اندر فواید یک اشعه به‌شدت خطرناک!

درست است که بخشی از شدت گرفتن گرما و اصولاً گرم‌تر شدن چند درجه‌ای زمین و زمان در سال‌های اخیر حاصل دسته‌گل‌هایی است که انسان معاصر به آب داده، اما باور کنید پرتوهای «فرابنفش» که با رسیدن تابستان و گرم شدن هوا، چند روزی است نام آن را می‌شنوید، پدیده تازه کشف‌شده یا عجیب و غریبی نیست.

به گزارش ایسنا، قدس نوشت: البته ما ازجمله موافقان «تعطیلی» به هر دلیل و بهانه‌ای نیستیم، اما مخالف هشدارها درباره شدت گرفتن گرما و همچنین میزان پرتوهای فرابنفش خورشید هم به حساب نمی‌آییم. یعنی همان‌قدر که متوجه آثار و پیامدهای منفی قرارگرفتن در معرض اشعه فرابنفش هستیم، خبرداریم که تعطیل یا کاهش ساعت کار اداره‌ها و سازمان‌های مختلف در روزهای اوج گرما چقدر روی کاهش مصرف برق تأثیر دارد.

همان«یو وی» خودمان

درست است که بخشی از شدت گرفتن گرما و اصولاً گرم‌تر شدن چند درجه‌ای زمین و زمان در سال‌های اخیر حاصل دسته‌گل‌هایی است که انسان معاصر به آب داده، اما باور کنید پرتوهای «فرابنفش» که با رسیدن تابستان و گرم شدن هوا، چند روزی است نام آن را می‌شنوید، پدیده تازه کشف‌شده یا عجیب و غریبی نیست. خورشید خانم هم از روزی که تابیدن به زمین و ایضاً سروکله آدمیزاد را آغاز کرد، این پرتو «فرابنفش» هم توی ذاتش بود. یعنی حدود۱۰درصد کل امواج و پرتوهایی که خورشید از خودش صادر و ساطع می‌کند از همین نوع است که دانشمندان به اختصار از آن با اصطلاح یو.وی یاد می‌کنند. فرابنفش در واقع ازجمله امواج الکترومغناطیس و چیزی مثل اشعه ایکس به حساب می‌آید که قدرتی کمتر از آن دارد و با چشم هم دیده نمی‌شود.  البته مثل همه اشعه‌های دیگر، بشر از همان روز اول متوجه وجود آن نشد و تا ۲۲۵ سال پیش از آن خبر نداشت تا اینکه دانشمند آلمانی به نام یوهان ویلهلم ریتر متوجه شد صفحات کاغذی آغشته به کلرید نقره، وقتی در معرض تابش آفتاب قرار می‌گیرند، رنگشان تیره می‌شود و خلاصه فهمید که کار، کار اشعه فرابنفش خورشید است. این روزها هم وقتی صحبت از این اشعه و ضررهایش برای انسان می‌شود، منظور همان «شاخص فرابنفش» است که مقدار و شدت پرتو فرابنفش را در یک محل و منطقه نشان می‌دهد. ساده‌تر اینکه این شاخص، میزان استاندارد و بین‌المللی برای سنجش قدرت سوزندگی آفتاب (آفتاب‌سوختگی) ناشی از تابش فرابنفش در یک مکان و زمان خاص است. آن طور که این روزها سایت‌های مختلف (لابد از قول دانشمندان) نوشته‌اند قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض پرتو فرابنفش علاوه بر اینکه موجب آفتاب‌سوختگی می‌شود، پیری پوست، آسیب دی‌ان‌ای، سرطان پوست، سرکوب سیستم ایمنی و آسیب‌زدن به چشم انسان را هم به دنبال دارد.

درد بی‌درمان نمی‌گیرید

یادتان باشد وقتی از خطرات اشعه فرابنفش حرف می‌زنیم، میزان قرار گرفتن در معرض آن هم شرط است و این طور نیست که فقط اگر طی چند روز خیلی گرم هفته جاری، برای رفتن سرکار چند دقیقه به صورت و بدنتان آفتاب بخورد، فوری مبتلا به درد بی‌درمان می‌شوید. 
در مجموع ماندن زیاد زیر آفتاب و قرار گرفتن در معرض درصد بالایی از اشعه فرابنفش می‌تواند سوختگی شدید پوست و در صورت تکرار مشکلات شدیدتری را سبب شود. امکان ابتلا به سرطان هم در صورت سر و کار داشتن خیلی زیاد با این اشعه به‌خصوص آن‌هایی که با دستگاه‌های ضدعفونی کار می‌کنند و ممکن است مقداری از پرتو را نشت بدهند، مطرح است. در مورد چشم هم تابش مستقیم اشعه فرابنفش خورشید به آن می‌تواند منجر به آسیب شود.

