پیاده روی برای زیارت سیدالشهدا در روز اربعین سابقهای تاریخی نیز دارد؛ زیارت کربلا با پای پیاده در زمان «شیخ انصاری» رسم بوده است، اما در برههای از زمان به فراموشی سپرده میشود که در نهایت توسط «شیخ میرزا حسین نوری» دوباره احیا میشود. وی آخرین بار در سال ۱۳۱۹ هجری با پای پیاده به زیارت حرم أباعبدالله حسین (ع) رفت. با اینکه زیارت سیدالشهدا (ع) در اکثر برهههای تاریخی به سختی انجام میشد و جان زائران در خطر بود، اما با این وجود زائران، عاشقانه خطرات را به جان میخریدند و به پابوسی امام حسین (ع) در روز اربعین نائل میشدند.
حجت السلام رسول برگی، رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی در گفت وگو با ایسنا، درباره برکات زیارت اربعین و همچنین پیاده روی این روز عظیم، اظهار کرد: در خصوص اعمال اربعین در مفاتیح الجنان و سایر متون اسلامی مطالبی نوشته شده است که از جمله می توان به غسل زیارت و زیارت سیدالشهدا و مخصوصا قرائت زیارت اربعین اشاره کرد.
وی به پیامدهای زیارت اربعین و تاثیر آن در مکتب تشییع اشاره کرد و گفت: امام حسن عسگری(ع) فرمودند مومن پنج علامت دارد که یکی از آنها زیارت اربعین است و این موضوع نشان دهنده اهمیت زیارت اربعین است.
وی به دلایل مورد عنایت قرار گرفتن زیارت عاشورا پرداخت و افزود: عاشورا یک جریان ایستا نیست، یعنی اینگونه نیست که در یک روز اتفاق افتاده باشد، بلکه مراسم اربعین نشان می دهد عاشورا جریان دارد و سالیان سال نیز ادامه دارد.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی، با اشاره به اینکه در روایات نقل شده است که یکی از علامات حضرت بقیه الله در هنگام ظهور این است که خودشان را با نام امام حسین(ع) می شناسانند، تصریح کرد: اربعین شناساندن حضرت سیدالشهدا برای همه عالم است.
حجت الاسلام برگی ادامه داد: در طول تاریخ بسیاری از گروه ها و افراد خواستند در مقابل جریان عاشورا بایستند و نگذارند مکتب عاشورا به سایر نقاط گسترش یابد، اما نه تنها موفق نشدند بلکه نام امام حسین(ع) و قیام ایشان روزبه روز در همه دنیا گسترده تر می شود.
وی با بیان اینکه بر اساس روایات زیادی، هرکس برای پیاده روی اربعین هر قدمی بردارد یک حسنه برای وی نوشته می شود، افزود: امام صادق(ع) فرمودند با هر قدم در روز اربعین یک سیئه پاک و یک حسنه نوشته می شود و یک درجه بالا می رود و این روایت در بحارالانوار ذکر شده است.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی، از جابربن عبدالله و یکی از عالمان صاحب تفسیر به عنوان نخستین پیاده روندگان اربعین یاد کرد و گفت: از قول پیامبر بزرگ اسلام(ص) نقل شده است که هرقدمی که برای زیارت امام حسین(ع) برداشته شود یک حج، یک عمره و یک جهاد نوشته می شود.
حجت الاسلام برگی اضافه کرد: آیت الله قاضی طباطبایی نخستین شهید محراب و صاحب کتاب تحقیقی درباره اربعین، در این کتاب ثابت کرده است که ائمه نخستین زوار امام حسین در اربعین بوده اند.
وی درباره اعمال روز اربعین گفت: شرکت در مجالس اباعبدالله الحسین، برگزاری هرچه عظیم تر مراسم عزاداری در این روز همانند روز عاشورا، خواندن زیارت اربعین در مساجد و تکایا به صورت گروهی و برپایی موکب از جمله کارهایی است که می توان انجام داد تا مردم متوجه اربعین و عظمت آن شوند.
