ورود هند به کشورهای عمده واردکننده کالا از ایران
نگاهی به وضعیت آمارهای تجاری ایران در نیمه نخست سال جاری حاکی از ورود هند به کشورهای عمده واردکننده کالا از ایران است.
به گزارش ایسنا، برآوردهای اتاق بازرگانی ایران نشان میدهد که پایان شهریور ماه، میزان صادرات ایران از نظر وزنی افتی ۱۲.۵ درصدی داشته اما از نظر ارزشی رشدی بیش از ۱۳ درصدی را نشان میدهد و به این ترتیب در نیمه نخست سال جاری ایران نزدیک به ۲۵ میلیارد دلار صادرات داشته است.
این آمار نشان میدهد که در سبد صادراتی ایران یک تغییر مثبت رخ داده است؛ یعنی با وجود آنکه میزان وزنی صادرات کم شده اما ارزش نهایی آن افزایش پیدا کرده است. اگر بحث افزایش بهای جهانی نفت و برخی مواد غذایی را کنار بگذاریم، این احتمال وجود دارد که کیفیت کالاهای صادراتی ایران و ارزش افزوده آن در این مدت افزایش یافته باشد. هرچند همچنان بخش مهمی از سبد صادراتی ایران را کالاهای وابسته به نفت تشکیل میدهند.
در حوزه واردات نیز آمار تا حدی مشابه است. به این ترتیب که با وجود افت وزنی واردات، ارزش آن به بیش از ۲۶ میلیارد دلار رسیده که افزایش ۱۳ درصدی را نشان میدهد. آنچه که در این دو آمار اهمیت دارد، موضوع منفی شدن تراز تجاری ایران است و به این ترتیب همچنان میزان واردات از صادرات بیشتر بوده است.
جزئیات تجارت در شهریور ماه نشان میدهد که صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای هدف افتی حدود ۲۵ درصد داشته است. در این مقطع ایران ۳ میلیارد و ۳۲۷ میلیون دلار کالا صادرکرده و این درحالی است که در مدت مشابه سال گذشته ۴ میلیارد و ۴۳۴ میلیون دلار کالا صادرشده بود. در این مقطع واردات کالا و خدمات نیز از کشورهای طرف معامله افتی بیش از ۱۷ درصدی داشته است.
در آخرین ماه تابستان ایران ۴ میلیارد و ۳۶۶ میلیون دلار کالا وارد کرده است. این رقم در تابستان سال گذشته ۵ میلیارد و ۲۹۱ میلیون دلار گزارش شده بود. براساس آمار مقدماتی گمرک ایران میتوان پیش بینی کرد، در این ماه همچون ماههای گذشته مبادلات تجاری ایران صرفاً متمرکز بر ۱۲ شریک تجاری است.
با وجود این تغییرات اما همچنان شرکای اصلی تجاری ایران تغییر عمدهای نداشتهاند.
پروپان مایعشده به ارزش ۲ میلیارد و ۱۷ میلیون دلار، متانول به ارزش یک میلیارد و ۳۳۵ میلیون دلار، بوتان مایعشده به ارزش یک میلیارد و ۱۶۵ میلیون دلار، گاز طبیعی مایعشده به ارزش ۹۷۷ میلیون دلار و پلی اتیلن گریدفیلم به ارزش ۹۷۶ میلیون دلار پنج قلم اول کالاهای صادراتی در این مدت بودند. کشورهای عمده مقصد کالاهای صادراتی ایران شامل چین با ۷ میلیارد و ۸۴۲ میلیون دلار، عراق با ۳ میلیارد و ۳۸۲ میلیون دلار، امارات با ۳ میلیارد و ۱۱۲ میلیون دلار، ترکیه با ۲ میلیارد و ۶۲۶ میلیون دلار و هند با ۹۰۴ میلیون دلار بودهاند.
تنها تغییر ثبت شده در این جدول به ورود هند به کشورهای عمده واردکننده کالا از ایران باز میگردد. تا سال قبل و پیش از بازگشت طالبان به افغانستان، این کشور جزو مقاصد اصلی صادراتی ایران بود اما آمارها نشان میدهد با ورود طالبها، میزان تجارت میان دو کشور افت کرده است.
پنج قلم اول کالاهای وارداتی به کشور در نیمه اول امسال شامل برنج به ارزش یک میلیارد و ۲۱۸ میلیون دلار، گندم معمولی یک میلیارد و ۱۹۱ میلیون دلار، ذرت دامی یک میلیارد و ۱۷۱ میلیون دلار، دانه سویا ۹۲۵ میلیون دلار و گوشی تلفن همراه ۸۶۷ میلیون دلار بوده است. در این مدت امارات متحده عربی با ۷ میلیارد و ۲۰۶ میلیون دلار، چین با ۶ میلیارد و ۸۴۶ میلیون دلار، ترکیه با ۲ میلیارد و ۶۸۰ میلیون دلار، هند با یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار و فدراسیون روسیه با ۸۷۶ میلیون دلار پنج کشور اول مبدأ واردات بودهاند.
در میان صادرکنندگان کالا به ایران نیز تغییراتی به وجود آمده است. تا سال گذشته دو کشور اروپایی آلمان و سوییس در میان صادرکنندگان اصلی کالا به ایران قرار داشتند اما در سال جاری جای خود را به هند و روسیه دادهاند. با توجه به رویکرد دولت در ارتباط با همسایگان و همچنین پیگیری تجارت آزاد با اوراسیا، احتمال آنکه در آینده سهم این کشورها از تجارت ایران افزایش یابد نیز وجود خواهد داشت.