شرکت چینی بایت دنس حدود شش ماه فرصت می‌دهد تا دارایی های آمریکایی خود در اپلیکیشن ویدئویی تیک‌تاک را واگذار کند، در غیر این صورت با ممنوعیت مواجه خواهد شد.

به گزارش ایسنا، این لایحه در رای گیری دو حزبی، با ۳۵۲ موافق در برابر ۶۵ مخالف تصویب شد، اما در سنا با مسیر نامطمئن تری مواجه است، زیرا عده ای طرفدار رویکردی متفاوت برای ساماندهی اپلیکیشن های خارجی هستند که نگرانی های امنیتی ایجاد می‌کنند.

چاک شومر، رهبر اکثریت سنا گفت: سنا این قانون را بررسی خواهد کرد.

تصویب این قانون، جدیدترین اقدام در واشنگتن برای پاسخ به نگرانی های امنیت ملی آمریکا در خصوص چین از خودروهای متصل گرفته تا تراشه های پیشرفته هوش مصنوعی و جرثقیل ها در بنادر این کشور است.

استیو اسکالیس، جمهوری‌خواه شماره ۲ مجلس نمایندگان آمریکا درباره تیک‌تاک در شبکه اجتماعی ایکس گفت: این یک موضوع مهم امنیت ملی است. سنا باید این موضوع را پذیرفته و تصویب کند. کارین ژان پی یر، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید اظهار کرد: دولت بایدن هم خواستار آن است که سنا اقدام سریعی انجام دهد.

سرنوشت تیک‌تاک که حدود ۱۷۰ میلیون آمریکایی از آن استفاده می‌کنند، به یک مسئله اصلی در واشنگتن تبدیل شده است. به طوری که قانون‌گذاران شکایت کرده‌اند دفاتر آنها مملو از تماس‌های کاربران تیک‌تاک شده که با این قانون مخالف هستند.

یک منبع آگاه اظهار کرد: شو زی چو، مدیرعامل تیک‌تاک، هفته جاری به واشنگتن می‌رود.

وی در ویدئویی که پس از رای گیری منتشر شد، گفت: اگر این قانون به مرحله اجرا گذاشته شود، به ممنوعیت تیک‌تاک در آمریکا ختم خواهد شد و میلیاردها دلار از جیب تولیدکنندگان محتوا و کسب و کارهای کوچک خارج می‌شود.

وی افزود: این شرکت از حقوق قانونی خود برای جلوگیری از ممنوعیت استفاده خواهد کرد. این لایحه به این شرکت ۱۶۵ روز فرصت می‌دهد تا پس از امضای آن توسط رئیس جمهور آمریکا که هفته گذشته اعلام کرد: این کار را انجام خواهد داد، شکایت حقوقی تنظیم کند.

فضای سیاسی در واشنگتن، در شرایطی که بسیاری از سیاستمداران نمی خواهند در طول سال انتخابات، نسبت به چین موضع نرمی نشان دهند، به طور فزاینده ای از این لایحه حمایت می‌کند. با این حال، نگرانیهایی در خصوص تاثیر هرگونه ممنوعیت بر رای دهندگان جوان وجود دارد.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز سه‌شنبه اظهار کرد: آیا تیک‌تاک را به عنوان یک پلتفرم متعلق به یک شرکت آمریکایی می‌خواهیم یا متعلق به چین؟ آیا می‌خواهیم داده‌های تیک‌تاک (داده‌های کاربران خردسال و بزرگسال) اینجا در آمریکا بماند یا به چین برود؟

وزارت خارجه چین این قانون را مورد انتقاد قرار داده و استدلال کرد اگرچه آمریکا، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه تیک‌تاک، تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا باشد پیدا نکرده است، اما هرگز از دنبال کردن تیک‌تاک دست برنداشته است.

تیک‌تاک در سال‌های اخیر با شماری ممنوعیت و تلاش برای ممنوعیت‌ها مواجه شده است که با فرمان اجرایی دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۰ شروع شد و در نهایت به دلیل مغایرت با متمم اول قانون اساسی، اجرای آن توسط دادگاه‌ها مسدود شد. ترامپ از آن زمان موضع خود را تغییر داده و اکنون با ممنوعیت تیک‌تاک مخالف است. در مقابل، جو بایدن گفته است اگر این لایحه تصویب شود، آن را امضا خواهد کرد.

