گزيده سرمقاله‌ روزنامه‌هاي امروز

جام جم: همت؛ منبع پايان‌ناپذير

«همت؛ منبع پايان‌ناپذير»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي جام جم به قلم دكتر علي دارابي است كه در آن مي‌خوانيد؛در اوج فضاي سياست‌زده و هيجاني سال‌هاي 82 و 83 كه به نام توسعه سياسي و اصلاحات بسياري از ارزش‌هاي بنيادين انقلاب اسلامي به چالش كشيده شده بود، با نامگذاري سال 83 به عنوان «نهضت خدمت‌رساني» از سوي مقام رهبري، فضاي كار و تلاش آنچنان در كشور اشاعه داده شد كه كمتر كسي گمان مي‌كرد اين نامگذاري نمادين مي‌تواند در برون‌رفت از آن فضاي التهابي نقش اساسي داشته باشد.

سال 89 كه از سوي مقام رهبري به نام «همت مضاعف، كار مضاعف» نامگذاري شده است، هم در ساحت‌هايي اشتراكاتي با آن سال‌ها دارد كه مهم‌ترين آن خروج از فضاي التهاب‌زده پس از انتخابات 22 خرداد 88 است.

اين نامگذاري افزون بر اين هدف، بيانگر مخاطب قرار دادن مسوولان در خدمت بي‌شائبه به مردم است كه همواره در خط مقدم در عرصه‌هاي مختلف بوده‌اند. رهبري در اهداف و محورهاي مهم نامگذاري سال بر 10 فرمان و نكته كليدي تاكيد كرده‌اند: «نزديك شدن به هدف‌هاي بزرگ، طي كردن راه‌هاي نرفته، استفاده بهينه از منابع و امكانات موجود، توجه بايسته به امر علم و تحقيق، كيفيت بخشيدن به توليدات داخلي، توجه به سلامت مردم، اهميت يافتن ورزش همگاني، سرمايه‌گذاري و كارآفريني، توليد فكر كتابخواني و افزايش معلومات عمومي و بالاخره مبارزه با فقر، فساد و بي‌عدالتي» اصلي‌ترين محورهاي اين نامگذاري محسوب مي‌شود.

درخصوص سال «همت مضاعف، كار مضاعف» آنچه بايد در اولويت كاري مسوولان به مثابه تابلوي راهنماي كار قرار گيرد، عبارت است از كم حرف زدن مسوولان، به حاشيه راندن شعارها و سرلوحه قرار دادن كار و تلاش مضاعف، قانونگرايي و فصل‌الخطاب دانستن آن و پرهيز از استبداد راي و يكه‌سالاري، رونق اقتصادي، افزايش توليد، ايجاد اشتغال، سرعت بخشيدن به پيشرفت و آباداني كشور، تبديل تهديدها به فرصت‌ها، كاهش دشمني‌ها و افزايش دوستي‌ها، كاهش تعطيلات در كشور بخصوص خاتمه دادن به رويه‌اي كه در سال‌هاي اخير باب شده است و ايام كاري بين تعطيلات را تعطيل مي‌كنيم.

براي آن كه نامگذاري سال‌ها به اهداف خود برسد، آسيب‌شناسي نامگذاري‌هاي گذشته و بررسي رابطه معنادار سال‌ها با يكديگر يك ضرورت است. همچنين طراحي سازوكاري براي نظارت، پايش و مديريت سال، ضرورتي جدي است.بنا نيست به خاطر نامگذاري سال، همايش‌ها و سمينارها برگزار و هزينه‌هاي فراواني از بيت‌المال صرف شود تا درباره اهميت كار و همت صحبت كنيم؛ چرا كه در فرهنگ فارسي و آموزه‌هاي ديني ما، كار و همت معادل واژه‌هايي چون «تلاش و كوشش جدي، رستگاري، ثبات داشتن، اعتدال، به‌روز بودن و به فردا موكول نكردن، نيت پاك و روشن، تدبير داشتن، رسيدن به هر آنچه خواستن و بالاخره به سرانجام رساندن» است.

مردم ژاپن كه در سختكوشي و همت بلند، پيشينه روشن دارند، امروزه براي ساير ملل الگو شده‌اند. توشيوو دوكو، يكي از بنيانگذاران ژاپن امروز مي‌گويد: «ما نه منابع طبيعي، نه قدرت نظامي در اختيار داريم. بزرگ‌ترين و گرانبهاترين ثروت ما كه منبعي پايان‌ناپذير است، ظرفيت ابداع مغزهايمان است كه بايد آن را بسط داد.»

