|
سیارک کوچک «PT5 2024» که «ماه دوم زمین» نامیده میشود، چند روزی مهمان زمین است و ستارهشناسان در پی کشف نحوه شکلگیری و سنجش ترکیب آن هستند.
به گزارش ایسنا، ماه دوم زمین روز پنجشنبه ۲۸ نوامبر به بازدید از زمین میآید.
به نقل از اسپیس، رصد و تجزیه و تحلیل سیارک «PT5 2024» که امروز دوشنبه ۲۵ نوامبر زمین را ترک خواهد کرد، نشان میدهد که ممکن است از موادی که از ماه اصلی زمین پس از یکی از برخوردهای قدیمی که ماه را تحت تاثیر قرار داده است، متولد شده باشد، چرا که سطح آن مانند ماه دارای حفرهها و دهانههای برخوردی است.
نظریه اصلی شکلگیری ماه که «فرضیه برخورد غولپیکر» نامیده میشود، نشان میدهد که همدم وفادار زمین زمانی متولد شده که یک برخورد عظیم در حدود چهار میلیارد سال پیش، مواد مذاب را از زمین پخش کرده و در نهایت سرد و متراکم شده است. این بدان معناست که زمین احتمالاً پدربزرگ این «ماه دوم» یا «ماه کوچک» است.
کارلوس دلا فوئنته مارکوس(Carlos de la Fuente Marcos) نویسنده اصلی این مطالعه و استاد دانشگاه کامپلوتنس(Complutense) مادرید میگوید: شواهد متعددی وجود دارد که نشان میدهد این سیارک ممکن است منشاء ماه داشته باشد. تحقیقات کنونی از چرخش سریع آن با دورهی چرخشی کمتر از یک ساعت حمایت میکند که انتظار میرود «PT5 2024» یک تخته سنگ بزرگ جدا شده از سطح ماه یا قطعهای از یک جسم بزرگتر باشد.
منشاء گرفتن این قمر کوچک از ماه زمین، بیشتر توسط طیفهای آن مشخص میشود که نشان میدهد ترکیب شیمیایی آن به خوبی با مواد ماه که توسط ماموریتهای لونای روسیه و ماموریتهای قمری آپولوی ناسا به زمین آورده شده است، مطابقت دارد.
سیارک «ماه کوچک» از کمربند سیارکی آرجونا(Arjuna) سرچشمه میگیرد که یک کمربند سیارکی ثانویه ساخته شده از سنگهای فضایی است که در مداری بسیار شبیه به مدار زمین به دور خورشید میگردند و در فاصله متوسط حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر از خورشید قرار دارند.
مارکوس توضیح داد: برخی اجرام کمربند سیارکی آرجونا میتوانند در فاصله نزدیک ۴.۵ میلیون کیلومتری و با سرعت نسبتاً کم و کمتر از ۳۵۴۰ کیلومتر در ساعت به زمین نزدیک شوند. البته سیارک PT5 2024 یک مدار کامل به دور زمین را ترسیم نمیکند.
رویدادهای این «ماه کوچک» به دو دسته تقسیم میشوند. اول رویدادهایی که در طول آنها این سیارک، یک یا چند دور کامل سیاره ما را در طول یک یا چند سال دور میزند و دوم ملاقاتهای کوتاهی که در آن یک دور را کامل نمیکند.
مارکوس میگوید یک سیارک برای تبدیل شدن به یک «ماه کوچک» باید در محدوده ۴.۵ میلیون کیلومتری زمین قرار گیرد و با سرعتی در حدود ۳۵۴۰ کیلومتر در ساعت به زمین نزدیک شود که سرعتی نسبتاً کم است.
این شرایط توسط PT5 2024 در تاریخ ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴ برآورده شد که نشان دهنده آغاز ملاقات کوتاه آن با زمین بود و این ملاقات امروز ۲۵ نوامبر، زمانی که آشفتگیهای ناشی از گرانش خورشید، مدار آن را مختل میکند، به پایان میرسد.
هنگامی که این سیارک زمین را ترک میکند، به خانه خود یعنی کمربند سیارکی آرجونا باز میگردد.
مارکوس افزود که به لطف اخترسنجی گسترده به دست آمده از رصدخانه تید(Teide)، تعیین مدار PT5 2024 بسیار بهبود یافته است. این بدان معناست که اکنون ناسا به اندازه کافی از آن شناخت پیدا کرده است و میتواند آن را در ملاقات بعدی آن با زمین در تاریخ ۹ ژانویه ۲۰۲۵ با استفاده از رادار از نزدیک مطالعه کند.
اما این همه چیزی نیست که دانشمندان تاکنون در مورد این ماه کوچک دریافتهاند. همانطور که گفته شد، چندین مقاله نشان میدهند که «PT5 2024» قبل از پذیرش توسط کمربند سیارکی آرجونا، فرزند ماه بوده و در هنگام برخورد یک سیارک با ماه ایجاد شده است. این یافتهها همچنین میتوانند نشان دهند که دیگر اجرام در کمربند سیارکی آرجونا منشاء خود را مدیون ماه هستند.
مارکوس میگوید: در سناریوی شکلگیری ماه، «PT5 2024» میتواند یک تخته سنگ بزرگ از سطح ماه باشد که پس از یک رخداد ضربهای به فضا پرتاب شده و متعاقباً به سمت مداری در کمربند سیارکی آرجونا رفته است. این جرم به جامعه نجوم کمک کرده است تا دریابد که ماه احتمالا منبع اصلی مواد تشکیل دهنده کمربند سیارکی آرجونا است.
مارکوس در پایان گفت: من واقعاً از دیدن رفتن «PT5 2024» غمگین نمیشوم. ماههای کوچک میآیند و میروند و من فقط منتظر بعدی میمانم. این انتظار، طولانی نخواهد بود و مورد بعدی احتمالاً ظرف ماههای آینده میآید. ابزار کنونی بررسی اشیای نزدیک به زمین اکنون به اندازه کافی حساس هستند که این اشیاء را به طور منظم رصد و مطالعه کنند.
مارکوس یکی از نویسندگان مقاله جدیدی درباره «PT5 2024» و ویژگیهای آن است که برای انتشار در مجله Astronomy & Astrophysics پذیرفته شده است.