مونتانا در سال ۲۰۲۳ تلاش کرد تا یک ممنوعیت سراسری روی اپلیکیشن تیک‌تاک اعمال کند، اما این قانون توسط یک قاضی فدرال به دلیل نقض متمم اول، لغو شد. استفاده از این اپلیکیشن در سال ۲۰۲۲، در تلفن های دولتی در آمریکا ممنوع شد و از سال ۲۰۲۳، حداقل ۳۴ ایالت هم تیک‌تاک را در دستگاه های دولتی ممنوع کرده اند. حداقل ۵۰ دانشگاه در آمریکا، دسترسی به تیک‌تاک با استفاده از وای فای در محوطه دانشگاه و رایانه های متعلق به دانشگاه را ممنوع کرده اند.

کمیته سرمایه گذاری خارجی در آمریکا، در مارس سال ۲۰۲۳، از شرکت بایت دنس خواست سهام خود در تیک‌تاک را بفروشد در غیر این صورت با احتمال ممنوعیت این اپلیکیشن مواجه خواهد شد، اما هیچ اقدامی انجام نشد.

پس از موجی از چالش‌های خطرناک که منجر به مرگ برخی از کاربران شد، تیک‌تاک در سال ۲۰۲۰ در هند ممنوع شد. این ممنوعیت تاثیر قابل توجهی بر رقابت در هند داشت و بازار قابل توجهی را در اختیار سرویس ویدئوی کوتاه یوتیوب و ریلز اینستاگرام قرار داد که رقبای مستقیم تیک‌تاک هستند. این اپلیکیشن در خود چین قابل دسترس نیست. در این کشور، دوین که اپلیکیشن ویدئویی دیگر شرکت بایت دنس است، به شکل گسترده استفاده می‌شود.

مشخص نیست آیا چین هرگونه فروش تیک‌تاک را تائید می‌کند یا این که تیک‌تاک می‌تواند ظرف مدت شش ماه، واگذار شود.

این لایحه به بایت دنس، ۱۶۵ روز مهلت می‌دهد تا تیک‌تاک را بفروشد. اگر این شرکت از چنین کاری سرباز بزند، فروشگاه‌های برنامه گوگل و اپل و سایرین از نظر قانونی اجازه ندارند اپلیکیشن تیک‌تاک را عرضه کنند یا خدمات میزبانی وب را به اپلیکیشن‌های تحت کنترل بایت دنس، فراهم کنند.

ترامپ در سال ۲۰۲۰ تلاش کرد تیک‌تاک و وی‌چت را ممنوع کرد اما اجرای دستور او توسط دادگاه‌های آمریکا مسدود شد. بر اساس گزارش رویترز، ترامپ در یک فرمان اجرایی در اوت سال ۲۰۲۰ اعلام کرد جمع‌آوری داده‌ها توسط تیک‌تاک، به حزب کمونیست چین اجازه دسترسی به اطلاعات شخصی و اختصاصی آمریکایی‌ها را می‌دهد و به طور بالقوه به چین اجازه می‌دهد مکان‌های کارمندان و پیمانکاران فدرال را ردیابی کرده و پرونده‌هایی از اطلاعات شخصی را برای باج‌خواهی بسازد و جاسوسی شرکتی انجام دهد.

به دلیل ماهیت غیرمتمرکز اینترنت، اجرای این ممنوعیت پیچیده خواهد بود. لایحه تصویب شده توسط مجلس، فروشگاه‌های اپلیکیشن را به دلیل در دسترس قرار دادن تیک‌تاک برای دانلود روزانه، جریمه می‌کند، اما برای کاربرانی که قبلا این اپلیکیشن را در گوشی های خود نصب داشتند، توقف استفاده فردی دشوار خواهد بود.

بر اساس گزارش گاردین، ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی هم ممکن است مجبور شوند آدرس‌های IP مرتبط با تیک‌تاک را مسدود کنند، اما با استفاده ازفیلترشکن یا وی پی ان، می‌توان به راحتی این ممنوعیت را دور زد.