بازار نفت چین توسط روسیه قبضه می‌شود؟

چین بی سر و صدا خرید نفت از روسیه را با قیمت ارزان‌تر افزایش داده و جای خالی خریداران غربی که در واکنش به جنگ در اوکراین، همکاری تجاری با مسکو را قطع کرده اند را پر کرده است.

به گزارش ایسنا، این اقدام چین یک ماه پس از آن انجام می گیرد که این کشور ابتدا به دلیل نگرانی از واکنشها به حمایت علنی از روسیه و قرار گرفتن شرکتهای نفتی دولتی در معرض تحریم، خرید نفت از روسیه را کاهش داده بود.

طبق برآورد شرکت تحقیقاتی ورتکسا، واردات نفت دریابرد از روسیه به چین به حدود ۱.۱ میلیون بشکه در روز در مه در مقایسه با ۷۵۰ هزار بشکه در روز در سه ماهه نخست و ۸۰۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۲۱ افزایش پیدا خواهد کرد.

یونی‌پک که بازوی بازرگانی شرکت دولتی سینوپک به همراه ژنهوا اویل، زیرمجموعه غول دفاعی نورینکو، در خرید نفت روسیه پیشرو است. شرکت لیونا شیپینگ که شرکت ثبت شده در هنگ کنگ است، اخیرا به واردکنندگان بزرگ نفت روسیه به چین تبدیل شده‌اند. این شرکتها خلا ایجاد شده از کنار رفتن خریداران غربی پس از حمله روسیه به اوکراین را پر کرده‌اند.

آمریکا، انگلیس و بعضی از خریداران نفت بزرگ دیگر واردات نفت روسیه را مدت کوتاهی پس از آغاز حمله این کشور به همسایه‌اش، ممنوع کردند. اتحادیه اروپا هم در تلاش برای نهایی کردن تحریمهای بیشتر علیه روسیه است که شامل ممنوعیت خرید نفت روسیه خواهد بود. بسیاری از پالایشگاههای اروپایی پیش از این خرید نفت روسیه را به دلیل نگرانی از نقض تحریمها یا واکنش منفی اذهان عمومی، متوقف کرده اند.

ویتول و ترافیگورا که بزرگترین شرکتهای بازرگانی کالای جهان هستند، خرید نفت از روس‌نفت را در آستانه اجرایی شدن مقررات اتحادیه اروپا در ۱۵ مه متوقف کردند. این مقررات خرید نفت روسیه را مگر در صورت ضرورت برای تامین نیازهای انرژی اتحادیه اروپا، ممنوع می کند.

یک معامله‌گر چینی که مایل نبود نامش فاش شود، به رویترز گفت: پس از خروج ویتول و ترافیگورا که خلایی ایجاد کرد، وضعیت تغییر چشمگیری پیدا کرد.

به گفته معامله گران، قیمت پایین نفت روسیه که در مقایسه با پیش از آغاز جنگ، حدود ۲۹ دلار در هر بشکه ارزان‌تر است، فرصت مغتنمی برای پالایشگاههای چینی است که با کاهش حاشیه سود در شرایط کندی رشد اقتصادی، مواجه شده اند. این قیمت بسیار پایین‌تر از قیمت نفت صادر شده از خاورمیانه، آفریقا، اروپا و آمریکاست.

چین همچنین حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز نفت روسیه را تحت قراردادهای دولتی، از طریق خط لوله دریافت می کند. این امر واردات نفت از روسیه به چین در ماه مه را به حدود دو میلیون بشکه در روز می رساند که ۱۵ درصد از مجموع تقاضای چین است. برای روسیه فروش نفت کمک می کند تاثیر اقتصادی تحریمهای غربی ملایم شود.

محموله‌های روسی

آمار گمرکی رسمی چین نشان داد صادرات نفت از روسیه به چین در آوریل چهار درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد کرد و این کشور در رتبه دومین صادرکننده بزرگ نفت به چین پس از عربستان سعودی قرار گرفت.

ورود نفت روسیه به چین در آوریل به ۶.۵۵ میلیون تن معادل ۱.۵۹ میلیون بشکه در روز رسید که اندکی بالاتر از ۱.۵ میلیون بشکه در روز در مارس و ۱.۵۳ میلیون بشکه در روز در آوریل سال گذشته بود.

مجموع واردات نفت چین ماه میلادی گذشته حدود هفت درصد نسبت به آوریل سال ۲۰۲۱ رشد کرد که با وجود قرنطینه‌های گسترده برای مقابله با شیوع کووید، نخستین رشد واردات در سه ماه گذشته بود.

آمار اخیر، واردات نفت از ایران در آوریل را صفر نشان داد اما احتمالا ماه آینده اداره گمرک واردات حدود دو میلیون بشکه نفت ایران که هفته گذشته در جنوب چین تخلیه شد را اعلام خواهد کرد.

با وجود تحریمهای آمریکا علیه ایران، چین به خرید نفت ایران ادامه داده است و گفته می شود واردات از ایران حدود هفت درصد از کل واردات نفت چین را تشکیل می دهد. نفت ایران که اغلب ارزانتر از گریدهای نفتی رقیب است، باعث شده است سهم بازار تولیدکنندگان دیگر نظیر برزیل و تولیدکنندگان غرب آفریقا کاهش پیدا کند.

گمرک چین واردات نفت از ونزوئلا را هم صفر نشان داد زیرا شرکتهای نفتی دولتی از اواخر سال ۲۰۱۹ به دلیل نگرانی از نقض تحریمهای ثانویه آمریکا، خرید نفت از این کشور آمریکای جنوبی را متوقف کرده اند.

اما واردات از مالزی که در دو سال گذشته به نقطه انتقال نفت تحریم شده از سوی آمریکا، تبدیل شده است، بر مبنای سالانه ۸۴ درصد رشد کرد و به ۲.۱۶۵ میلیون تن رسید.

بر اساس گزارش رویترز، به نظر می‌رسد چین در ماه‌های آینده واردات نفت به خصوص از روسیه را برای بهره بردن از تخفیفهای چشمگیر این کشور افزایش می دهد. این امر احتمالا صادرکنندگان دیگر به خصوص ایران و ونزوئلا را ناچار خواهد کرد نفت خود را به قیمت ارزانتری عرضه کنند زیرا چین که یک مشتری بزرگ است آماده است تحریمهای آماده را برای خرید از این دو تولیدکننده نادیده بگیرد.