همه حمله‌های قلبی به گرفتگی رگ‌ها مربوط نیست!

حمله قلبی معمولا با گرفتگی رگ‌ها شناخته می‌شود؛ اما پژوهش‌های تازه نشان می‌دهند که ماجرا همیشه این‌گونه نیست. به‌ویژه در افراد زیر ۶۵ سال و به‌خصوص زنان، عوامل دیگری هم می‌توانند نقشی اساسی داشته باشند.

به گزارش ایسنا، حمله قلبی یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامتی در جهان است و سالانه جان میلیون‌ها نفر را می‌گیرد. تاکنون بیشتر تمرکز علمی و پزشکی بر گرفتگی رگ‌ها به‌عنوان عامل اصلی این رخداد بوده است. اما تجربه نشان داده همه موارد حمله قلبی با این الگو تطابق ندارند. برخی بیماران، به‌خصوص زنان جوان‌تر، بدون داشتن علائم معمول بیماری قلبی دچار این وضعیت می‌شوند. این موضوع ضرورت بررسی عمیق‌تر دلایل مختلف حمله قلبی و طراحی شیوه‌های تشخیص دقیق‌تر را روشن می‌کند.

اهمیت پرداختن به این مسئله در آن است که روش‌های درمانی موجود، عمدتاً برای بیمارانی طراحی شده‌اند که دچار انسداد ناشی از تجمع چربی در رگ‌ها هستند. اگر علت دیگری در میان باشد و پزشک آن را به‌درستی تشخیص ندهد، درمان نه‌تنها اثربخش نخواهد بود بلکه می‌تواند آسیب‌زا باشد. بنابراین، شناخت درست از عوامل غیرسنتی حمله قلبی، می‌تواند مسیر بهتری برای درمان و کاهش مرگ‌ومیر باز کند.

در همین زمینه، گروهی از متخصصان قلب و عروق در کلینیک مایو آمریکا به سرپرستی دکتر کلر رافائل و دکتر راجیف گولاتی، پژوهشی گسترده را انجام دادند. این مطالعه که نتایج آن در نشریه «کالج قلب و عروق آمریکا» منتشر شده، به‌طور ساده به بررسی علل مختلف حمله قلبی در افراد زیر ۶۵ سال پرداخته و نشان داده است که عوامل ناشناخته یا کمتر موردتوجه، سهم بزرگی در بروز این مشکل دارند.

روش کار پژوهشگران بررسی داده‌های ۱۵ ساله «پروژه اپیدمیولوژی روچستر» بود. در این بازه زمانی بیش از ۱۴۷۰ حمله قلبی مورد مطالعه قرار گرفت تا سهم عوامل گوناگون در ایجاد این رویداد مشخص شود. پژوهشگران با کنار هم گذاشتن اطلاعات بیماران، میزان شیوع هر علت را ارزیابی کردند و تلاش داشتند موارد اشتباه در تشخیص یا دسته‌بندی را نیز مشخص کنند.

نتایج نشان دادند که در مردان جوان، همچنان گرفتگی رگ‌ها با چربی مهم‌ترین علت حمله قلبی است و حدود ۷۵ درصد موارد را تشکیل می‌دهد. اما در زنان زیر ۶۵ سال این نسبت بسیار کمتر بود و تنها ۴۷ درصد حملات ناشی از گرفتگی رگ‌ها بودند. در عوض، عواملی مانند پارگی ناگهانی دیواره رگ که به آن SCAD گفته می‌شود یا ورود لخته به رگ قلبی نقش مهمی داشتند.

یافته مهم دیگر این بود که نوعی حمله قلبی ناشی از استرس‌های بدنی مانند کم‌خونی شدید یا عفونت، هرچند کمتر شایع بود، اما بیشترین میزان مرگ‌ومیر در پنج سال پس از حمله را رقم زد و حدود یک‌سوم بیماران این گروه جان خود را از دست دادند.

اهمیت این یافته‌ها در آن است که پزشکان باید دقت بیشتری در بررسی علل حمله قلبی، به‌ویژه در زنان جوان‌تر، داشته باشند. اگر پارگی رگ با گرفتگی اشتباه گرفته شود، ممکن است درمان‌های معمول مانند گذاشتن استنت انجام گیرد، در حالی که در این بیماران چنین اقدامی می‌تواند خطرناک باشد.

این مطالعه تأکید می‌کند که فهمیدن علت دقیق حمله قلبی به‌اندازه درمان فوری آن اهمیت دارد، زیرا می‌تواند سرنوشت بیمار را از عود بیماری تا بهبودی پایدار تغییر دهد. همچنین این نتایج هشدار می‌دهند که بیماران، به‌ویژه زنان، باید در مراجعه به پزشک پیگیر علت اصلی مشکل خود باشند.