اتوبوسي به نام مرگ

 جاده‌هاي ايران هرگز نام اين مدل اتوبوس را از ياد نمي‌برد. اتوبوسي كه سهم ١٠ درصدي از حمل و نقل مسافران در كشور را به دوش مي‌كشد اما با تصادفات پرتلفاتي كه ثبت كرده، تعريف ملموسي از دلهره سفر در ذهن مسافران ايراني نشانده است.

به گزارش اعتماد: نام اين مدل اتوبوس در همين چند سطر مخفي است اما نه آن ميزان كه ذهن مخاطب قادر به حدس زدن آن نباشد. اسكانيا، همان مدل اتوبوسي است كه به گفته رييس پليس راهور كشور سهم ٧٠ درصدي در تلفات حوادث رانندگي سه ماهه نخست امسال در جاده‌هاي كشور داشته است. اين رقم نشان مي‌دهد كه اسكانيا، در سه ماه نخست امسال، جان ١١٥٦ نفر را در جاده‌هاي كشور گرفته است.

براساس آخرين آمار سازمان پزشكي قانوني كشور در سه ماه نخست امسال ١٣٣٠٨ تصادف در جاده‌هاي كشور رخ داده كه در نتيجه آن،تعداد ١٦٥١ نفر كشته و ١٧٧٩٨ تن مصدوم شده‌اند. 

تطابق اين آمار با سهم ٧٠ درصدي اتوبوس‌هاي اسكانيا در تلفات تصادفات سه ماهه اخير نشان مي‌دهد كه ردپاي اين مدل اتوبوس در بيش از ١١٠٠ تصادف منجر به مرگ در سه ماهه اخير وجود دارد. آماري تكان‌دهنده كه ثابت مي‌كند در بر همان پاشنه قبلي مي‌چرخد.

سردار تقي مهري، رييس پليس راهور ناجا روز شنبه با اشاره به سهم ١٠ درصدي اتوبوس‌هاي اسكانيا در سيستم حمل و نقل كشور گفت: «٧٠ درصد كشته‌ها در صحنه تصادفات اتوبوس‌ها در سه ماهه امسال مربوط به اسكانياست. 

اين در حالي است كه سهم اين شركت از تعداد كل اتوبوس‌هاي كشور ١٠ درصد و در بين اتوبوس‌هاي بين شهري، ١٥ درصد است. »سردار مهري از لفظ «دغدغه» براي ورود به بحث ايمن‌سازي مدل‌هاي كلاسيك اتوبوس‌هاي اسكانيا استفاده كرد و با اشاره به بازديد مداوم پليس از خط توليد اين اتوبوس‌ها گفت: «توليد اسكانيا از اواسط سال ٩٢ به دليل حوادثي كه براي اسكانيا پيش آمد با پيگيري‌هاي پليس و كارشناسان متوقف شد اما اخيرا از سوي سازمان استاندارد و وزارت صنعت، دو مدل ٤٢١٢ مارال و درسا كه اتوبوس‌هاي بين شهري هستند شماره‌گذاري شد. 

با اين حال هنوز نياز به رفع نقص‌هاي مدل‌هاي قبلي اسكانيا خصوصا مدل ٤٢١٢ كلاسيك احساس مي‌شود. » آمارهاي سردار مهري انتقاد مديركل صنايع خودرو و نيرو محركه وزارت صنعت، معدن و تجارت را به همراه داشته و پاي سردار را به كميسيون اصل ٩٠ مجلس باز كرده است. 

اميرحسين قناعتي با نادرست خواندن آمارهاي رييس پليس راهور درباره سهم ٧٠ درصدي اتوبوس‌هاي اسكانيا در آمار كشته‌هاي تصادفات سه ماه اخير جاده‌هاي كشور گفت: « متاسفانه اين آمار درست نيست و ما به هيچ عنوان آن را تاييد نمي‌كنيم. 

اغلب اتوبوس‌هاي اسكانيا در جاده‌ها تردد دارند در حالي كه ممكن است ساير اتوبوس‌ها در داخل شهر هم تردد داشته باشند كه اين در آمار موثر است. ديگر آمارهاي اعلام شده مبني بر اينكه ٣٥ درصد از كشته‌هاي جاده‌اي مربوط به اتوبوس‌هاي اسكانيا بوده است، هم آمار درستي نيست و مشخص نشده كه اين آمارها براي پزشكي قانوني است يا منبع ديگري دارد. »

به گفته قناعتي، جلسه‌اي در اين باره با حضور نمايندگان پليس و خودروسازان در كميسيون اصل ٩٠ برگزار خواهد شد تا در اين خصوص بحث و بررسي لازم انجام شود.

اين در حالي است كه نگراني رييس پليس راهور كشور تنها در سهم ٧٠ درصدي اسكانيا در كشته‌هاي تصادفات سه ماه اخير كشور خلاصه نمي‌شود. او مي‌گويد فراخواني كه شركت اسكانيا براي صاحبان اتوبوس‌هاي شركت خود مبني بر رفع نقص آنها صادر كرده است، كافي نيست و نمي‌توان شاهد بود كه اتوبوس‌هايي با نقص فني در جاده‌هاي كشور برانند و حادثه بيافرينند.

