همچنان شاهد کاهش تراز آب دریای خزر هستیم

ایرنا- معاون وزیر راه و شهرسازی و رییس سازمان هواشناسی گفت: همچنان شاهد کاهش تراز آب دریای خزر هستیم که در صورت تداوم این روند، امکان وقوع شرایط ناگوار زیست محیطی در مناطق ساحلی کشورهای حاشیه این دریا وجود دارد.

سحر تاجبخش روز سه شنبه در مراسم افتتاحیه بیست و چهارمین نشست کمیته هماهنگی هواشناسی دریای خزر افزود: بر این اساس تسریع در تهیه، تصویب و اجرای برنامه یکپارچه پایش و پیش‌بینی وضعیت هواشناسی - آب‌شناسی دریای خزر می‌تواند گامی مهم در زمینه شناخت عوامل موثر در این پدیده و ارایه راهکارهای مناسب برای تصمیم‌گیران در سطح ملی و منطقه‌ای باشد.

وی اظهارداشت: دریای خزر به عنوان یک آبراه مهم و حیاتی در زمینه تبادلات تجارب بین کشورهای عضو شناخته شده و بخش عمده‌ای از خدمات سازمان‌های هواشناسی - آب‌شناسی کشورهای عضو به ارایه خدمات به ناوگان حمل و نقل دریایی اختصاص دارد.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: یکی از اهداف اصلی کمیته کسپکام ارتقاء زیرساخت‌های لازم برای ارتقاء کمی و کیفی خدمات ارایه شده به این شناورها بوده و در این راه سعی بر این است که از تمام امکانات موجود در کشورهای عضو برای پوشش کامل دریای خزر استفاده شود.

تاجبخش گفت: بیش از پنج سال از تصویب موافقت‌نامه همکاری هواشناسی آب‌شناسی دریای خزر توسط نمایندگان دولت‌های عضو این مجموعه می‌گذرد و عزم جدی اعضای این کمیته بر تسریع در اجرای مفاد موافقت‌نامه و رسیدن به اهداف اصلی آن، برنامه یکپارچه پایش و پیش بینی هواشناسی آب‌شناسی دریای خزر است.

وی افزود: برای رسیدن به این مهم گام‌های مهمی توسط اعضای کمیته در طی نشست‌های قبلی برداشته شده که شامل تعیین ماموریت و راهبرد، اهداف و ساختار برنامه و همچنین شاخص‌های کلیدی برای ارزیابی برنامه است. هدف بعدی پیش روی ما تعیین برنامه‌های عملیاتی در سطح ملی و منطقه است که امیدوارم با همکاری و مشارکت همه اعضای جلسه به این مهم دست یابیم.

رییس سازمان هواشناسی ادامه داد: گام مهم دیگری که امیدوارم در این نشست بتوانیم به آن دست یابیم، تصویب مقررات داخلی کمیته است که زمینه را برای تسریع در حرکت رو به رشد کمیته آماده کرده و امکان مشارکت هر چه بهتر کشورهای حاشیه دریای خزر را در برنامه یکپارچه پایش و پیش بینی آب و هواشناسی این پهنه آبی فراهم می‌کند. طی چهار سال گذشته که اولین پیش نویس این مقررات مورد بحث و بررسی قرار گرفت، پیشنهادات متفاوتی در این زمینه توسط اعضای کمیته ارائه و بررسی شد که امیدوارم بتوانیم در این نشست به پیشرفت چشم‌گیری در تصویب این مقررات نائل شویم.

وی اظهار داشت: طی چند سالی که از فعالیت‌های کمیته می‌گذرد، شاهد پیشرفت‌های روزافزون کشورهای حاشیه دریای خزر در زمینه توسعه شبکه پایش، ارائه خدمات هواشناسی آب‌شناسی به کاربران ساحلی و دریایی و همچنین فناوری اطلاعات در گزارش‌های ملی اعضا بودیم که این مهم را می‌توانیم از ثمرات و نتایج فعالیت‌های کمیته CASPCOM در ایجاد ارتباط مستمر و سازنده میان کشورهای حاشیه دریای خزر و بهره‌گیری از تجارب و فعالیت‌های صورت گرفته در زمینه هواشناسی آب‌شناسی بدانیم. تلاش ما به عنوان اعضای کمیته CASPCOM استمرار این حرکت رو به رشد در راستای اجرای برنامه یکپارچه کمیته خواهد بود.

