داستان تهران دودی و تعطيلی های بی ثمر!

روزنامه قانون: بی حال و بی جان روی تخت اورژانس بیمارستان افتاده و با چشم های قرمز و ملتهب، تمام شدن مایع زردرنگ داخل سرم را تماشا می‌کند. هرازگاهی سرفه خشک و بی‌حالی می‌کند و چشم هایش را روی هم می گذارد. نفسش به سختی بیرون می آید. مسکن قوی داخل سرم قرار است سردرد وحشتناکش را خوب کند.

 

پیرزن ها و پیرمردهایی را می بیند که نفس‌شان بی نفس شده و همگی به بخش اورژانس بیمارستان آمده اند. پرستارها یکی یکی کپسول اکسیژن به دهان‌شان می گذارند تا به قول معروف حال‌شان جا بیاید. اما اگر پیرمرد یا پیرزنی تنها در خانه نفسش برود و کسی خبردار نشود چه؟ میان این جمعیت، دختربچه 6 ساله‌ای را آورده اند که صدایش از شدت آلودگی هوا دورگه شده و اگر چشم هایت را روی هم بگذاری خیال می‌کنی پسری نوجوان درحال صحبت کردن است. پدرش می‌گوید:« از بعدازظهر صدایش این طور شده بود اما ما خیال کردیم به خاطر حساسیت است. الان دکتر معاینه کرد و به خاطر آلودگی هواست.» میان جمعیت دختری جوان زیر بغل پدرش را گرفته و او را به زور از پله ها بالا می آورد. به پرستارها می گوید: «از دیشب قلبش گرفته بود. با قرص های زیرزبونی نفسش بالا می اومد یهویی دیدیم دیگه نفسش بالا نمیاد.» پیرمرد را بعداز معاینه به اتاق آی سی يو می برند.

 

 

سال گذشته 4810 مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در تهران ثبت شده است. این آمار را عباس شاهسونی، سرپرست گروه «سلامت هوا» مرکز محیط و کار وزارت بهداشت اعلام کرده و گفته است: طبق آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا پنجمین عامل مرگ انسان شناخته شده است. شاهسونی با بیان اینکه 23 درصد از مرگ ومیرها ناشی از عوامل محیط زیستی هستند، گفت: آلودگی هوا از جمله عوامل محیط زیستی موثر در مرگ و میر است. خواندن همین آمارها برای درک وخیم بودن ماجرا کافی است. اما جالب است که هیچ یک از شهروندان هنوز برای مرگ عزیزان‌شان به علت آلودگی هوا حتی به پزشکی قانونی نمی روند تا پرونده را از آن طریق پیگیری کنند.

 

آن‌وقت شاید نهادها و سازمان هایی که برای کاهش آلودگی هوا بودجه های کلان می گیرند حرکت بیشتری به خود بدهند یا حداقل کارخانه هایی که در تولید آلودگی هوا سهم فراوانی دارند با برخورد دستگاه های قضایی روبه‌رو شوند و حداقل دل‌شان به حال خودشان بسوزد. این در حالی است که ريیس سازمان پزشکی قانونی تهران در گفت‌وگو با ایسنا گفته است: « تاکنون شکایتی بابت مرگ در پی آلودگی هوا نشده است.» مسعود قادی پاشا درباره موارد فوتی در پی آلودگی هوا ادامه داد:« موردی که صرفا مرگش به دلیل آلودگی هوا بوده و تحت این عنوان به پزشکی قانونی ارجاع شده باشد، نداریم اما ممکن است فردی در بیمارستان فوت شده و دارای بیماری‌های مزمن قلبی و ریوی باشد که آلودگی هوا آن را تشدید کند که پزشکان ما در بیمارستان برای این فرد جواز دفن صادر می‌کنند اما دلیل مرگش صرفا آلودگی هوا نیست.» مدیرکل پزشکی قانون تهران با بیان اینکه شکایتی به دلیل مرگ به علت آلودگی هوا به پزشکی قانونی نرسیده است، گفت:«البته مرگ به علت آلودگی هوا در بسیاری از اوقات با کالبدشكافي نیز مشخص نمی‌شود.» در سال 94 علی اکبر سیاری نیز گفته بود که در هر ساعت دوایرانی به علت آلودگی هوا جان می دهند اما این آمار هیچ‌گاه از سوی یک مرجع رسمی تایید نشد.

 

 

هر ساله بعداز دوران بحران آلودگی هوا، آمار مرگ‌ومیرهای ناشی از آلودگی هوا اعلام می شود و هیچ اقدام موثری برای کاهش آلودگی انجام نمی شود. همچنان خودروهای دودزا در شهر می چرخند، کارخانه های تولیدکننده آلودگی هوا با رانت های‌شان دهان مقامات مسئول را می بندند، بودجه ها ته می کشند و ماجرا تمام می‌شود تا دوباره پاییز و زمستانی دیگر از راه برسد و مسئولان دوباره توپ آلودگی هوا را به سمت هم پرتاب کنند و دراین میان شهروندان بی جان تر شوند. اما چرا تا به حال مطالبات‌شان را به طور جدی درباره مبارزه با آلودگی هوا و تاثیر مرگبارش بر زندگی شان به نمایندگان،پارلمان های شهری و دولت نداده اند؟ البته مدتی پیش محسن هاشمی، ريیس شورای شهر تهران درباره مشکل ترافیکی تهران که به آلودگی هوا منجر می شود، گفته بود: «ترافیک تهران از داعش نیز خطرناک‌تر است؛ اما به دلیل نبود اطلاعات دقیق، نمی‌توان تصور واضحی از خطر تروریسم آلودگی در تهران و شهرهای بزرگ ارائه داد».

