دهه فجر؛ طلیعه نشاط اجتماعی در ایران

سید رضا صالحی امیری در روزنامه ایران نوشت: دهه فجر بزنگاه بزرگ‌ترین تحول و تغییر بنیادین در ساختار نظام سیاسی ایران و جایگزینی نظام جمهوری اسلامی با ساختار جدید اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی، نظامی، منطقه‌ای و بین‌المللی است.

 

بررسی ابعاد، اجزا و اضلاع دستاوردهای انقلاب اسلامی در آستانه چهل‌سالگی انقلاب، به واکاوی و کالبدشکافی عمیقی نیاز دارد. آنچه بیش از هر نکته‌ای اهمیت دارد، بازشناسی و بازتولید دستاوردها و ارزش‌های انقلاب برای نسل جوانی است که روزهای انقلاب را مشاهده نکرده است.

 

نسل جدید باید بداند رژیم پهلوی نماد ظلم، فساد، تبعیض و شکاف طبقاتی در این سرزمین بوده است؛ عده‌ای محدود با استفاده از ابزار زور و زندان و با تهدید و استبداد خشن، ملتی بزرگ را به گروگان گرفته بودند. به بیان دیگر جامعه ایران در دوران پهلوی در تلخ‌ترین ادوار تاریخی این سرزمین زیست می‌کرد.

 

نقد آزادانه، گفت‌وگو و تعامل است. امروز امکان شنیدن صدای مردم از جانب حاکمیت با ابزار مختلف ممکن و میسور است، اما در گذشته هر صدای آزادیخواهی در نطفه خفه می‌شد. بر این اساس باید به‌دنبال پاسخ به این سؤال باشیم که فلسفه انقلاب چیست و دستاوردهای آن برای نسل امروز کدام است؟ شکی نیست که آسیب‌ها و چالش‌هایی نظام مردمی ما را تهدید می‌کند که یکی از اصلی‌ترین چالش‌های موجود، شکاف نسلی میان نسل انقلاب و نسل جدید است. از این‌رو شناخت راهبردهای ممکن برای امکان تعامل و گفت‌وگو و دستیابی به زبان مفاهمه با نسل جدید گریز‌ناپذیر است و این یکی از مسائلی است که تاکنون نسبت به آن غفلت داشته‌ایم. مسأله دیگر، ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه بویژه نسل جوان است.

 

جامعه‌ای که در آن یأس، ناامیدی و دلسردی تولید و تزریق شود، با انباشتی از آسیب‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مواجه خواهد شد. البته نشاط الزاماً به معنی شادی کردن نیست، بلکه به مفهوم رضایتمندی از مجموعه تحولات زیستی از درون خانواده تا محیط جامعه، اداره، بازار، حمل‌ونقل و در یک کلام رضایت از سبک زندگی است. یکی از ضرورت‌های دسترسی به نشاط اجتماعی، تخلیه اجتماعی به این معنا است که باور داشته باشیم جامعه و نسل جوان نیازمند تخلیه هیجانات و شور جوانی هستند و سرکوب و ایجاد مانع برای آن زمینه ساز آسیب‌های گسترده‌شده و پیامدهای فراوانی برای نظام به وجود خواهد آورد. رسیدن به نشاط اجتماعی نیازمند اقدامات همزمان در دو سطح نظام سیاسی و دولت و متن جامعه است و ایجاد بسترهای لازم برای تحقق این خواسته وظیفه‌ای خطیر است.

 

ورزش و هنر اعم از سینما، شعر، موسیقی، تئاتر، نقاشی و... از بسترهای اصلی نشاط اجتماعی محسوب می‌شود. رسالت نخبگان و رسانه‌ها خصوصاً رسانه ملی در این حوزه بسیار سنگین است. تصویر انقلاب نباید در ذهن نسل جدید، خشن، انسدادی و مخالف با نشاط اجتماعی جلوه داده شود.