چند روایت و توصیه از امام باقر(ع) به شیعیان

امام باقر(ع) در دوران امامت خود با فشار سیاسی کمتری روبه‌رو بود و به همین خاطر توانست بیشترین ترویج معارف دینی را داشته باشد و شاگردان زیادی را تربیت و احادیث بیشماری را نشر بدهند.

به گزارش ایسنا، در دوره امام باقر علیه السلام، که حدود ۱۹ سال امامت ایشان طول کشید، دوران حکومت امویان و برخی خلفای عباسی بود که در بعضی موارد، مانند عمر بن عبدالعزیز، فضای بازتری برای تبلیغ دین و احترام به اهل بیت(ع) فراهم شد. 

به همین منظور اکثر روایات و احادیث در زمان امام باقر(ع) و سپس فرزندشان امام صادق(ع) تبیین و ترویج پیدا می‌کند.

از این رو توصیه‌های زیادی در این دوران از سوی امام باقر(ع) به شیعیان صورت گرفته است که در ادامه برخی از این فرمایشات امام خطاب به شیعیان را می‌خوانیم:

وصایایی از امام باقر(علیه السلام) به شیعیان

امام باقر(ع) شیعیان را به: «همیاری مالی، مهرورزی و هم‌دلی، گردهمایی در کارها، دوری از غش و خیانت، پشت‌نکردن به دوست و روی ‌نیاوردن به بیگانه» سفارش کرده‌اند، و «اولیای خدا و رسول شیعیان» را «راستگو، پای‌بند به عهد، امانتدار و پایدار در حق» دانسته و فرمودند «شیعیان ما با دشمنان ما هم‌نشین نمی‌شوند، مؤمن را اکرام و از جاهل دوری می‌کنند، بی‌سروصدا و بی‌طمع‌اند، تنها از برادران خود یاری می‌جویند، سخن ما را می‌گویند و در حب ما به دیگران نزدیک و در بغض ما از دیگران دور می‌شوند».

همچنین در یکی از جلسات امام با جمعی از شیعیان یکی از حاضران به امام باقر(ع) عرض کرد «چنین ویژگی‌هایی که در مورد شیعیان عرض کردید در چه کسانی یافت می‌شود» امام پاسخ داد: «چنین شیعیانی کم و گمنام‌اند و زندگی‌شان دشوار است،(در این حال) آنان چراغ و نور و رهبران اهل طاعتند». (قاضی نعمان، دعائم الإسلام، ج۱، ص۶۴-۶۶)

امام صادق(ع) از پدرشان امام باقر(ع) نقل می‌کنند «پدرم (امام باقر(ع)) کثیر الذکر بود؛ من با او راه می‌رفتم و او ذکر می‌گفت، من با او غذا می‌خوردم و او ذکر می‌گفت و با مردم سخن می‌گفت و این سخن ‌گفتن او را از ذکر خدا باز نمی‌داشت و می‌دیدم که (پیوسته)... می‌گوید: لا إله إلا الله...» (کلینی، الکافی، ج۲، ص۴۹۸-۴۹۹)

محبت امام به شیعیان

امام باقر(ع) در جلسه‌ای خطاب به صحابی خود، مَیْسِر بن‌عبدالعزیز نَخَعی مدائنی می‌گویند: «آیا با یکدیگر، خلوت و درباره هر آنچه می‌خواهید، گفت‌وگو می‌کنید»؟

میسر: «آری»؛

امام باقر(ع): «به خدا سوگند، دوست دارم در برخی از این محافل با شما باشم،... من رایحه و روح و روان شما را دوست دارم...». (کلینی، الکافی، ج۲، ص۱۸۷)

انواع شیعه در سخنی از امام باقر (ع)

امام باقر(ع) در توصیه‌ای دیگر به شیعیان می‌فرمایند « شیعیان ما سه گروه‌اند: گروهی به اسم ما مردم را می‌دوشند، گروهی همچون شیشه می‌شکنند و گروهی مانند طلای سرخ و ناب، در کورة آتش (سختی‌ها) نیکوتر می‌شوند». شیعتنا ثلاثة أصناف: یأکلون الناس بنا و صنف کالزجاج ینهشم و صنف کالذهب الأحمر کلما أدخل النار ازداد جودة ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق،

در این روایت، امام باقر(ع) شیعیان را بر سه قسم می‌داند:

۱) کسانی که حقیقتاً شیعه نیستند و از نام اهلبیت(ع) سوء استفاده میکنند؛

۲) شیعیانی که مانند شیشه ضعیف و شکننده‌اند؛

۳) شیعیان حقیقی که همچون طلای ناب در سختی‌ها محکم و استوار و ارزشمند هستند.

(ج۵۴، ص۲۹۱؛ اربلی، کشف الغمة، ج۲، ص۳۹۵)