 

مرکز کنترل پایش هوای تهران اعلام کرد 44 درصد از روزهای پاییز 96 برای گروه های حساس ناسالم است. حالا دوباره شمارش معکوس برای بارش باران و باد تازه برای رسیدن به نفس هایی سالم تر آغاز شده است. آن هم در شرایطی که هر روز می بینیم سوخت بی کیفیت اتوموبیل ها و دودهای‌شان چقدر در آلودگی هوا نقش دارد! حالا که مبارزه با آلودگی هوا و مدیریت این بحران میان نهادهای متولی دست به دست می شود و طرح‌هایی مانند «فیلتر دوده» مسکوت می ماند ، مردم دچار خفقان شده اند. ساخت و ساز ایستگاه های مختلف مترو به عنوان ناوگان حمل و نقل عمومی که می تواند تاثیر زیادی در رفع آلودگی هوا داشته باشد، همچنان بدون هیچ پیشرفتی در ساخت و ساز بلاتکلیف مانده اند آن هم به این دلیل که دولت و شهرداری نتوانسته اند این بحران را مدیریت کنند. ريیس شورای شهر تهران نیز چندی پیش گفته بود كه «در شهر تهران 200 کیلومتر مترو ساخته‌اند و زیرساخت‌های خوبی ایجاد شده است که در حال حاضر می‌تواند 7 میلیون سفر را انجام دهد، ولی با توجه به کمبود امکانات تنها دو میلیون سفر انجام می‌دهد؛ چرا که دولت به وظایف خود در تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی عمل نکرده است».

 

 

نزدیک به سه روز است که مدارس شهر تهران تعطیل شده اند. آمار آلودگی هوا را روزانه اعلام می‌کنند وبه این ترتیب هیچ یک از خانواده‌ها نمی‌توانند برای سفر هم که شده تهران را ترک کنند. یا اینکه هر روز صبح دست در دست کودکان‌شان به مدرسه می روند و تازه متوجه می شوند که مدرسه تعطیل است. از طرفی تعطیلی مدارس راهکار اساسی برای مدیریت بحران آلودگی هوا نیست. احد وظیفه، مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه باید اقدامات اساسی برای کاهش آلودگی هوای کلانشهرهای کشور صورت گیرد، گفت: « به طور حتم تعطیلی مدارس نمی‌تواند چاره اساسی برای حل بحران آلودگی هوا باشد. بهتر است کشور ما در اتخاذ تصمیمات اساسی برای حل مشکل آلودگی هوا از کشورهای اروپایی الگو بگیرد. در شرایط حاضر و در فصل زمستان که بسیاری از شهرهای کشور ما دچار آلودگی هواست. در اروپا هوا شرایط مساعدی دارد و غالبا در وضعیت پاک قرار دارد». وي همچنین با اشاره به پایداری شرایط نامطلوب هوا در کلانشهرهای تهران، اصفهان، تبریز، ارومیه و اراک تا روزهای پایانی هفته گفت: «برای حل بحران آلودگی هوا باید اقدامات اساسی صورت گیرد.بدون شك تعطیلی مدارس نمی‌تواند چاره اساسی برای حل این مشکل باشد». او درباره پیش بینی وضعیت هوای تهران در روزهای آینده ادامه داد: «وزش باد قابل توجهی طی روز جاری و سه روز آینده در تهران پیش بینی نمی‌شود و شرایط آرام جوی در اکثر مناطق این استان حاکم است. بنابراین آلاینده‌ها تا روز چهارشنبه و حتی صبح روز پنج‌شنبه میهمان تهران خواهند بود. از بعد از ظهر روز پنج‌شنبه (۳۰ آذر) وزش باد باعث کاهش غلظت آلاینده‌ها می‌شود و در پنجشنبه شب و روزهای جمعه و شنبه (۱ و ۲ دی) شاهد بارش‌های ضعیفی در تهران خواهیم بود.» وظیفه درباره الگوبرداری ایران برای کنترل بحران آلودگی هوا از کشورهای دیگر دنیا نیز تاکید کرد:«بهتر است از اقداماتی که کشورهایی مثل ژاپن یا انگلیس برای حل مشکل آلودگی انجام دادند، الگوبرداری کنیم.

 

در یک مقطعی آلودگی هوا در این کشورها تلفات بسیار زیادی داشت. این کشورها در صنعت و در زمینه مصرف انرژی دست به اقدامات اساسی زدند و توانستند با کاهش شدت انرژی بر مشکل آلودگی هوا فايق بیایند.» حالا دیگر وضعیت آلودگی هوای تهران هر سال دریغ از پارسال است. هر سال شهروندان بیشتری در معرض تهدید مرگ هستند اما باز هم مسئولان دست بالای دست می گذارند. اميدواريم روزی نرسد که هوای آلوده و سیاه تهران با سمی مرگبار یکی بعد از دیگری همه را به کام مرگ فرو برد.