دهکده ۸۰۰۰ ساله راز بقا پس از بلایای طبیعی را فاش می‌کند

تغییرات اقلیمی یک تهدید همیشگی در جامعه امروزی است، که همچنین باعث شده تا هزاران سال پیش تمدن‌ها مشکلات زیادی را تجربه کنند. با این حال، کاوش بقایای باستانی به دانشمندان کمک می‌کند تا درک بهتری از این جوامع داشته باشند و دریابند که چگونه این جوامع توانسته‌اند از این تغییرات محیطی خشن، جان سالم به در ببرند.

به گزارش ایسنا، حدود ۶۲۰۰ سال قبل از میلاد، آب و هوا در منطقه کنونی خاورمیانه به شدت تغییر کرد. دمای جهانی به شدت کاهش یافت و سطح دریاها بالا رفت. در سرزمین کنونی اردن، لبنان، سرزمین‌های فلسطینی، جنوب سوریه و صحرای سینا، مردم دوره طولانی خشکسالی را تحمل کردند. باستان‌شناسان از این تغییر در آب و هوای جهانی به عنوان رویداد ۸۲۰۰ ساله یاد می‌کنند که ممکن است باعث رها شدن انبوه سکونتگاه‌های ساحلی در جنوب شام به جز یک روستا شده باشد. در حالی که مردم از منطقه فرار کردند، ساکنان هابونیم شمالی در این دوره خشکسالی ماندند و شکوفا شدند.

به نقل از اس‌اف، توماس لوی(Thomas Levy)، یکی از مدیران مرکز باستان شناسی سایبری و پایداری در مؤسسه کوالکام(UC San Diego Qualcomm) می‌گوید: این مطالعه به پر کردن شکاف موجود در درک ما از سکونت اولیه خط ساحلی مدیترانه شرقی کمک کرد و با تاب آوری انسان سروکار داشت.

روستای هابونیم شمالی که اکنون زیر آب رفته است در اواسط دهه ۲۰۱۰ کشف شد. قبل از اینکه باستان شناسان مطالعه صحنه را آغاز کنند، شواهد کمی از ماندن افراد در مناطق ساحلی در طول رویداد ۸۲۰۰ ساله وجود داشت. حفاری چند هفته در طول قرنطینه کووید به طول انجامید و تبدیل به اولین حفاری در منطقه شد.

این تیم که یافته‌های خود را در مجله Antiquity منتشر کرده‌اند، با استفاده از ترکیبی از لایروبی و نمونه‌برداری رسوب، فتوگرامتری و مدل‌سازی سه‌بعدی، این چشم‌انداز غوطه‌ور در آب را مورد مطالعه قرار دادند. آنها خرده‌های سفال، ابزار سنگی مورد استفاده در مراسم‌ها و وزنه‌های تور ماهیگیری را کشف کردند. معماری خانه‌ها و بقایای حیوانات و گیاهان باستانی نیز کشف شد.

تاریخ‌گذاری رادیوکربن به محققان اجازه داد تا محتویات استخوان‌های موجود در حیوانات وحشی و اهلی، دانه‌های زغالی گندم و عدس و علف‌های هرز را تجزیه و تحلیل کنند. نتایج حاصل از این مواد آلی به دوران نوسنگی اولیه سفال برمی‌گردد که زمانی بین اختراع سفال و رویداد ۸۲۰۰ ساله است. قدمت تکه‌های سفال، معماری و ابزار سنگی به این زمان و همچنین به دوران نوسنگی سفالی پسین باز می‌گردد زمانی که تصور می‌شد روستا به دلیل خشکسالی و بالا آمدن سطح دریا متروک شده باشد.

به گفته محققان، این روستا احتمالا با اصلاح شیوه‌های اقتصادی خود از بدترین شرایط آب و هوایی جان سالم به در برده است. به نظر می‌رسد که اقتصاد آنها از کشاورزی به فرهنگ و تجارت دریایی تغییر کرده است، همانطور که تور ماهیگیری آن را نشان می‌دهد. علاوه بر این، ابزارها از بازالت ساخته شده بودند. بازالت سنگی است که به طور طبیعی در امتداد ساحل شرقی مدیترانه یافت نمی‌شده است.

آسف یاسور لانداو(Assaf Yasur-Landau)، نویسنده ارشد این مطالعه می‌گوید: مطالعه ما نشان داد که جامعه نوسنگی سفالی اولیه در هابونیم شمالی انعطاف‌پذیری را نشان می‌دهد که آنها را قادر می‌سازد تا در برابر بحران ۸۲۰۰ ساله مقاومت کنند. من با خوشحالی از یافته‌های ارزشمند، از سفال گرفته تا بقایای ارگانیک، شگفت زده شدم.

دانشمندان هنوز در تلاشند تا دریابند که چه چیزی باعث ایجاد رویداد ۸۲۰۰ ساله در وهله اول شده است. برخی بر این باورند که این اتفاق به دلیل فروپاشی نهایی ورقه یخی لورانتید (Laurentide) رخ داده است که بیشتر کانادا امروزی و شمال ایالات متحده را شکل داده است. ذوب شدن ورقه یخ می‌توانست جریان‌های اقیانوسی را تغییر دهد. این امر به ایجاد یک اثر گلوله برفی با انتقال گرما و سپس کاهش دمای جهانی منجر می‌شود.

تمرکز محققان مطالعه کنونی، بیشتر بر این بود که تمدن‌ها به جای فروپاشی، در زمان‌های بحرانی دوام بیاورند. به عنوان مثال، کشف فعالیت‌های اجتماعی در هابونیم شمال نشان می‌دهد که در جوامع اولیه نوسنگی چقدر انعطاف پذیر بوده‌اند. بسیاری از فعالیت‌های نشان داده شده در روستا، مانند سفالگری و تجارت متمایز فرهنگی، طرح اولیه ایجاد جوامع شهری آینده بود.