بزرگداشتی برای حافظ در پکن

مراسم بزرگداشت روز حافظ با حضور استادان، دانشجویان و محققان زبان و ادبیات فارسی در چین برگزار شد.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، محسن بختیار، سفیر ایران در پکن در این مراسم اظهار کرد: بسیار خرسندم شاهد برگزاری نشست بزرگداشت خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی، یکی از بزرگ‌ترین و پر مخاطب‌ترین شاعران ایرانی در دانشگاه مطالعات بین‌الملی پکن هستم.

وی افزود: او که در اشعارش از سفر دراز به چین یاد می‌کند و بارها هنر صورت‌گری مردمان این کشور را یادآور می‌شود، امروز با محمل سروده‌های خویش، به این سرزمین دیرین گام نهاده است.

بختیار با بیان اینکه حافظ در ادب فارسی جایگاهی شامخ و بی‌بدیل یافت، ابراز کرد: امروز، نه‌تنها از عظمت این شاعر بزرگ کاسته نشده، بلکه دم به دم بر بلندای آن افزوده شده است. خاصیت چندبعدی اشعار حافظ، به مخاطب شعرش، این امکان را می‌دهد تا در هر حالت و در هر فضایی، با شعر والایش ارتباط برقرار کند و گم‌ کرده‌های وجودی خویش را در آن باز یابد.

سفیر جمهوری اسلامی ایران در پکن، همچنین بیان کرد: حافظ شاعر دردمندی است که بیش از دیگر شاعران زبان فارسی، به دنبال همدلی و همدردی بین انسان‌هاست، تا از آلام خوانندگان شعر خویش بکاهد و بر روح زخم خوردۀ آنان مرهمی نهد.

لی نینگ، رئیس دانشکدۀ خاورمیانه شناسی نیز در این مراسم گفت: حافظ از شاعران نامدار و تأثیرگذار ایران است. او که حافظ قرآن بوده، زبان گویای فرهنگ و تمدن ایرانی است. من چون خود استاد زبان عربی در این دانشگاه هستم، علاقه‌مندم که بیش از پیش با فرهنگ و شعر فارسی آشنا شوم.

موهونگ یان، رئیس مرکز ایرانشناسی دانشگاه مطالعات خارجی پکن، دربارۀ معنی عشق و می در اشعار حافظ سخن گفت: برخی می‌گویند عشق در شعرهای حافظ عشق آسمانی یا الهی است و برخی برآنند که این عشق، زمینی یا دنیایی است. به نظر من، ما اول باید زمانۀ حافظ را بشناسیم. باید تصوف و عرفان در زمان او را بشناسیم.

چی ون دونگ، استاد زبان فارسی دانشگاه مطالعات بین المللی پکن و مترجم دیوان حافظ به زبان چینی در پیامی به زبان فارسی، ابراز داشت: تا کنون تحقیقات زیادی دربارۀ غزلیات حافظ صورت گرفته است، اینجانب هم از آنها بسیار بهره مند شده‌ام. وقتی دانشجوی زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران بودم (سالهای ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۰) و غزلیات حافظ را می‌خواندم، آرزو داشتم روزی بتوانم آن را به زبان چینی ترجمه کنم و این امید همیشه در ژرفای دلم جوانه می‌زد.

وی ادامه داد: بیش از هشت سال پیش، هنگامی که حافظیه را زیارت می کردم، مقابل مقبرۀ ایشان اینچنین درخواست کردم که: «آیا اجازه می فرمایید شعرتان را به چینی برگردانم؟ لطفاً مرا راهنمایی کنید.» وقتی که پس از سال‌ها دوباره به تهران برگشتم، چیزی نگذشت که خود به خود، کار ترجمه را شروع کردم و از آن به بعد، هرگاه فرصت داشتم مشغول آن بودم و سرانجام حدود سه سال پیش، آن را به اتمام رساندم.

