آمریکا؛ بازیگری مخرب و نه شریکی قابل اعتماد برای جهان

رسانه آمریکایی پالتیکو می‌نویسد، برای بخش بزرگی از جهان، ایالات متحده دیگر نه یک شریک قابل اعتماد، بلکه به‌تدریج به بازیگری مخرب تبدیل شده است. این واقعیت در گفت‌وگو با فعالان سیاسی و امنیتی اروپای شرقی، بیش از پیش آشکار شده است.

به گزارش ایسنا، در نشستی در بخارست، هنگام بحث درباره «دخالت‌های خارجی در انتخابات»، یکی از شرکت‌کنندگان مجارستانی به تصمیم دولت ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اشاره کرد که با اعطای معافیت موقت تحریم‌های انرژی به دولت «ویکتور اوربان»، نخست‌وزیر مجارستان، عملاً به اقتصاد مجارستان در آستانه انتخابات نفس تازه‌ای بخشید؛ اقدامی که از نگاه منتقدان، چیزی جز مداخله انتخاباتی نیست.

در مولداوی نیز نگرانی‌ها عمیق‌تر است. همچنین یک مقام دولتی لهستانی هشدار داد که اعتماد به دولت کنونی آمریکا برای تبادل اطلاعات امنیتی کاهش یافته، چراکه بیم نشت اطلاعات حتی به روسیه وجود دارد؛ تجربه‌ای که در دوره اول ترامپ نیز سابقه داشته است.

فعالان دموکراسی از کشورهای مختلف همچنین اشاره دارند که انحلال آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا موسوم به یواس‌اید، «ضربه‌ای ویرانگر» به تلاش‌ها برای «انتخابات آزاد، مقابله با جنگ اطلاعاتی و حمایت از رسانه‌های مستقل» وارد کرده است.

به گفته یکی از فعالان گرجستانی، مسئله فقط قطع منابع مالی نیست، بلکه کنار رفتن آمریکا از جایگاه «شریک دموکراتیک» است.

حتی «لورا تورنتون» مدیر ارشد برنامه‌های دموکراسی در موسسه مک‌کین و نگارنده این مطلب، اذعان می‌کند که آمریکا در طول تاریخ خود بارها در امور داخلی کشورها دخالت کرده و از حکومت‌هایی حمایت کرده که نه آزادی مردم، بلکه منافع خود را دنبال می‌کردند. با این حال، آنچه امروز رخ می‌دهد، گسست آشکار از اجماع پس از جنگ جهانی دوم است.

به اعتقاد او، سیاست خارجی آمریکا اکنون به‌جای ارزش‌ها، بر معامله‌گری، منافع مالی، تعرفه‌ها و پاداش یا تنبیه اقتصادی استوار شده و «دوست و دشمن» نه بر اساس دموکراسی، بلکه بر پایه سود تعریف می‌شود.

نشانه‌های این چرخش ایدئولوژیک نیز روشن است؛ از دیدار معاون رئیس‌جمهور آمریکا با حزب راست افراطی آلمان به‌جای صدراعظم وقت، تا تبدیل شدن نهادهایی مانند «کنفرانس اقدام سیاسی محافظه‌کاران» به پل ارتباطی میان جریان‌های راست افراطی اروپا و آمریکا.

سند جدید «راهبرد امنیت ملی آمریکا» نیز آشکارا از فاصله گرفتن از ارزش‌ها و تمایل به همکاری با «احزاب میهن‌پرست اروپایی» سخن می‌گوید؛ عبارتی که عملاً به جریان‌های راست افراطی و غیرلیبرال اشاره دارد.

«لورا تورنتون» مدیر ارشد برنامه‌های دموکراسی در موسسه مک‌کین می‌گوید: «نتیجه طبیعی این روند آن است که شرکای آمریکا اکنون نگران هستند و با تردید از خود می‌پرسند که ایالات متحده واقعاً طرف کیست و واشنگتن واقعاً در کدام سوی میدان ایستاده است.»