علائم افسردگی نوجوانان را بشناسیم

ایرنا- یک روانپزشک کودک و نوجوانان گفت:‌ اختلال افسردگی در نوجوانان با بروز ناامیدی، پریشانی، عصبانیت، گریه مداوم،‌ دوری از خانواده و دوستان، بی علاقگی و در نهایت پرخاشگری‌های بی مورد ظاهر می‌شود.

مهشید رابطیان روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: نوجوانی، مرحله‌ گذر از کودکی به بزرگسالی است، بدین معنا که کودکی که تا دیروز همه گوش‌ به‌ فرمان او بودند، ناگهان با قوانین و محدودیت‌های دنیای بزرگسالان مواجه می‌شود و بطور طبیعی در مواجهه با مسائل ناخوشایند طغیان ‌می کند. اما اگر این خشم کنترل‌ نشود و یا با علایمی دیگر همراه باشد، هشداری برای ابتلا به اختلال افسردگی است.

‌وی ادامه داد:‌ زمانی که جوانی گرفتار مشکلات خود خواسته و یا ناخواسته می شود و یا در نهایت دست به خودکشی می زند حتما در دوره نوجوانی دست به گریبان یکی از حالات ناامیدی، پریشانی، عصبانیت یا پرخاشگری، گریه‌ مداوم، دوری کردن از خانواده و دوستان، بی‌علاقگی به فعالیت‌های روزمره، عملکرد ضعیف در مدرسه، تغییر در عادت‌ خورد و خوراک، بی‌قراری و بی حوصلگی، احساس گناه و بی‌ارزش بودن، نداشتن انگیزه، خستگی و کمبود انرژی، عدم تمرکز، درد بی‌دلیل و فکر کردن به مرگ و خودکشی بوده است که این علائم نشانه‌های بروز اختلال افسردگی در نوجوانان به شمار می رود.

این متخصص روانپزشکی افزود: کمک به فرد یا افراد افسرده کار آسان و ساده‌ ای نخواهد بود، فردی که به این اختلال مبتلا شده غمگین به نظر نمی‌رسد، بنابراین در تشخیص این مسأله باید مجموعه‌ علایم مطرح شده را درنظر گرفت.

رابطیان گفت: اختلال افسردگی با توجه به پیش زمینه های که اعلام شد به خودی خود بهبود نمی‌یابد و حتی امکان تشدید آن نیز وجود دارد از این رو در صورت شناخت علائم و نشانه‌های افسردگی که می‌تواند زندگی یک نوجوان را مختل و یا به احتمالِ زیاد به سمت خودکشی سوق دهد،‌ مراجعه به متخصص روانپزشک می تواند کارساز باشد.

این روان درمانگر با بیان اینکه اختلال افسردگی ممکن است به دلایل مختلفی مثل ترکیبات شیمیایی مغز، هورمون‌ها، رفتارهای ارثی، آسیب‌های دوران کودکی و یادگیری الگوهای تفکر منفی روی دهد،‌ افزود: وجود زمینه های خانوادگی و از طرفی مشکلاتی که اثر منفی بر عزت نفس نوجوان خواهد گذاشت، خشونت‌های فیزیکی و جسمی، ابتلا به مشکلات سلامت روان از جمله اختلال دو قطبی، بیماری‌های مزمن از جمله سرطان و دیابت و در نهایت مصرف مواد مخدر، به عنوان عوامل مخاطره آمیز و ریشه و پیش زمینه ابتلا به افسردگی در بین نوجوانان به‌ شمار می رود.

رابطیان،‌ کمبود خواب و یا پرخوابی نوجوانان را که اغلب با بدخلقی همراه است، عامل دیگر بروز اختلال افسردگی در میان این قشر عنوان کرد و اظهار داشت: علت بروز کمبود خواب و بدخلقی در اغلب نوجوان بیشتر به علت افزایش ناگهانی هورمون‌ها در دوران نوجوانی و بلوغ ارتباط دارد به نحوی که چنانچه جوان و یا نوجوانی ساعت زیستی بدن خود را حدود دو ساعت به عقب بیاندازد، بطور معمول دیر به خواب رفته و دیر از خواب بیدار می‌شود.

وی برای نمونه گفت: وقتی از نوجوان ۱۴ ساله می‌خواهید که ساعت هفت صبح بیدار شود درست مثل این است که از فردی ۵۰ ساله بخواهید که ساعت پنج صبح بیدار شود. بنابراین باید گذاشت نوجوان‌ به غیر از زمان حضور در مدرسه،‌ مقداری بیشتر از دیگران بخوابد و نگران تنبل شدن‌ او نباشید. بعدها در زندگی، دوباره عادت‌های خواب و بیداری به دوران قبل از بلوغ باز می‌گردد.

این متخصص روانپزشکی به خانواده های که فرزند نوجوان و جوان در منزل دارند، توصیه کرد، برای اینکه بتوان یک خانواده سالم و شاداب داشت ضمن کوتاه کردن فاصله ها، همواره دلخوری‌، نگرانی و یا دوست‌داشتن‌ها را به موقع با یکدیگر و با «کلام» مطرح کنید، نه با «رفتار»، زیرا از کلام همان برداشت می‌شود که می‌گویید، ولی از رفتار هزاران برداشت متفاوت می توان کرد.