رییس سازمان هواشناسی گفت: تبادل اطلاعات هواشناسی و آب‌شناسی بین کشورهای عضو کمیته چند سالی است که در حال انجام است و زمینه را برای انجام فعالیت‌ها و تحقیقات مشترک بین کشورها تا حدود زیادی فراهم کرده است. این تحقیقات در زمینه‌های مختلف هواشناسی و آب‌شناسی قابل انجام است که می‌توان عمده‌ترین آن‌ها را ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر دریای خزر عنوان کرد. این اثرات اکنون به گونه‌ای چشمگیر بر دما، بارش و تراز آب این دریا تاثیر گذاشته و بررسی روند این تغییرات و نحوه تاثیر آن بر محیط زیست و ساحل نشینان از موضوعات مهمی است که قابل پیگیری و انجام توسط محققان این کشورها است.

وی تاکید کرد: این نشست در حالی صورت می‌گیرد که ما همچنان شاهد روند کاهشی تراز آب دریای خزر هستیم و در صورت تداوم این روند، امکان وقوع شرایط ناگوار زیست محیطی در مناطق ساحلی کشورهای حاشیه این دریا وجود دارد. تسریع در تهیه، تصویب و اجرای برنامه یکپارچه پایش و پیش بینی وضعیت هواشناسی آب‌شناسی دریای خزر می‌تواند به عنوان گامی مهم در زمینه شناخت عوامل موثر در این پدیده و ارائه راهکارهای مناسب برای تصمیم گیران در سطح ملی و منطقه‌ای قلمداد شود.

رییس سازمان هواشناسی گفت: در این مسیر اقدامات زیادی در زمینه توسعه همکاری‌ها صورت گرفته که علاوه بر آن‌ها یکی از برنامه‌های توسعه شبکه پایش، استفاده از ناوگان تجاری کشورهای عضو برای مشارکت در برنامه دیدبانی داوطلبانه کشتی‌ها (VOS) است و سعی خواهد شد تا از این بستر برای تسریع در رسیدن به اهداف برنامه کمیته در بخش پایش استفاده بهینه به عمل آید.

تاجبخش ادامه داد: فعالیت‌های اکتشاف و استخراج نفت در بخش‌های مختلف دریای خزر از دیرباز وجود داشته و در سال‌های اخیر دامنه این فعالیت‌ها گسترش چشمگیری داشته است. حضور گسترده شرکت‌های نفتی در دریای خزر و تاسیس سکوهای استخراج و اکتشاف در بخش‌های مختلف این دریا، نیاز این صنعت را به دریافت خدمات تخصصی هواشناسی آب‌شناسی، از پایش و پیش‌بینی شرایط دریا تا انجام مطالعات در زمینه طراحی سازه‌های فراساحل، افزایش داده است.

رییس سازمان هواشناسی اظهار داشت : این امر مستلزم سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های پایش و پیش بینی هواشناسی آب‌شناسی در دریای خزر بوده و شرکت های نفتی به عنوان یکی از حامیان برنامه‌های کمیته CASPCOM، می‌توانند نقش مهمی را در رسیدن به اهداف اصلی کمیته ایفا کنند.

وی گفت: یکی از معاهده‌های امضا شده میان کشورهای حاشیه دریای خزر، کنوانسیون زیست محیطی تهران است که مسائل مربوط به محیط زیست دریایی و مناطق ساحلی این دریا را مورد بررسی قرار می‌دهد. با توجه به حساسیت بالای دریای خزر به آلودگی و پایین بودن توان خود پالایندگی این دریا، همکاری با این کنوانسیون در دستور کار کمیته قرار داشته و تفاهم نامه‌ای نیز در این زمینه به امضا رسیده است. موارد همکاری بین این دو نهاد منطقه‌ای، تهیه داده‌های مورد نیاز هواشناسی - آب‌شناسی برای کمک به ارزیابی‌های زیست محیطی و همچنین تحقیقات مشترک در زمینه انتقال آلاینده‌ها و ارزیابی اثرات آن خواهد بود که امید است با تسریع در رسیدن به اهداف کمیته، گام‌های مهمی در زمینه همکاری‌های زیست محیطی کشورها برداشته شود.

در این نشست دو روزه نمایندگانی از کشورهای جمهوری آذربایجان، روسیه، قزاقستان و ترکمنستان حضور دارند که به بحث و بررسی در زمینه‌های مختلف دریای خزر از جمله تراز آب، آلودگی و فعالیت‌های اقتصادی در این پهنه آبی خواهند پرداخت.