| |
چرا دلار در مقابل کاهش قیمت مقاومت می‌کند؟
خبرگزاری ایرنا: تلاش بازارساز در هفته گذشته برای واقعی‌کردن قیمت ارز با وجود کاهش قابل توجه تقاضا برای خرید، با مقاومت دلالان بازار مواجه شد؛ سفته‌بازان و نوسان‌گیران بازار ارز در سایه انتظارات تورمی و ابهام درباره سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به دنبال ایجاد التهاب و تقاضای کاذب در بازار هستند.
بازار ارز در هفته‌ای که گذشت (از ۱۹ تا ۲۴ مهر) فضایی مبهم و پر از اما و اگر را تجربه کرد. در ابتدای هفته در ادامه روند صعودی پیشین بازار که تواسته بود با سرعت زیادی از مرز ۳۰ هزار تومان برای هر دلار گذر کند، بازار روند صعودی داشت. اما در ادامه و با اقدامات جدی بازارساز، روند بازار متحول شد و هرچند تا پایان هفته نمودارهای بازار نزولی نشد، اما تحلیل رفتار بازار دچار پیچیدگی‌های جدید شد که به اعتقاد کارشناسان روندهای آتی بازار را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
روز اول هفته (شنبه) فعالیت بازار ارز با فروش دلار به بهای ۲۹ هزار و ۸۰۰ تومان در صرافی‌های بانکی و ۳۰ هزار و ۳۰۰ تومان در بازار غیررسمی آغاز شد و به سرعت در همان روز آغازین قیمت دلار در صرافی‌های بانکی به ۳۰ هزار تومان و در بازار آزاد به بیش از ۳۱ هزار تومان رسید. روند صعودی تا ظهر روز یکشنبه هم ادامه داشت و صرافی‌های بانکی قیمت فروش دلار را به ۳۱ هزار و ۱۵۰ تومان رساندند و بازار آزاد هم در آستانه ورود قیمت دلار به کانال ۳۲ هزار تومان قرار گرفت.
اما ورود جدی و مبتکرانه بازارساز به بازار در ظهر روز یکشنبه، روند بازار را وارد شوک جدی کرد. در ظهر روز یکشنبه بازارساز در اقدامی شفافیت‌ساز و بی‌سابقه اعلام کرد تصمیم دارد از روز دوشنبه روزانه ۵۰ میلیون دلار به صورت اسکناسی در بازار ارز تزریق کند. همچنین سقف مجاز خرید روزانه توسط کارگزاری‌های بانکی و صرافی‌ها هم طبق مجوز بانک مرکزی به سقف ۵۰۰ هزار دلار افزایش یافت. انتشار این اطلاعیه در روز یکشنبه اثر خود را بر بازار گذاشت و در پایان معاملات همان روز قیمت دلار در بازار آزاد با بیش از هزار تومان کاهش به رقم ۳۰ هزار و ۶۵۰ تومان رسید.
بانک مرکزی علاوه بر اجرای مفاد اطلاعیه فوق، از روز دوشنبه دست به دو اقدام دیگر نیز زد. سفر عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، به عراق در روز دوشنبه و دیدار و مذاکره با همتای عراقی که منجر به خبرهای مثبت و امیدوارکننده شد، سیگنال مهمی بود که به فعالان بازار ارز نشان داد بانک مرکزی عزم جدی برای آزاد سازی ارزهای بلوکه شده ایران در بانک‌های خارجی دارد. علاوه بر این عرضه حواله‌های ارزی نیز در سامانه نیما از روز دوشنبه تا پایان هفته، رشد قابل توجهی کرد.
مجموعه اقدامات بانک مرکزی از روز یکشنبه به بعد این انتظار را برای برخی از کارشناسان ایجاد کرد تا در روزهای باقی‌مانده هفته، بازار ارز شاهد شکسته شدن قیمت‌ها باشد. اما گذر روزها نشان داد این پیش‌بینی محقق نشد و هر چند روند صعودی بازار متوقف شد، اما از سقوط قیمت‌ها هم خبری نبود.
بر این اساس طی معاملات روزهای دوشنبه تا چهارشنبه به تدریج قیمت دلار در بازار آزاد به همان نرخ ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومان صبح روز یکشنبه بازگشت و در صرافی‌های بانکی هم دلار با نرخ ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش رسید. البته در روز پنجشنبه و با توجه به ایام شهادت ۲۸ و ۲۹ صفر، بازار به روال معمول روزهای پیش از تعطیلی، شاهد افزایش مقطعی قیمت ارز بود و بدین ترتیب در آخرین روز هفته گذشته، قیمت دلار در بازار آزاد به کانال ۳۲ هزار تومان ورود کرد و در محدوده ۳۲ هزار و ۲۰۰ تومان معامله شد.
