فوت بیماران نیازمند عضو در لیستهای انتظار

مهر: هزاران بیمار محتاج پیوند عضو با رنج بسیار در انتظار دریافت عضو، روزها را سپری می کنند اما به دلیل کمبود اعضای اهدایی، متاسفانه درصد زیادی از این بیماران در لیستهای انتظار فوت می کند.

این در حالیست که همه روزه با مواردی از مرگ مغزی در بیمارستانهای سراسر کشور به ویژه استان گیلان مواجه می شویم که یک مرگ غیرقابل برگشت است و با نگهداری از قلب و تنفس بیمار با دستگاه اعضای بدن این بیماران می توان باعث نجات جان بیماران زیادی شد.

افراد زیادی به خاطر نیاز به اعضا جان خود را از دست می دهند و اگر فرهنگ اهدای عضو در کشور ترویج شود و نهادینه شود کمتر شاهد این مسائل خواهیم بود، به علاوه امر مسلم این است که ما بعد از مرگ نه به قلب و کلیه نیاز داریم نه به بقیه اعضا و خواه ناخواه اگر مورد استفاده افراد دیگر هم قرار نگیرد زیر خاک نابود می شوند.

اهدای عضو فرد متوفی به نیازمندان عین حرمت است

یک کارشناس مسائل دینی در این باره گفت: انسان بعد از خداوند متعال مسئول بدن خود است و باید تصمیم ‌گیرنده اصلی در این خصوص خود وی باشد، پس چه بهتر است این اعضا که از جانب خداوند ودیعه ‌ای برای انسان تلقی می ‌شود، به خدا بازگردانده و در راه درست مصرف شود.

محمد سجادی افزود: این عمل نه تنها خشنودی خداوند را به همراه دارد، بلکه زمینه ثابت کردن بندگی در پیشگاه خداوند را نیز فراهم می ‌کند.


وی ادامه داد: اهدای عضو فرد متوفی به نیازمندان نه تنها موجب بی حرمتی به وی نیست، بلکه این خود عین حرمت است و عالی ‌ترین پذیرایی‌ ها از وی در جهان باقی صورت خواهد گرفت.

این کارشناس دینی تاکید کرد: در فرآیند اهدای عضو باید طوری فرهنگسازی شود که مسائل عاطفی مانع از این کار خداپسندانه نشود و با معقول نشان دادن این عمل، در واقع جمال معنوی زندگی را نیز رواج داد.

وی عمل اهدای عضو را باقیات صالحات برای خانواده فرد متوفی و خود فرد عنوان کرد و یاد آور شد: این عمل نیز در واقع نفع بزرگی برای مردم و نیازمندان است و جزو باقیات صالحات محسوب خواهد شد.

به هر حال انسان سالم محور توسعه پایدار در هر جامعه ای است وحفاظت از سلامت افراد در هر کشوری از وظایف آن دولت است.

پیوند اعضا تنها راه ادامه حیات برای بیماران نیازمند عضو جدید

با این وجود پیوند اعضا تنها راه ادامه حیات برای بیماران مبتلا به نارسایی پیشرفته قلب و کبد و بهترین درمان برای بیماران مبتلا به نارسایی پیشرفته کلیوی و یا بیماران با سوختگی شدید است، دانش پزشکی که همیشه سعی کرده است پاسخی برای دردهای بشر بیابد در این زمینه هم گامهای بلندی برداشته است.



رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص گفت: طی سه دهه گذشته در کشور ما نیز به موازات سایر تحولاتی که برای خودکفایی میهن عزیزمان در زمینه های پزشکی برداشته شده است پیوند اعضا نیز تحولی چشمگیر و غرور انگیز داشته است و در پرتو همت بلند وتلاش عاشقانه جامعه پزشکی به نیازهای جامعه در حدی که شایسته پیشرفتهای روز دنیاست پاسخ داده شده است.

حسن بهبودی افزود: پیوند عضو از فردی به فرد دیگر در مورد برخی از اعضا و بافتها از انسان زنده به بیمار نیازمند انجام می شود، مانند پیوند کلیه که فرد دهنده با یک کلیه هم قادر به ادامه حیات بوده و کلیه دومش را به بیمار نیازمند اهدا می کند اما لازمه پیوند برخی دیگر از اعضای بدن مانند قلب، کبد، قرنیه و سایر موارد الزاما از فردی که دچار مرگ مغزی شده است، می باشد.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه پیوند کلیه از انسان سالم به فرد بیمار احتمال مخاطراتی برای فرد دهنده دارد از این رو سیاست دولتها گسترش وحمایت از پیوند از بیمار دچار مرگ مغزی شده به بیمار نیازمند است.

شبکه فراهم آوری اعضا در کشور شکل اجرایی پیدا کرده است

رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان یاد آور شد: در سالهای اخیر این موضوع در قالب شبکه فراهم آوری اعضا در کشور شکل اجرایی پیدا کرده و به عنوان یکی از دستاورد های موفق نظام سلامت معرفی می شود، فراهم آوری اعضای پیوندی متأثر از قوانین فرهنگی و موضوعات اجتماعی است.

