استفتا از آیت‌الله شبیری زنجانی درباره عزاداری‌ها

شفقنا: حضرت آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی به پرسش هایی درباره مراسم سوگواری ایام محرم با توجه به شیوع کرونا پاسخ داده اند.

متن پرسش های مطرح شده وپاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

با فرا رسیدن ماه محرم و ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام، و با توجه به ادامه وضعیت هشدار نسبت به شیوع کرونا و تأکید متخصصین بهداشتی به پرهیز از برپایی تجمّعات، وظیفه مؤمنین و ارادتمندان به آن حضرت نسبت به اقامه عزا و سوگواری این ایام چیست؟

ج: هر عملی که با توجه به شرایط زمان، موجب تقویت شعائر الهی و ارزش‌های دینی باشد، مطلوب است و تقویت یاد و نام اهل بیت‌ (علیهم‌السلام) و خاصه حضرت سیدالشهدا (علیه‌السلام) که ضامن بقای شریعت مقدس است، از اعظم شعائر الهی و از افضل قربات است.

لازم است مسؤولین بهداشتی و متولیان امر سوگواری، در برنامه‌ریزی و ایجاد تمهیدات مناسب جهت بهره‌مندی مؤمنین از برکات و آثار معنوی توجه به وجود مبارک حضرت اباعبدالله الحسین (علیه‌السلام) و یاران شهید آن حضرت، رعایت دقیق اصول بهداشتی را مد نظر قرار دهند.

مردم نیز باید به توصیه‌های بهداشتی عمل نمایند تا سلامتی خود و دیگران را به خطر نیاندازند.

هم‌چنین رسانه‌های متعهد و مراکز دینی، امکان استفاده از مجالس ذکر معارف و مراثی اهل‌بیت عصمت (علیهم‌السلام) را با لحاظ تفاوت رسم‌ها و سلیقه‌ها، برای مؤمنینی که به هر دلیل در جلسات حضور ندارند، فراهم نمایند تا إن شاءالله موجب رضایت خداوند متعال و حضرات معصومین (علیهم‌السلام) گردد.

آیا بر هیئات و اقامه‌کنندگان مراسم سوگواری، لازم است که پروتکل‌های بهداشتی برگزاری مراسم را که از جانب ستاد مبارزه با کرونا اعلام می‌شود، رعایت کنند؟

ج: رعایت امور بهداشتی برای دفع خطر لازم است.

حضور افراد بدون رعایت توصیه‌های بهداشتی در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟

ج: اگر احتمال عُقلایی مبتلا کردن یا مبتلا شدن به این بیماری در آن وجود داشته باشد، جایز نیست، هر چند احتمال قوی نباشد.

برخی از مردم برای اطعام و عزاداری محرم نذر کرده‌اند و امسال به دلیل شرایط کرونا و رعایت فاصله اجتماعی، امکان عمل به نذر فراهم نیست. تکلیف آنان در این شرایط چیست؟

ج: در این باره باید چند جهت مد نظر قرار گیرد:

اگر نذر شرعی با شرایط آن -که از جمله آن، بردن نام خدا به همراه صیغه نذر است- محقق شده باشد، باید بر اساس آن عمل شود و تغییر آن جایز نیست.

رعایت اموری که هنگام نذر در ذهن فرد بوده اما در انشای نذر وی نیامده، لازم نیست مثلا اگر در ذهن او برگزاری مراسم به نحو عمومی بوده ولی این معنا را در متعلق نذر ذکر نکرده، لازم نیست حتماً مراسم و اطعام را به نحو عمومی برگزار کند بلکه می تواند با رعایت توصیه‌های بهداشتی و دعوت تعدادی از افراد فامیل به جلسه ذکر مصائب و روضه‌خوانی و اطعام آنان، به نذرش عمل کند.

عمل کردن به مواردی از متعلق نذر که اکنون امکان انجام آن وجود ندارد، لازم نیست.

البته اگر رعایت ویژگی‌هایی که به نحو تعدد مطلوب در متعلق نذر لحاظ شده (نه اینکه انجام نذر مقید به آن باشد) ممکن نباشد، ولی امکان انجام اصل عمل وجود داشته باشد، عمل به اصل نذر واجب است.