افزایش هماهنگی نظامی میان دمشق و آنکارا در آستانه عملیات نظامی علیه قسد

در پی افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره عملیات نظامی قریب‌الوقوع علیه نیروهای سوریه دموکراتیک (قسد)، فرمانده نیروهای زمینی ارتش ترکیه به همراه یک هیئت ارشد نظامی با وزیر دفاع سوریه در دمشق دیدار کرد.

به گزارش ایسنا، «مرهف ابو قصره» وزیر دفاع سوریه روز جمعه در دفتر خود در دمشق از ژنرال «متین توکال» فرمانده نیروهای زمینی ارتش ترکیه و هیئت نظامی همراه وی استقبال کرد. 

بر اساس گزارش روسیا الیوم، این دیدار در شرایطی انجام شد که سطح هماهنگی نظامی بین دمشق و آنکارا در هفته‌های اخیر افزایش یافته است. این دوره همچنین شاهد افزایش ارتباطات نظامی و سیاسی بین دو کشور بوده است؛ به ویژه با نزدیک شدن به ضرب‌الاجل ادغام نیروهای سوریه دموکراتیک (قسد) در ارتش سوریه که برای پایان سال جاری میلادی تعیین شده است. این ضرب‌الاجل بخشی از توافقنامه ۱۰ مارس است که تاکنون اجرایی نشده و تفاسیر مختلفی از آن توسط هر یک از طرفین ارائه شده است.

از سوی دیگر، وزارت دفاع سوریه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد دو طرف در این دیدار درباره شماری از مسائل مورد اهتمام دو کشور گفت‌وگو کردند و راه‌های تقویت همکاری نظامی بین دو کشور را مورد بررسی قرار دادند به‌طوریکه منافع مشترک را تأمین و روابط همکاری را تقویت کند. 

در همین راستا، «خالد الفطیم»، تحلیلگر سیاسی سوری، معتقد است که چالش‌های فعلی که دمشق و آنکارا با آن مواجه هستند، باعث افزایش هماهنگی سیاسی و نظامی بین دو کشور شده است.

الفطیم تأکید کرد که فرمانده نیروهای زمینی ترکیه، همزمان با دیدار با وزیر دفاع سوریه از مرکز عملیات مشترک سوریه-ترکیه در دمشق به همراه رئیس ستاد ارتش سوریه بازدید کرد. این اقدام در ارتباط با تنش‌ها با نیروهای قسد و اظهارات اخیر «مظلوم عبدی»، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه درباره امکان نزدیکی به رژیم صهیونیستی انجام شد.

وی در ادامه افزود که این مسأله خطرناک، آنکارا را بیشتر ترغیب می‌کند تا با هماهنگی دمشق، فشار بیشتری برای تسریع ادغام نیروهای قسد در ارتش سوریه به عنوان اعضا، نه به عنوان یک تشکیلات مستقل نظامی و سیاسی، اعمال کند.

این تحلیلگر سیاسی ضمن اشاره به تکذیبیه وزارت دفاع ترکیه درباره اخبار مربوط به آمادگی برای عملیات نظامی در خاک سوریه خاطرنشان کرد وزارت دفاع ترکیه معتقد است که برخی کشورها قسد را به عدم ادغام و ادامه بی‌ثباتی در سوریه ترغیب می‌کنند.

پیش از این، وزارت دفاع ترکیه اخبار مربوط به آمادگی برای عملیات نظامی جدید در خاک سوریه را تکذیب کرد و آن را «نادرست» خواند. این وزارتخانه معتقد است که برخی کشورها قسد را به عدم ادغام و ادامه بی‌ثباتی در سوریه ترغیب می‌کنند. وزارت دفاع ترکیه همچنین تأکید کرد که تلاش‌های قسد برای اتلاف وقت «بی‌فایده» است و این گروه به جای ادغام در ارتش سوریه، به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد که به تلاش‌ها در راستای برقراری ثبات آسیب می‌رساند.

الفطیم همچنین گفت که دیدار رئیس ستاد ارتش ترکیه و سپس فرمانده نیروهای زمینی این کشور در کمتر از یک هفته با وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش سوریه، نشان‌دهنده آمادگی برای یک طرح جایگزین است که قسد در حال آماده‌سازی آن است.

وی ادامه داد قسد در حال آماده‌سازی برای متهم کردن دولت دمشق به عدم اجرای توافقنامه ۱۰ مارس از طریق هماهنگی با رژیم صهیونیستی است، امری که مظلوم عبدی در آخرین مصاحبه خود به آن اشاره کرد.