به هر حال در ایران نیز در سالهای که قانون پیوند اعضا از افراد فوت شده وجود نداشت پیوند کلیه از اهدا کنندگان زنده به عنوان شیوه ای برای رفع نیاز بیماران آغاز و با پیشرفتهای قابل ملاحظه ای در سالهای بعد همراه بود.

اولین مورد پیوند کلیه در شیراز در سال 1347 از سوی دکتر سنادیزاده انجام گرفته است، پیوند کلیه و قرنیه که قبل از انقلاب اسلامی در ایران انجام شده است از کاداور (بیمار مرگ مغزی) بوده ولی کلیه پیوندی از کاداور از خارج از کشور تأمین وبه ایران منتقل شده است.

بعد از انقلاب و زمانی که پیوند کلیه در ایران با توسعه چشمگیری همراه شد، متخصصان ومسئولان برای ایجاد زمینه مناسب جهت پذیرش عمومی، کسب فتاوی وتصویب قوانین لازم جهت استفاده از اعضای مبتلایان مرگ مغزی تلاش کردند.

همزمان از بسیاری از مراجع عظام تقلید از جمله حضرت امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری، مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی، آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله نوری همدانی و آیت الله صافی و مولانا مطهری (مولوی اهل تسنن) استفتاء شده و این حضرات اهدای عضو و پیوند به بیماران نیازمند اعضا را که نجات جان برخی بیماران موقوف برآن است را جایز شمردند.

همچنین در سال 1372 لایحه اجازه پیوند اعضای بدن فوت شد گان در موارد خاص تقدیم مجلس شورای اسلامی شد اما به تصویب نرسید تا این که مجددا در سال 1379 این قانون در مجلس ششم مطرح و به تصویب رسید و در همان سال پروتکل مرگ مغزی به دستور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین وابلاغ شد.

بعد از تصویب قانون، آئین نامه اجرایی آن تنظیم ودر 25 اردیبهشت سال 1381 در هیئت دولت تصویب شد و با تصویب این آئین نامه اجرایی زمینه توسعه آن فراهم و در سال 1381 شبکه فراهم آوری اعضای پیوندی ایران طراحی و به تدریج اجزای آن در تهران و شهرستانها شکل گرفت و زمینه برای توسعه آن در همه استانها فراهم شده است.

ندادن رضایت خانواده فرد فوت شده مهمترین مشکل برای استفاده عضو از افراد مرگ مغزی است

یک متخصص مغز و اعصاب نیز در این باره گفت: در حال حاضر مهمترین مشکل برای استفاده عضو از افراد مرگ مغزی، آگاهی نداشتن مردم و ندادن رضایت خانواده فرد فوت شده است.

علی حسین زاده افزود: مرگ مغزی عبارت است از قطع غیر قابل برگشت کلیه فعالیتهای مغزی یعنی بیمار مرگ مغزی شده فعالیت طبیعی قلب را داشته اما تنفس ارادی و خودبه خودی ندارد و با کمک دستگاه تنفس می کند.

وی ادامه داد: بیماری که دچار مرگ مغزی شده است حداکثر 107 روز با کمک دستگاه زنده می ماند.

این متخصص مغز و اعصاب اعضای قابل اهداء را قلب، ریه ها، کبد، روده ها، لوزالمعده و کلیه ها دانست و افزود: علاوه بر این اعضا، برخی از بافتهای بدن نیز قابل پیوند هستند یعنی با اهداء قرنیه می توان بینایی رابه فردی که دچار صدمه شدید به چشم شده باز گرداند و همین طور تاندون و غضروف باعث باز سازی اعضای آسیب دیده مربوطه می شوند.

وی گفت: پیوند استخوان مانع قطع عضو در سرطان استخوان و دریچه قلب برای کودکان با بیماری مادرزادی دریچه ای و بزرگسالان با دریچه آسیب دیده بکار می رود.

حسین زاده اظهارداشت: پیوند پوست نجاتبخش بیماران با سوختگی شدید و پیوند مغز استخوان تنها درمان ممکن در برخی از سرطانهای خون است.

بافت می تواند تا 24 ساعت بعد از مرگ فرد اهداء شود

وی خاطرنشان کرد: برخلاف عضو، بافت می تواند تا 24 ساعت بعد از مرگ فرد اهداء شود و حتی می توان آن را برای مدتهای طولانی ذخیره کرد.

این متخصص در پاسخ به سئوالی مبنی براینکه کدام بیماری های زمینه ای مانع اهداء عضو فرد خواهند شد، افزود: بیماری های عفونی مانند ایدز و اکثر بد خیمی ها مانع از اهدای عضو می شوند.

وی در خصوص اینکه چه کسی می تواند جزو اهدا کنند گان عضو باشد نیز یاد آورشد: همه می توانند درامر اهدای عضو پیشقدم شوند و محدودیت سنی منظور نشده است، تنها عاملی که می تواند مانع اهدای عضو شود شرایط بالینی فرد اهداء کننده است که در زمان فوت وی از سوی پزشک متخصص تشخیص داده خواهد شد.