وی بر تبیین اهداف امام حسین(ع) تاکید کرد و متذکر شد: مهم ترین وظیفه ما این است که یزید و شمر زمان را بشناسیم و دارای بصیرت کافی باشیم.
حجت الاسلام والمسلمین رحیم قربانی، معاون پژوهش جامعه المصطفی العالمیه تبریز نیز در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه روایات و مطالب زیادی در مورد جایگاه زیارت اربعین و پیاده روی آن در متون دینی از جمله صحیفه کامل الزیارات بیان شده است، اظهار کرد: زیارت اربعین صرفا خواندن زیارت از شهرهای دور نیست، بلکه زیارت از نزدیک حرم اباعبدالله الحسین یک سنت حسنه است که پشت آن حکمت های مهمی در خصوص احیا مکتب عاشورا نهفته است.
وی افزود: زیارت حضوری با این حجم جمعیت که به صورت طبیعی و پای پیاده اتفاق می افتد در برخی روایات از اهل بیت(ع) تصریح شده است که تا چه میزان دارای ثواب است.
وی با اشاره به اینکه بنا به فرموده امام صادق(ع)، فرشتگانی پیرامون حرم مطهر اباعبدالله الحسین(ع) هستند که از طرف خدا موکل هستند تا آنانی که پیاده به زیارت اربعین می روند را بشارت به مغفرت و بخشش گناهان و برکت در زندگی دهد، تصریح کرد: در طول تاریخ همه علمای شیعه و حتی سنی برای رسیدن به این ثواب پای بند بودند و به امر پیاده روی و احیای آن اهتمام داشتند.
حجت الاسلام قربانی ادامه داد: مرثیه سرایان و شاعران زیادی در خصوص پیاده روی اربعین مطالب زیادی را نوشته اند که از جمله می توان به یکی از شاعران بزرگ عرب اشاره کرد که در کتاب شعر ۱۰ جلدی خود که در سال ۱۳۴۵ شمسی جمع بندی شده، نوشته است که جمعیت حاضر در اربعین یک میلیون نفر می رسد.
وی به محدویت های رفتن به پیاده روی اربعین در برخی سالها و دهه ها توسط سلاطین زر و زور اشاره کرد و گفت: محدث نوری به عنوان احیا کننده امر پیاده روی در یک قرن اخیر به شمار میرود.
معاون پژوهش جامعه المصطفی العالمیه از پیاده روی اربعین به عنوان بیدارگر و احیاگر ملتها یاد کرد و متذکر شد: به همین دلیل در طول تاریخ بسیاری از مستکبران جهانی و دشمنان اسلام سعی در تعطیلی این حرکت داشتند که از جمله میتوان به حسن بن بکر از سران رژیم بعثی عراق اشاره کرد که از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۷ هرساله موجب کشتار تعداد زیادی از کسانی که به پیاده روی اربعین می رفتند، میشد.
حجت الاسلام قربانی اضافه کرد: در کشور هندوستان هر ۱۲ سال حدود ۸ تا ۱۲ میلیون نفر برای اجرای یک سری مراسم در مجاورت رودخانه ای جمع می شوند و کسی به آنها کار ندارد و حتی گردشگران از سراسر دنیا برای دیدن این برنامه می روند، در حالیکه همه دشمنان جهان اسلام سعی دارند پیاده روی میلیونی اربعین را از بین ببرند و حتی هیچ پوشش رسانه ای بین المللی نمی دهند.
وی با تاکید بر اینکه این حرکت جهانی با این حجم جمعیت باید مورد توجه متولیان فرهنگی جهان اسلام قرار گیرد، افزود: این رویداد مهم سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارای نکات بسیار مهمی است.
حجت الاسلام قربانی تاکید کرد: متولیان فرهنگی جهان اسلام باید تدابیر لازم را جهت انعکاس رسانه ای این رویداد بزرگ داشته باشند و اقدامات لازم را برای ثبت جهانی انجام دهند.
وی گفت: کربلا یک معبر برای رسیدن به اهداف بزرگ و تکمیل قوای روحانی است.