ما ايرانيان همواره در عرصه‌هاي مختلف همت‌هاي بلند داشته‌ايم و در ادبيات ايران‌زمين، سخن از اهتمام فراوان است:

همت بلند دار كه نزد خدا و خلق /// باشد به قدر همت‌تو اعتبار تو

همت بلند دار كه مردان روزگار /// از همت بلند به جايي رسيده‌اند

اميد آن كه سال 89 كارنامه دولتمردان و مسوولان مملو از ارائه خدمات درخشان به مردم و اهتمام بايسته مردم در تحقق عملي سال همت و كار مضاعف باشد.

مردم سالاري: اصلاحات ايستايي ندارد

«اصلاحات ايستايي ندارد»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي مردم سالاري به قلم محسن دقت دوست است كه در آن مي‌خوانيد؛سال 88 سپري شد و سال جديد آغاز شد. سال 1388 سالي بود که با همه فرازها و فرودهايش به انتها رسيد وسال 1389 با احساس توامان دلواپسي و اميدواري; و چه معجون سحرانگيزي از اين آميزش حاصل مي شود. ترکيبي که يادمان مي آورد ضرورت "حرکت" رو به جلو را، گوشزدمان مي کند که هنوز تا دستيابي اهداف متعالي فاصله داريم و توقف و مسخ شدن جايز نيست. قضاوت تاريخ را بايد منتظر ماند و ديد. اما از جايگاه حال نيز مي توان به کرده ها امتياز داد و داشته ها را سنجيد، سپس کارنامه اي براي رويه ها فراهم ساخت. گر چه بايد ديد گرايش ارزيابي چيست و زاويه نگاه، چه وزن و ضريبي براي هر بخش قائل است.

ريشه اصلاحات را بايد در اعماق تاريخ جستجو کرد. دين مبين اسلام نيز پيامبري مصلح و جانشيناني اصلاحگر داشته و دارد. ما شيعيان مفتخر به پيروي از آن سيدالشهدا حضرت امام حسين (ع) هستيم که در وصاياي خود به برادرش (محمد حنفيه) يکي از ارکان نهضت عاشورا را "اصلاح در امت جدش" معرفي مي کند. بنابراين هجمه و دشواري، با سرشت و سرنوشت اصلاحات عجين است. تا زماني که جامعه براي خود هدفي را متصور است، خطر لغزش نيز وجود دارد و ضرورت وجودي اصلاحات اجتماعي از همين جا نشات مي گيرد. چنين حضور و تعهدي گواه ايمان به هدف و متضمن انتخاب مسير صحيح و تداوم بالندگي حول محور قانون است. ليکن اصلاحات نيز همچون ساير پديده هاي متاثر، ادعاي مطلق بودن و مصونيت از ضعف و کاستي ندارد.

در سال گذشته، هر چند بنا به دلا يليآستانه تحمل پايين آمد، انتحار سياسي جايگزين رقابت شد; اما هويت فترت ناپذير اصلاحات، قامتش را استوارتر و عزمش را براي ساختن ايراني آباد و سرفراز جزم تر ساخت. تنها کافيست مروري شود بر گذشته و برنامه ريزي حساب شده اي جهت آينده برقرار گردد. از روزگار اوج نمي گويم، چنين ايامي را در سال 84 به خاطر آوريد. يخبندان سرخوردگي که به دست آمده از سرگرداني بين فهر و تحريم و ناکامي هاي سياسي بود. مقايسه کنيد با امروز تا معلومتان شود از اصلاحات چه چيزي کاسته شده و برايش چه چيزي حاصلآمده است. ايجاد روح خودآگاهي و همدلي و دوري از خمودگي و بي تفاوتي در جامعه چشم نوازترين دستاورد اصلاحات در سال گذشته قلمداد مي شود.

