نگاهی به تفاوت‌های ۱۳طبقه کارگری

دنیای اقتصاد: ممکن است به‌نظر برسد این تفاوت‌ها محدود به تفاوت بین ثروتمندان و فقرای جامعه است، لیکن متاسفانه باید گفت حتی در بین اقشار مشابه نیز این اختلاف طبقاتی از نظر حقوق و امتیازات کاملا چشم‌گیر است.

به‌عنوان مثال در حقوق و مزایای دریافتی و امتیازات کارگران و حقوق‌بگیران در سازمان‌ها و بنگاه‌های بزرگ و کوچک و دولتی و نیمه‌دولتی و خصوصی و اصناف، تفاوت‌های اساسی به چشم می‌خورد که معمولا از نظرها پنهان می‌ماند.

تفاوت‌های حقوق و مزایا و امتیازات و امنیت شغلی کارگران و حقوق‌بگیران در برخی سازمان‌ها، مانند شرکت‌های بزرگ دولتی، در مقایسه با کارگران در بنگاه‌ها و کارگاه‌های کوچک به‌شدت چشمگیر است.

در برخی شرکت‌های بزرگ تولیدی که از یارانه‌های هنگفت سوخت و برق استفاده می‌کنند و صادرات نیز دارند یا دارای انحصارهای خاص هستند، وضع کارگران و پرداختی‌ها به آنان نسبت به سایر بنگاه‌ها به مراتب بهتر است.

در پاره‌ای از این بنگاه‌ها کارگران از امنیت شغلی، دریافت حقوق مکفی، اضافه‌کار، پاداش، انواع بیمه، بیمه تکمیلی، کمک‌های کالایی، انواع خدمات مانند سرویس رفت‌‌وآمد، غذای گرم و لباس کار و... برخوردارند و در برخی دیگر بنگاه‌ها حتی از حداقل دستمزد نیز برخوردار نیستند.

مقایسه بین دریافت‌ها و امتیازات کارگران و حقوق‌بگیران در برخی بنگاه‌ها، نشان از تفاوت آشکار در حقوق و مزایا و امتیازات دارد که تا حدودی آنها را می‌توان در گروهای زیر تقسیم کرد:

1- کارکنان بنگاه‌های اتومبیل‌سازی

2- ‌‌کارکنان شرکت‌های بزرگ فولادی و پتروشیمی و...

3- کارکنان بنگاه‌های متوسط و‌ کوچک دارای بیمه تامین اجتماعی

4- کارکنان کارگاه‌های کوچک با بیمه تامین اجتماعی

5- کارکنان بیمارستان‌ها و مراکز درمانی

6- کارکنان فروشگاه‌های بزرگ

7- کارکنان مغازه‌ها

8- کارکنان اصناف

9- کارگران کارگاه‌های بدون بیمه

10- کارگران فصلی و روزمزد و بدون بیمه

11- کارکنان مطب پزشکان بدون بیمه و حداقل دستمزد

12- بیکاران دارای بیمه بیکاری

13- بیکاران بدون بیمه بیکاری.

تفاوت‌های حقوق و مزایا، امتیازات و امنیت شغلی حقوق‌بگیران در گروه‌های فوق را می‌توان در جدول پیوست مشاهده کرد.

همان‌طور که در جدول ملاحظه می‌شود در بین کارگران نیز با توجه به بنگاه و وضعیت مالی و اندازه آن، تفاوت زیادی در امتیازات و مزایای شغلی و بیمه‌ای و خدمات مربوطه وجود دارد و می‌توان گفت برخی کارگران نسبت به برخی دیگر، کارگران اشرافی محسوب می‌شوند.

در نظر گرفتن این همه تفاوت برای انجام امور کاملا مشابه، در کشوری با قانون یکسان، نشان از ناکارآیی اجرای قوانین دارد که لازم است در این باره چاره‌اندیشی صورت گیرد.

متاسفانه در مراجع تصمیم‌گیری برای کارگران و تشکل‌های مرتبط، مانند شورای‌عالی کار، اغلب نمایندگان کارگران بنگاه‌های بزرگ حضور دارند و منافع خاص آنها بیشتر مطرح می‌شود و مورد توجه قرار می‌گیرد.

برای کاهش این تفاوت‌ها برخی اقدامات ضروری است.