اما از آن جایی که هیچ مخلوق یا پدیده‌ای در طبیعت بی‌دلیل و بی‌خاصیت نیست به موارد زیادی از خوبی‌های پرتو فرابنفش هم اشاره می‌کنیم که تبلیغات منفی این چند روزه درباره مضراتش شما را نترساند.

اگر گزارش‌های خاصی را که نشان می‌دهد ۸۰درصد جمعیت کشورمان کمبود ویتامین دی دارند خیلی جدی نمی‌گیرید برخی آمارها که حاکی از کمبود ویتامین دی در ۶۹درصد جمعیت کشورمان است را نمی‌توانید باور نکنید.  نور خورشید و اشعه فرابنفشش کمک  زیادی به ساخت «ویتامین د» در بدن انسان می‌کند. ویتامینی که جزو ضروری برای ساخت استخوان‌هاست. همچنین کمک شایانی به ارتقای سیستم ایمنی و پیشگیری از سرطان‌ها مثل سرطان کولون می‌کند و در پیشگیری از افسردگی هم نقش دارد. 
اشعه یو.وی قدرت باکتری‌کشی و ویروس‌کشی بسیار بالایی هم دارد و شاید برای همین در احکام اسلام از جمله تطهیرکننده‌های برخی از نجاسات به حساب می‌آید. از دوران قدیم هم از آفتاب و نور خورشید برای حذف میکروارگانیسم‌ها استفاده می‌شده است. از نظر علمی اشعه ماورای بنفش قادر است بر ژنوم میکروارگانیسم‌ها اثر گذاشته و منجر به تخریب آن شود که در این‌صورت مرگ میکروارگانیسم شامل باکتری، ویروس، قارچ یا جلبک رقم خواهد خورد. به همین دلیل و به‌خصوص به خاطر اینکه یو.وی هیچ اثر سویی بر کیفیت آب ندارد، امروزه به‌عنوان یک روش مؤثر در گندزدایی میکروبی در مقیاس خانگی و صنعتی و همچنین استفاده در تصفیه آب شهری مطرح است.

حرف آخر
 اصلاً بگذارید حرف آخر را امیدوارکننده‌تر بزنیم. واقعیت این است که کاربرد و فواید اشعه فرابنفش اگر درست استفاده شود خیلی بیشتر از خطرات آن است. سال‌هاست که انسان دارد برای درمان بیماری‌ها از آن استفاده می‌کند. مثلاً برای درمان و اصلاح برخی مشکلات پوستی می‌توان از پرتو یو.وی استفاده کرد. یکی از این مشکلات اختلال «پسوریازیس» است.
 این را هم اضافه کنیم که پژوهش‌های متعددی حاکی از افزایش فعالیت ترشحی غده‌ای در بدن است که موجب بهبود خلق و خوی آدم و خوش‌اخلاقی‌اش می‌شود. کاربرد دیگر نور فرابنفش در فیزیوتراپی است و در حال حاضر از این اشعه در فنون فیزیوتراپی برای درمان بیماران استفاده می‌شود.

استفاده از اشعه  فرابنفش مختص انسان‌ها نیست و مثلاً برخی حیوانات در تشخیص میوه‌های رسیده از آن کمک می‌گیرند. پرنده‌ها از بازتاب آن استفاده کرده تا محیط زندگی و لانه‌شان را شناسایی کنند و زنبورهای عسل برای تشخیص گل مناسب از این اشعه بهره می‌برند و البته نتیجه و عسلش را ما انسان‌ها نوش جان می‌کنیم. ما آدم‌ها که یاد گرفته‌ایم از همه خواص خوب و بد طبیعت به نفع خودمان استفاده کنیم از وقتی متوجه شدیم حشرات به این اشعه علاقه دارند و از آن برای جهت‌یابی استفاده می‌کنند، دستگاه‌های حشره‌کش نوری را ساختیم تا دخل حشرات مزاحم و موذی را دربیاوریم... این همه فایده و خوبی آیا کمک نکرده که ترستان از پرتو فرابنفش بریزد؟ اگر جوابتان مثبت است پس لطف کنید طی چند روز آینده کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرید و در صورت لزوم حتماً از کرم ضدآفتاب، کلاه لبه‌دار مناسب و عینک آفتابی استفاده کنید و خیالتان راحت باشد.