با این وجود عمده ترین دلیل کمبود عضو پیوندی و عدم دسترسی آسان به آن، وجود باورها و ظهور نگرشهای نادرست عمومی در رابطه اهدای عضو است.

انسانها هیچ وقت نتوانستند و یا نخواستند خود را به جای یک بیمار نیازمند عضو پیوندی قرار دهند و دردها و رنجهای جانکاه آنان را حس کنند و فقط موقعی با این دردمندان هم صدا می شوند که کار از کار گذشته و خود خدای نا کرده بصورت بیماری اورژانسی نیازمند درمان عمل جراحی هستند.

در صورتیکه چنانچه ما در یابیم که هر یک از ما هیچ وقت نمی توانیم خود را از سایرین جدا بشناسیم و چه بسا خود روزی به عضو پیوندی نیازمند شویم همواره خواهیم کوشید که دیگران را با اهدای عضو خویش تشویق و ترغیب کنیم تا اگر خود یا خانواده خویش هم گرفتار آمدیم به آسانی با پیوند عضو حیات دوباره یابیم و تا هنگامی که اهدای عضو به بانک فرآورده های پیوندی کشور به باور عمومی مردم عادی کوچه و بازار نرسد و ضرورت آن از سوی همه هموطنان احساس نشود، اینچنین کم و کاستی های درد آور همچنان باقی خواهد بود.

گیلان سومین استان پیوند اعضای مرگ مغزی در کشور است

مدیر عامل انجمن حمایت از بیماران کلیوی گیلان در این رابطه گفت: استان گیلان سومین استان کشور است که پیوند اعضای مرگ مغزی به ویژه پیوند کلیه را انجام می دهد.

علیرضا یزدانی افزود: در حال حاضر برای نجات جان یک بیمار ناگزیریم که از یک فرد زنده کلیه بگیریم و به بدن بیمار مبتلا به بیماری کلیوی پیوند بزنیم یعنی در واقع یک نفر خود را ناقص می کند تا یک همنوعی از مرگ نجات یابد.

وی ادامه داد: این در حالیست که روشهای درمانی مدرنی در دنیا وجود دارد که می توانند این کار را انجام دهند بدون اینکه کسی ناقص شود و آن "پیوند اعضا از مبتلایان به مرگ مغزی" است.



مدیر عامل انجمن حمایت از بیماران کلیوی گیلان با اعلام اینکه در ایران سه استان فارس، تهران و گیلان پیوند اعضا از مرگ مغزی را انجام می دهند، افزود: در حال حاضر هزار و 400 نفر در گیلان فرم اهدای عضو پس از مرگ را پر کرده اند.

وی ادامه داد: سال گذشته 60 نفر از هم استانی ها به شکلهای مختلف مبتلا به مرگ مغزی شدند که اگر اولیای دم و خانواده آنان اجازه می دادند، 120 بیمار کلیوی از مرگ نجات رهایی می یافتند ولی به دلیل عدم فرهنگسازی، فقط یک مورد مراجعه کردند.

یزدانی همچنین با تاکید بر اینکه فرهنگ اهدای عضو از مرگ مغزی باید گسترش یابد، یاد آورشد: پیوند عضو از یک انسان زنده سالم به انسان دیگر در دنیا در حال از بین رفتن است از اینرو برای نجات جان انسانها باید بیشتر فرهنگ اهدای عضو از مرگ مغزی گسترش یابد.

فرهنگ اهدای عضو از مرگ مغزی باید گسترش یابد

معاون دانشگاه علوم پزشکی گیلان با تاکید براینکه فرهنگ اهدای عضو از مرگ مغزی باید گسترش یابد، گفت: پیوند عضو از یک انسان زنده سالم به انسان دیگر در دنیا در حال از بین رفتن است از این رو برای نجات جان انسانها باید بیشتر فرهنگ اهدای عضو از مرگ مغزی گسترش یابد.

مرتضی رهبر از اهدای اعضای بدن جوان 25 ساله گیلانی به هفت بیمار خبر داد و افزود: اهدای اعضای بدن جوان 25 ساله گیلانی به نام "مرتضی کریمی" که بیست و چهارم مهرماه امسال بر اثر تصادف دچار مرگ مغزی شده بود، به هفت بیمار نیازمند زندگی دوباره بخشید.

وی عنوان کرد: این جوان گیلانی عضو انجمن پیوند اعضا بود و طبق وصیت وی اعضای بدنش به بیماران نیازمند اهداء شد.

معاون دانشگاه علوم پزشکی گیلان ادامه داد: دریچه های قلبی، کبد، کلیه ها وی به ترتیب به دو بیمار، یک بیمار، به دو بیمار اهدا شده است و همچنین قسمتی از استخوانهای او برای پیوند های آتی در بانک اهدای عضو نگهداری می شود.

به هر حال بحث پیوند اعضا از مرگ مغزی در ابعاد مختلف عاطفی، اجتماعی، اقتصادی و علمی قابل توجه ودر هر بخش نکات بسیاری نهفته است از اینرو باید با کمک به توسعه فرهنگ اهدای عضو و عضویت در خانواده بزرگ اهدا کنند گان از درد بیماران در لیست انتظار پیوند کاست.