خوشايندمان باشد يا نباشد، مشارکت سياسي عظيم 85 درصدي که حتي قابليت پيشروي تا مرز 90 درصد را نيز داشت ناشي از گرماي طلوع دوم خرداد بود. مسلم شد که در شرايط حاضر منش اصلاحات بالفعل ترين نيرويي است که توانايي پيوند دادن بين نخبگان اجتماعي و مسوولين را دارد. اينها در حالي بود که به برکت حضور اصلا ح طلبان در دهمين دوره انتخابات رياست جمهوري ظرفيت هاي بزرگي براي اصلاحات ايجاد شد. فضاي جامعه تلطيف گرديد و افکار خبطي که اصلاح طلبان را ساختارشکن و قدرت طلب تجسم مي کردند به حاشيه رفت. چنين بود که اصلاح طلبان پايبندي به اصل و جوهره انقلاب و پيروي از مکتب درخشان خميني کبير(ره) را به رقبايشان ياد دادند. تفاوت نگاه اصلاحي را با براندازي و کارگرداني بيگانه را آشکار کردند تا ديگر کورسويي براي انکار و شبهه افکني باقي نباشد. دستاورد قابل ذکر ديگر براي اصلاحات، نمايش چهره شفاف از عناصر خودسر و معتقدان به خشونت گرايي که تا چه حد اعتمادزدا و فرصت سوز هستند.

گزاره اساسي قرائت اصلاحات جستجو و دنباله روي سير تعالي نظام اسلامي است و مطالبات آن هيچ نيست جز تحقق متوازن خواسته مردم ايران از انقلاب يعني "استقلال، آزادي و جمهوري اسلامي". اينک اصلاحات قدرتمندتر و آماده تر از گذشته آماده مصاف با حريفان سياسي خويش است، به شرط آن که رويارويي، در داخل محوطه اخلاق و قانون و نه خارج از آن باشد. سلب محدوديت از رسانه ها و ابزار اطلاع رساني و مهيا شدن زمينه فعاليت عادي احزاب از جمله اين شروط است.

چاره انديشي براي فقدان راهکار براي اعتراض در چارچوب قوانين نيز ديگر چالش پيش روست. به هر حال کارهاي بزرگ زماني به انجام خواهد رسيد که در راه سربلندي ايران و جمهوري اسلامي باشد، ذره اي احساس پشيماني از آنها نيست و کارهاي بزرگتري باقيست. مهمترين و اولويت دارترين آنها گسترش و تقويت سرمايه اجتماعي اصلاحات است.

رسالت: همت و کار مضاعف به مثابه يک گفتمان

«همت و کار مضاعف به مثابه يک گفتمان»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي رسالت به قلم محمدکاظم انبارلويي است كه در آن مي‌خوانيد؛دهه پيشرفت و عدالت با گفتمان پيشرفت و خدمت توسط دولت نهم کليد زده شد. چهره کشور به سرعت تغيير پيدا کرد، سازندگي کشور شتاب گرفت و افق هاي جديدي پيش روي ملت گشوده شد.

دشمنان نظام براي توقف اين روند با بهره گيري از رقابت هاي دهمين دوره رياست جمهوري تخم نفاق و اختلاف را در کشور پاشيدند و با بسترسازي اي که انقلابيون پشيمان و فرسوده مهيا کردند برخي را در لندن و واشنگتن تحريک کردند که جلوي روند گفتمان پيشرفت و خدمت را بگيرند.

مقام معظم رهبري سال89 را سال همت و کار مضاعف ناميدند اين نامگذاري بدون شک گفتمان پيشرفت، خدمت و عدالت را تقويت خواهد کرد وصف کساني را که براي پيشرفت کشور دل مي سوزانند و به دنبال خدمت بيشتر به مردم هستند با کساني که مي خواهند چوب لاي چرخ توسعه و ترقي مملکت بگذارند جدا مي کند.

کشور ايران يک پيشينه تاريخي حداقل سه هزار ساله را دارد. منابع عظيم روي زميني و زيرزميني و نيز جنگل ها، درياها و رودخانه ها و از همه مهمتر نيروي کار ماهر و متخصص در ايران همه زمينه ها براي يک جهش اقتصادي بي نظير را فراهم کرده است. دشمن سعي مي کند ملت را در وادي سياست و فرهنگ مشغول و زمينگير کند و نخبگان را در اتاق جنگ سياسي و فرهنگي نگه دارد.

دشمن سعي مي کند نخبگان اقتصادي از تشکيل اتاق جنگ اقتصادي دوري جويند و دولت از امور حاکميتي دور و به امور تصدي گري مشغول شود عزم ملت و دولت براي توليد ثروت و ايجاد رفاه جدي است.