کارشناسان مالی مهم‌ترین دلیل عدم توجه جدی فعالان بازار به عرضه روزانه اسکناس توسط بازارساز را انتظار تورمی ایجاد شده در جامعه می‌دانند که در پی اعمال تحریم‌های بی‌سابقه دولت آمریکا و البته بازی تبلیغاتی که از سوی ترامپ و متحدانش علیه ایران در ماه‌های اخیر ایجاد شده، شکل گرفته است. این گروه‌ها با قطعی پنداشتن پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا و ترسیم فشارهای اقتصادی بیشتر در صورت پیروزی ترامپ در انتخابات، با همراهی سفته‌بازان و نوسان‌گیران بازار ارز به دنبال ایجاد التهاب و تقاضای کاذب در بازار هستند.
دلالان بازار در هفته‌های اخیر توانسته‌اند با سواستفاده از این انتظار تورمی ایجاد شده به نفع مقاصد خود استفاده کنند و بازار ارز را ملتهب سازند. «میثم رادپور» کارشناس پولی و بانکی، در همین خصوص به ایرنا توضیح داد: با وجود تلاش‌های انجام شده برای ایجاد التهاب در بازار، نباید فراموش کنیم که با توجه به نزدیک بودن انتخابات آمریکا و اینکه طبق نظرسنجی‌های انجام شده احتمال پیروزی بایدن بسیار بیشتر از پیروزی ترامپ است، به زودی انتظارات تورمی هم در بازار داخلی کاهش پیدا خواهد کرد. بنابراین در این شرایط که قیمت ارز به قله قیمتی خود رسیده است، بانک مرکزی با انجام این عرضه روزانه می‌تواند فشار فروش را در بازار ایجاد کند. به اعتقاد بنده تجمیع این اقدامات در نهایت منجر به فروکش قیمت ارز خواهد شد.
پیش‌بینی کارشناسانی مانند رادپور بر پایه داده‌هایی از بازار است که نشان می‌دهد، تقاضای شدید برای خرید ارز، از میان رفته است. در همین راستا بانک مرکزی پس از عرضه به ترتیب ۸۵، ۷۳ و ۴۹ میلیون دلار در روزهای دوشنبه تا چهارشنبه در بازار، اعلام کرد درصد عمده‌ای از ارز ارائه شده، فاقد خریدار بودند. به عنوان مثال در روز سه‌شنبه تنها ۱.۵ میلیون دلا از ۷۳ میلیون عرضه شده، خریداری شد. این آمار در حالی که با تعیین سقف ۵۰۰ هزار دلاری برای هر صرافی یا کارگزاری بانکی، امکان خرید تمامی اسکناس‌های عرضه شده به راحتی فراهم است، نشان دهنده شکسته شدن فشار تقاضا در بازار ارز طی هفته گذشته است.
کاهش تقاضا در هفته گذشته، دلایل متعددی از افزایش اختلاف آرای میان بایدن و ترامپ در نظرسنجی‌های انجام شده تا رشد نجومی قیمت ارز در هفته‌های اخیر دارد. در نتیجه همزمانی این دلایل با عرضه‌های روزانه بازارساز، باعث شده است کارشناسان پیش‌بینی کنند، به تدریج با کمرنگ شدن انتظار تورمی شکل گرفته در جامعه، شرایط کاملا برای سقوط قیمت ارز در بازار مهیا است.
در این میان البته سفته بازان و نوسان‌گیران بازار همچنان در حال مقاومت هستند و باید دید در هفته آینده نتیجه جدال میان میان بازارساز و دلالان بازار چه روندی را بر بازار از حاکم می‌سازد.
در هفته گذشته در سامانه سنا هم قیمت ارز روندی مشابه بازار آزاد داشت. در این بازار قیمت دلار در میانگین قیمت ۲۹ هزار و ۷۳۹ تومان کار خود را آغاز کرد، اما در ادامه به نزدیکی ۳۱ هزار تومان افزایش یافت و پس از کاهشی هزار تومانی مجددا در مسیر صعود قرار گرفت و در نهایت با قیمت ۳۱ هزار و ۱۵۸ تومان کار خود را به پایان برد.
در سامانه نیما نیز قیمت میانگین حواله دلاری که در روز ابتدایی هفته با قیمت ۲۳ هزار و ۲۰۸ تومان کار خود را آغاز کرده بود، کف قیمتی ۲۲ هزار و ۷۸ تومان را در روز دوشنبه و سقف قیمتی ۲۶ هزار و ۴۹۹ تومان را در روز سه‌شنبه تجربه کرد. اما در نهایت در روز آخر هفته، قیمت میانگین فروش حواله دلار در سامانه سنا با قیمت ۲۳ هزار و ۹۴۰ تومان ثبت شد.