این تحلیلگر گفت که این مسأله نگرانی زیادی برای ترکیه و سوریه ایجاد کرده و بخشی از نیت‌های پنهان نیروهای قسد علیه دولت دمشق را آشکار می‌کند.

الفطیم افزود که قسد در حال اتلاف وقت از طریق افزایش مطالبات خود است که می‌داند از سوی آنکارا یا دمشق قابل قبول نیست از جمله آنها مطالبه مربوط به وجود یک تشکیلات نظامی مستقل در شرق فرات است؛ این مسأله باعث تسریع در هماهنگی بین دمشق و آنکارا و سفر شخصیت‌های نظامی ارشد ترکیه به دمشق شده است.

با وجود آنچه به نظر می‌رسد بسیج نظامی گسترده از سوی ارتش‌های سوریه و ترکیه و افزایش آمادگی نیروهای سوریه دموکراتیک در خطوط تماس در صورت عدم پایبندی به توافق ادغام است، شواهد میدانی نشان‌دهنده ارتباط این اقدامات با عملیات نظامی قریب‌الوقوع علیه نیروهای کُرد نیست.

در همین راستا، یک منبع نظامی در نیروهای سوریه دموکراتیک در گفت‌وگو با روسیا الیوم، حضور نظامی سوریه-ترکیه در خطوط تماس را تکذیب کرد.

این منبع گفت که اخبار منتشرشده در رسانه‌های ترکیه درباره کاروان‌های نظامی ترکیه به سمت منبج در شمال شرق حلب و نیروهای اعزام شده ارتش سوریه به دیرالزور، در دو زمینه متفاوت هستند. نیروهای اعزامی به دیرالزور مرتبط با نمایش نظامی برگزارشده دو روز پیش به مناسبت سالگرد سقوط نظام بشار اسد بودند که پس از پایان آن بازگشتند. در مورد ترکیه نیز این اقدامات بخشی از جایگزینی روتین نیروهای نظامی در فرودگاه کویرس بود که ترکیه در آنجا یک پایگاه نظامی دارد. ترکیه نیروهای بیشتری به خطوط تماس در استان حلب، چه در منبج  چه اطراف سد تشرین، اعزام نکرده است.

منبع نظامی در قسد در پایان تأکید کرد که نیروهای دموکراتیک سوریه در خطوط تماس با ارتش‌های سوریه و ترکیه در حالت آماده‌باش کامل هستند تا از هرگونه حمله غافلگیرانه جلوگیری کنند، به ویژه اینکه منطقه در مدت کوتاه گذشته شاهد چندین نقض نظامی از سوی گروه‌های تحت حمایت ترکیه بوده است.

در همین راستا، سرتیپ «فایز الأسمر» تحلیلگر نظامی و استراتژیک، در گفت‌وگو با العربی الجدید گفت که دیدارهای متقابل بین دمشق و آنکارا از همان لحظات اولیه سقوط نظام بشار اسد افزایش یافته و مداوم شده است.

وی افزود که سرعت این دیدارها در دوره گذشته تشدید شده است. دمشق در کمتر از یک هفته شاهد دیدار «سلجوق بیرقدار اوغلو» رئیس ستاد ارتش ترکیه و سپس «متین توکال» فرمانده نیروهای زمینی بود که هر دو با «مرهف ابوقصرة» وزیر دفاع سوریه و «علی نعسان» رئیس ستاد، دیدار و گفت‌وگو کردند.

الأسمر معتقد است که این تحولات «شاخصی صعودی» است که با نزدیک شدن به پایان ضرب‌الاجل تعیین‌شده برای شبه‌نظامیان قسد در پایان سال جاری میلادی برای تکمیل ادغام مؤسسات غیرنظامی و نظامی خود در دولت سوریه مطابق با توافقنامه ۱۰ مارس که بین رئیس موقت سوریه و فرمانده قسد در دمشق امضا شد، هماهنگ است.

وی ادامه داد که حلقه محاصره دور نیروهای دموکراتیک سوریه که همچنان به وقت‌کشی و مماطله ادامه می‌دهد، تنگ‌تر می‌شود. نیروهای قسد بر شرایط بالا و غیرقابل مذاکره‌ای پافشاری می‌کند که دولت سوریه یا ترکیه آن را به ویژه در مورد وجود یک تشکیلات نظامی مستقل در شرق فرات نخواهند پذیرفت.

الأسمر در پایان گفت که دیدارهای نظامی ترکیه از دمشق در چارچوب هماهنگی تلاش‌ها و آمادگی برای هرگونه عملیات آینده‌ای است که ارتش سوریه ممکن است به همراه نیروهای ترکیه برای وادار کردن قسد از طریق زور به اجرای توافقنامه انجام دهد.