عزم دشمنان ملت نيز براي عقب نگه داشتن کشور از قافله تمدن و توسعه و اصرار بر ماندن در وادي فقر و فساد و تبعيض براي اثبات ناکارآمدي دين در عرصه اداره کشور هم جدي است. آنها از پديده «فرقه سبز» براي عملياتي کردن عزم خود در سال88 بهره ها برده اند و در سال89 هم بر همين سبيل باقي خواهند ماند.

فرقه سبز در سال88 بنا را بر وطن فروشي و مردم فروشي نهاد و از احساسات پاک و بي شائبه مردم سوء استفاده کرد و با عبور از خط التزام عملي به اسلام و قانون اساسي پاي در وادي براندازي نظام گذاشت اما هوشمندي و بصيرت مردم نقاب از چهره آنها بر گرفت و اين دستاوردي بزرگ و کاري ماندني در تاريخ سياسي ايران شد. قيام مردم در9 دي و راهپيمايي عظيم و بي نظير22 بهمن پاسخي دندان شکن به دشمن بود و نشان داد مردم در طي طريق گفتمان پيشرفت، خدمت و بسط عدالت هيچ ترديدي ندارند.

تصويري که جهان از اتحاد و يکپارچگي ملت ايران در سال88 ملاحظه کرد، يک تصوير حقيقي و خنثي کننده همه تبليغات دروغين آمريکا، انگليس و رژيم صهيونيستي بود اکنون ملت با کوله باري از تجربيات گرانسنگ سياسي در اوج همگرايي، آماده است گام هاي بلندي براي پيشرفت اقتصادي کشور با دولت منتخب خود بردارد.

كيهان: با همگان به سر شود

«با همگان به سر شود»عنوان يادداشت روز روزنامه‌ي كيهان به قلم حسام الدين برومند است كه در آن مي‌خوانيد؛نگاهي گذرا از سال 1369كه رهبر معظم انقلاب آن را سال «تحول دروني و اصلاح امور» نام نهادند تا سال 1389كه سال «همت مضاعف و كار مضاعف» نام گرفت؛ نشان مي دهد كه ناخداي خبير و جهت شناس انقلاب به شايستگي و به هنگام با تشخيص موانع و سدهاي پيش رو نقشه راهي راهگشا براي هر سال تعيين نموده اند و كشتي انقلاب امروز پس از گذشت از امواج پرتلاطم و عبور از گرداب هاي فتنه و نفاق مسير پيشرفت و تعالي مضاعف را- كه درگرو كار و همت مضاعف است- سوگيري كرده است.

رهبر انقلاب با بياناتي حكيمانه در حرم رضوي در تشريح ابعاد شعار «همت مضاعف و كار مضاعف» به دو مقوله مهم «زمينه ها» و «عرصه ها»ي مختلف در اين باره پرداختند.
ايشان در تبيين «زمينه ها»ي كار مضاعف و همت مضاعف به شاخص هاي مهمي چون «اصلاح الگوي مصرف»، «سلامت عمومي» و «كيفيت بخشيدن به توليدات داخلي» اشاره كردند و از سوي ديگر «عرصه ها»ي «علم و تحقيق»، «سرمايه گذاري و كارآفريني»، «توليد فكر،كتابخواني و افزايش معلومات عمومي» و «مبارزه با فقر و فساد و بي عدالتي» را مهم ترين عرصه هاي همت مضاعف و كار مضاعف برشمردند.

اكنون با توجه به اينكه به تعبير مقام معظم رهبري «شعارهاي هر سال نمايشي و تشريفاتي نيست و طبعاً همه مشكلات را هم حل نمي كند بلكه انگشت اشاره اي است كه راه و روش را نشان مي دهد» اين پرسش اصلي در طليعه سال جديد قابل طرح است كه راهكار عملياتي شدن همت مضاعف و كار مضاعف چيست و چگونه مي توان «زمينه ها»ي آن را عينيت بخشيد تا در «عرصه ها»ي مختلف مورد تاكيد رهبر معظم انقلاب همت و كار مضاعف متحقق و متجلي بشود؟

بي شك پاسخ به اين پرسش كليدي و پراهميت نيازمند همفكري حلقه اي از كارشناسان زبده و متعهد در حوزه هاي مختلف اقتصادي، سياسي، فرهنگي، دفاعي و... است تا به صورت جزيي و مصداقي راهكارهاي عملياتي شدن همت مضاعف و كار مضاعف را شناسايي و كشف كنند اما اين نوشته درصدد است به ذكر برخي از سرنخ هاي عملياتي شدن شعار امسال در قالبي كلي و كلان اشاره نمايد.