اشاره مشخص سردار مهري از خلق حادثه توسط خودروهاي اسكانيا به حادثه كشته شدن ٤٣ نفر در تصادف و آتش سوزي دو دستگاه اتوبوس مسافربري اسكانيا در شهريور سال ٩٢ است. در اين تاريخ دو دستگاه اتوبوس مسافربري اسكانيا در اتوبان قم به تهران بعد از برخورد با يكديگر به‌شدت دچار حريق شدند كه بر اثر آن ٤٤ نفر كشته و ٣٩ مجروح بر جاي ماند. 

«تركيدگي لاستيك و نقص در سيستم برق اتوبوس ها» علت اوليه تصادف مرگبار اين دو اتوبوس اعلام شد. با اينكه تبعات اين حادثه تا بازداشت مديرعامل وقت شركت اسكانيا نيز كشيده شد با اين حال دو سال بعد از آن حادثه بار ديگر اسكانيا، جان ده‌ها نفر ديگر را گرفت. حادثه رسانه‌اي شده اول، به يكم ارديبهشت امسال باز مي‌گردد. 

در اين روز يك دستگاه اتوبوس اسكانيا در جاده سوادكوه به علت «از كار افتادن سيستم ترمز اتوبوس به دليل تخطي راننده از سرعت مطمئنه» از مسير منحرف و در حاشيه جاده واژگون شد. در اين حادثه ١٢ نفر كشته و ١٦ تن مصدوم شدند. 

تلفات بالاي اين حادثه باعث نشد تا مديران شركت اسكانيا ترجيح دهند برخلاف هميشه، بار بيشتري از حادثه را به دوش كشند به نحوي كه محسن نوروزي، مدير خدمات پس از فروش شركت اسكانيا در واكنش به آن، از رعايت اصول ايمني در سطح استانداردهاي جهاني در توليد اتوبوس‌هاي اسكانيا ياد كرد و عمده مشكلاتي كه در بررسي سوانح رانندگي اتوبوس‌هاي اسكانيا گزارش شده را مربوط به تغييراتي دانست كه پس از تحويل اتوبوس‌ها و از سوي رانندگان در خودروها ايجاد شده است.

در شرايطي كه مديران شركت اسكانيا بر توطئه دست‌هاي پنهان براي لكه‌دار كردن تلاش‌هاي اين شركت اصرار مي‌كردند و رانندگان را عامل اصلي تصادفات مرگبار اسكانيا مي‌ناميدند، يكي ديگر از اتوبوس‌هاي اين شركت، ١٢ خرداد ماه در دره‌اي ٢٠٠ متري در جاده چالوس سقوط كرد و ٢٩ نفر را به كام مرگ كشاند.

 به غير از راننده ايراني اتوبوس، بقيه كشته‌شدگان حادثه زايران عراقي بودند كه قصد داشتند از طبيعت جاده چالوس براي سفر به رامسر لذت ببرند. پليس، علت وقوع اين حادثه را «نقص فني در سيستم ترمز اتوبوس» اعلام كرده است؛ همان نقص متداول و مشهور اتوبوس‌هاي اسكانيا كه بارها حوادث مشابهي رقم زده اما واكنشي مناسب از سوي مسوولان اين شركت به دنبال نداشته است. شركت اسكانيا بعد از اين حادثه نيز در جوابيه‌اي «راننده اتوبوس را عامل اصلي حادثه» دانست.

اكنون شش هزار و ۳۰۰ دستگاه شامل دو هزار و ۱۰۰ اتوبوس شهري و چهار هزار و ۲۰۰ اتوبوس بين شهري اسكانيا در جاده‌هاي كشور مي‌رانند، تعداد مشخصي از آنها از مدل‌هايي همچون ٤٢١٢ كلاسيك هستند كه پليس از بابت ايمني آنها، «دغدغه‌هاي» جدي دارد. 

با اين همه عبدالله اكبري‌راد، مديرعامل شركت اسكانيا به رعايت بالاترين استانداردهاي ملي در ساخت اتوبوس‌هاي اسكانيا در شركت متبوعش تاكيد دارد و عمده دليل حوادث رخ داده براي اتوبوس‌هاي اين شركت را ناشي از ايجاد تغييرات در آن توسط راننده‌ها مي‌داند.

 شهريور ٩٢: تصادف دو دستگاه اتوبوس مسافربري اسكانيا در اتوبان قم - تهران منجر به حريقي گسترده شد و ٤٥ مسافر را سوزاند. پليس، علت حادثه «تركيدگي لاستيك و نقص در سيستم برق اتوبوس ها» اعلام كرد.

يكم ارديبهشت ٩٤: واژگوني يك دستگاه اتوبوس اسكانيا در حاشيه جاده سوادكوه ١٢ كشته برجاي گذاشت. پليس، علت حادثه را «از كار افتادن سيستم ترمز به دليل سرعت غير مجاز» اعلام كرد. ١٢ خرداد ٩٤: در سقوط يك دستگاه اتوبوس مسافربري اسكانيا در دره اي ٢٠٠ متري در جاده چالوس ٢٩ نفر كشته شدند. پليس، علت اين حادثه را «نقص فني در سيستم ترمز اتوبوس» اعلام كرد.