توضیح خاتمی و عبدی درباره فروش مشروبات

حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد خاتمی امام جمعه موقت تهران در خطبه‌های 2 آذر 97، با اشاره به یادداشت عباس عبدی در روزنامه ایران با عنوان "دوربرگردان فرهنگی" گفته بود: در یکی از روزنامه‌ها که از بودجه بیت‌المال تغذیه می‌کند، آمده که شراب‌های قلابی بلای جان مردم شده، به همین دلیل باید خرید و فروش شراب، آزاد شود، بنده به هیئت نظارت بر مطبوعات می‌گویم که شما باید رصد و برخورد کنید، نه اینکه من در خطبه‌ها بگویم.

در جدیدترین واکنش به این موضوع عباس عبدی، روزنامه نگار و آیت الله سید احمد خاتمی در این باره اظهارنظر کردند.

یورو نیوز به نقل از عباس عبدی نوشت: اگر خرید و فروش و مصرف مشروبات الکلی نظم اجتماعی را به هم می‌زند حتماً باید آن را «جرم» دانست و برایش مجازات در نظر گرفت اما اگر این کار ربطی به نظم اجتماعی ندارد، باید ذیل مفهوم «گناه» قرار گیرد.

عبدی گفت: «من در آن یادداشت اصلاً نگفتم که مشروبات الکلی آزاد بشود یا نشود. بحث من این بود که باید بین حرام بودن و مجرمانه بودن یک امر تمایز قائل شد.

عبدی در ادامه افزود: «جرم» مفهومی مرتبط با نظم اجتماعی است اما «حرام» مفهومی فراتر از جرم است؛ یعنی می‌تواند به نظم اجتماعی مربوط باشد یا نباشد. اگر خرید و فروش مشروبات الکلی نظم اجتماعی را به هم بزند حتماً باید آن را جرم دانست و برایش مجازات در نظر گرفت اما اگر این کار ربطی به نظم اجتماعی نداشته باشد، باید ذیل مفهوم «گناه» قرار گیرد که یک مفهوم دینی است.

بحث من دربارۀ منطق «جرم‌انگاری» امور و پدیده‌های اجتماعی بود. برخی می‌توانند بگویند شراب هم مثل مواد مخدر نظم اجتماعی را به هم می‌زند. دربارۀ صحت و سقم این مدعا می‌توان بحث کرد. به هر حال کل حرف من مصداقی نیست بلکه «منطق جرم‌انگاری» را نقد می‌کنم. شاید با پذیرش منطق جدید باز هم بتوان شراب را غیرقانونی دانست همچنان که در غرب هم تا زمان زیادی چنین بوده است.»

امروز «تسنیم» توضیح  حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد خاتمی درباره خطبه اخیرش در انتقاد از "آزاد شدن فروش مشروب" را منتشر کرد.

توضیح آیت الله خاتمی به این شرح است:

اینجانب در خطبه نماز جمعه به نقد این نظریه مبنی بر اینکه (برای مقابله با مشروبات الکلی تقلبی باید مثل گذشته آنها را آز‌اد گذاشت و از راه های دیگر مقابله کرد)، پرداختم و اسمی از کسی نبردم.

بر اساس آموزه های دینی، "گفته" یعنی (ما قال) را نقد کرده‌ام و همچنان این نظریه را مورد نقد می‌دانم، هرکس که آن را گفته است.

این سخن علاوه بر اینکه هیچ نظر خیری بر آن مترتب نیست، با اصل مسلمِ (حلال محمد حلال الی یوم القیامه و حرامه حرام الی یوم القیامه. حلال پیامبر تا قیامت حلال است و حرامش تا قیامت حرام است) در تعارض است. نگرانی من، اباحه‌گری در محرمات الهی است که زمینه ساز گناه می‌شود.

در نگاه بنده این نظریه ها اگر نهادینه شود آسیب به اسلامیت می زند که مبنای نظام اسلامی است. بر این اساس این "نظریه" مورد نقد است، نه این و آن.

گرچه منتقدان محترم بعضا هتاکی کرده و سخنانی به ناروا گفته اند، من به این توضیح اکتفا می‌کنم و چیزی به آن نمی‌افزایم. از خداوند متعال توفیق سِداد در قول برای خود و منتقدان محترم خواستارم.

سید احمد خاتمی