این استاد زبان فارسی در چین، همچنین گفت: پس از آن، بارها و بارها این ترجمه را خوانده و ویرایش کرده‌ام. اکنون تقریباً کار کامل شده و امیدوارم هر چه زودتر این ترجمۀ جدید چینی غزلیات حافظ به چاپ برسد و حتم دارم که با یاری دوستان، این آرزو محقق خواهد شد. چون این کار، فرمان حافظ است.

همچنین ابوالفضل علمایی‌فر کاردار سفارت ایران در چین با اشاره به اندیشه‌های کنفوسیوس و لائوتسه به عنوان دو وجهۀ اصلی فرهنگ و تفکر چینی، عنوان کرد: سعدی و حافظ در ستیغ غزل و سخندانی زبان پارسی قرار می‌گیرند. اگر واژه‌ها در دستان سعدی اسیر می‌شوند و اعجاز سخن شکل می‌گیرد، حوادث و تحولات اجتماعی بدانسان که با نبوغ و لطافت نظر ایرانی درآمیخته می‌شوند، منشأ آفرینش غزلیات حافظ شده‌اند و همان‌طور که عصر بهار و پاییز و دولت‌های متخاصم و تحولات این عصر در چین، زمینه‌ساز سخنرانی لائوتسه شده است، عنصر زمان و تحولات اجتماعی پس از تهاجم مغولان به ایران نیز غزلیات حافظ را شکل داده اند و در بیان رندانۀ او جاوید شده اند.

بهادر باقری استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی و استاد مدعو دانشگاه پکن در سخنان کوتاهی با بیان اینکه شعر حافظ، چکیده فرهنگ و ادب و حکمت و فلسفۀ ایرانی است، نمونه‌هایی برای این موضوع و شواهدی از هنر ایهام و چندلایگی سخن حافظ را خواند و به شرح و تفسیر آن‌ها پرداخت.

سیدمهدی طباطبایی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی و استاد مدعو دانشگاه مطالعات بین المللی پکن، به تبیین جایگاه حافظ از منظر برخی شاعران معاصر پرداخت و در ادامه، چند بیت از ابیات او را شرح و تحلیل کرد.

زهرا عباسی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و استاد مدعو دانشگاه مطالعات خارجی پکن در سخنان کوتاهی، به بررسی مفهوم ملامت و اندیشۀ ملامتیان پرداخت و ضمن تحلیل این اندیشه در غزل‌های حافظ و بررسی بسامد کاربرد و مضامین مرتبط با  این مفهوم، نمونه‌هایی از غزل‌های حافظ در این موضوع را خواند و شرح مختصری از آن ذکر کرد.

خانم جو سی، مدیر گروه زبان فارسی دانشگاه مطالعات بین المللی پکن نیز ضمن خوشامدگویی به حاضران، ابراز خوشحالی کرد که پس از برگزاری مراسم بزرگداشت حافظ در سال گذشته در دانشگاه پکن، امسال دانشگاه ایشان فرصت و سعادت برگزاری این مراسم ارزشمند را یافته و آن را زمینه‌ساز آشنایی بیشتر استادان و دانشجویان زبان و ادبیات فارسی دانشگاه‌های پکن با هنر و اندیشۀ این شاعر نامدار دانست.

در ادامه، نعمت الله ایران‌زاده رایزن فرهنگی کشورمان افزود: حافظ بر ادبیات جهان، اثر شایانی گذاشته است و ترجمۀ سروده‌های او به بیش از چهل زبان، از این حقیقت حکایت دارد.

او با نام بردن از شاعران برجستۀ چینی همچون  لی بی (LI  BAI) ، دو فو (DU FU) و بی جو  یی (BAI JU YI)، نقش شاعران چینی را در معرفی انسان چینی مهم دانست و مطالعۀ این شاعران بزرگ ایران و چین را به دانشجویان یادآور شد.

در نشست روز جهانی حافظ، گروه‌های دانشجویی دانشگاه‌های فرهنگ و زبان، تجارت بین الملل و دانشگاه مطالعات بین الملل پکن، سروده‌ها و تصنیف‌هایی از حافظ را همخوانی کردند.