جز سلبریتی‌شدن راهی نیست

کشاورزان در پاکستان برای تامین برق روش‌های معمول آبیاری، در حال استفاده از برق خورشیدی به جای پمپ‌های دیزلی هستند، اما این ابتکار می‌تواند به فاجعه کم‌آبی ختم شود.

به گزارش ایسنا، بسیاری از کشاورزان پاکستان برای برداشت آب از آب‌های زیرزمینی به چاه‌های لوله‌ای - یک چاه آب و یک پمپ موتوری - متکی هستند. در بحبوحه افزایش قیمت دیزل و تامین برق ناپایدار در سال‌های اخیر، کشاورزان بیشتری در حال نصب پنل‌های خورشیدی برای کمک به آبیاری محصولات خود هستند.

چاه‌های لوله‌ای خورشیدی، آبیاری روان‌تری را فراهم می‌کنند. پنل‌های خورشیدی هزینه‌های اولیه بالایی برای یک کشاورز در پاکستان دارند، اما در هزینه‌های برق که صرف دیزل یا برق شبکه  می‌شود، صرفه‌جویی زیادی به همراه دارند.

با این حال، با افزایش تعداد پمپ‌های خورشیدی در سال‌های اخیر، برخی از کارشناسان و تحلیلگران نگرانند که کشاورزانی که به طور مداوم به برق برای آبیاری دلخواه خود دسترسی دارند، می‌توانند سطح آب‌های زیرزمینی را در کشوری که در حال حاضر تحت تنش آبی است، کاهش دهند.

رونق انرژی خورشیدی در بخش عظیم کشاورزی پاکستان می‌تواند در بلندمدت به بحران کامل آب در ایالت‌هایی مانند پنجاب و بلوچستان که بیش از ۹۰ درصد میوه پاکستان را تولید می‌کند، منجر شود.

محمد کاظم پیرزاده، وزیر آبیاری پنجاب، به رویترز گفت: رونق آبیاری با انرژی خورشیدی «برای محیط زیست خوب است زیرا انرژی پاکی است». این وزیر افزود: «اما در عین حال، بر سفره آب ما نیز تاثیر می‌گذارد.»

طبق گزارش‌های مقامات آب پنجاب که توسط رویترز بررسی شده، سطح آب‌های زیرزمینی در حال کاهش است. با این حال، این اسناد، دلایل کاهش سطح سفره آب را مشخص نکرده‌اند.

اویس لغاری، وزیر نیروی پاکستان، در اوایل سال جاری به رویترز گفت: این یک باور اشتباه است که چاه‌های لوله‌ای خورشیدی، سطح آب‌های زیرزمینی را تقلیل می‌دهند. برخی از کارشناسان با این نظر مخالفند، در حالی که اداره آب در پنجاب همچنان در حال بررسی این موضوع است که آیا چاه‌های لوله‌ای باعث کاهش آب‌های زیرزمینی می‌شوند یا خیر.

بحران بزرگ آب در پاکستان

تحلیلگران به رویترز گفتند پاکستان برای جلوگیری از آنچه که می‌تواند یک بحران بزرگ آب باشد، به اقداماتی برای نقشه‌برداری از چاه‌های لوله‌ای و نظارت بر سطح و برداشت آب‌های زیرزمینی نیاز دارد. پاکستان کشوری با تنش آبی است و وضعیت تامین آب آن ممکن است بدتر شود. افزایش تنش‌ها با هند در اوایل سال جاری، به تهدید دهلی‌نو برای تعلیق پیمان سال ۱۹۶۰ آب‌های سند (IWT)  منجر شد. این پیمان حیاتی میان دو کشور همسایه با میانجیگری بانک جهانی برای تقسیم منابع آب از حوضه رودخانه سند در پایین‌دست پاکستان، منعقد شده بود.

تغییرات اقلیمی و رشد جمعیت نیز منابع آب در پاکستان را تحت فشار قرار می‌دهند. بسیاری از مردم به آب تمییز دسترسی ندارند. کاهش آب‌های زیرزمینی برای کشوری با جمعیت به سرعت در حال رشد، ویرانگر خواهد بود، زیرا کاهش بالقوه بازدهی محصولات کشاورزی به دلیل کمبود آب می‌تواند به کمبود مواد غذایی نیز منجر شود. بر اساس مطالعه‌ای که در اوایل سال جاری در مجله تحقیقات کشاورزی و غذا منتشر شد، آبیاری با انرژی خورشیدی نیز می‌تواند به تنش آبی پاکستان دامن بزند.

بر اساس گزارش اویل پرایس، نویسندگان این مطالعه خاطرنشان کردند که کشاورزانی که از پمپ‌های خورشیدی استفاده می‌کنند، معمولا در مقایسه با کشاورزانی که از پمپ‌های دیزلی در شرایط مشابه استفاده می‌کنند، آب‌های زیرزمینی بیشتری استخراج می‌کنند. این مطالعه نشان داد که اگرچه پمپ‌های چاه لوله‌ای خورشیدی مزایای زیست‌محیطی و اقتصادی دارند، اما می‌توانند باعث استخراج بیش از حد آب‌های زیرزمینی شوند.