1- قانون گرايي: بدون ترديد حركت در مسير قانون ضامن پيشرفت و تعالي كشور است و به بيان روشنگرانه رهبر انقلاب «قانون» نرم افزار حركت عظيم هر كشور است و براي نظام جمهوري اسلامي ايران كه راه نويني را در مقابل بشر گشوده است از اهميتي بسيار فراوان تر برخوردار مي باشد.

اينك كه سال جديد سال همت مضاعف و كار مضاعف نام گرفته است توجه روزافزون به اجراي قانون در كشور ضرورتي دوچندان دارد؛ چرا كه اگر همت وكار مضاعف در جهت و دالان قانون نباشد نه تنها كار و همتي مضاعف به ثمر ننشسته است بلكه انحرافي مضاعف ايجاد مي كند.

سال 89 آغاز اجراي قانون پنج ساله پنجم است و از همين رهگذر مسئولان و دست اندركاران بايد با اهتمام بيشتر و شتاب چند برابر براي رسيدن به سند چشم انداز 1404تلاش كنند. در اجراي قانون و پايبندي به آن تمام دستگاه ها و نهادها بايد بدون هيچ گونه توجيهي همتي مضاعف بگمارند كه بالطبع نتيجه قانونمندي و عمل به مر قانون از سوي مسئولان و تك تك آحاد ملت ارتباطي درهم تنيده و گره خورده با مقوله همت و كار مضاعف خواهد داشت.

اگر قانون به هر دليلي توسط نهادها و ارگان هاي مختلف كشور در هر يك از حوزه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و ... بطور كامل اجرا نشود قطعاً آفتي جدي بر درخت همت و كار مضاعف خواهد داشت. متأسفانه در سال گذشته كه سال «اصلاح الگوي مصرف» نام گرفته بود بي قانوني و قانون گريزي جماعتي باعث گرديد كه بسياري از انرژي ها و ظرفيت ها كه مي توانست صرف «اصلاح الگوي مصرف» شود آنچنان كه انتظار مي رفت تحقق پيدا نكند و علي رغم پاره اي از اقدامات و تحقيقات مسئولان در سال گذشته همچنان كه رهبر انقلاب تاكيد فرمودند، تا تحقق اصلاح الگوي مصرف فاصله فراواني داشته باشيم.

اما امسال كه سال همت و كار مضاعف نام گرفته است به وضوح بيانگر اين واقعيت است، فتنه اي كه از سوي دشمنان بيروني نظام مديريت و هدايت مي شد اكنون عقيم و ابتر گشته است و ملت بزرگ و انقلابي ايران همچنانكه در سال 88 نمايشگاهي از عزت، اقتدار و بصيرت را در منظر چشم جهانيان به نمايش گذاشتند امسال با همت و كار مضاعف و با قطب نماي قانون، پيشرفت هاي پي در پي و مستمري را به منصه ظهور خواهند گذاشت.

2-تعامل مضاعف سه قوه با يكديگر: حركت انفرادي و جزيره اي قواي سه گانه يا تعامل نامناسب آنها با يكديگر نتيجه اي جز نابساماني امور را در پي نخواهد داشت و به تعبير ديگر تعامل منطقي و مناسب قواي مجريه، مقننه و قضايي با هم مي تواند يك خروجي خارق العاده داشته باشد: «اصلاح امور»
از سوي ديگر؛ تا اين اصلاح امور متحقق نشود همت و كار مضاعف معنا نمي يابد.
اجازه بدهيد براي اينكه بحث كمي ملموس تر و منطبق با شرايط روز باشد به مقوله «هدفمند كردن يارانه ها» اشاره اي كوتاه داشته باشيم.

امسال علاوه بر اينكه آغاز برنامه پنج ساله پنجم در كشور است آغاز اجراي قانون هدفمند كردن يارانه ها نيز هست. خب؛ اگر درباره هدفمند كردن يارانه ها مجلس و دولت با يكديگر همكاري و تعامل مناسبي نداشته باشند آنچه در صحنه عمل اتفاق خواهد افتاد اوضاع بلبشو و درهم و برهمي است كه قطعاً با گزاره هدفمندكردن سنخيتي نخواهد داشت و در واقع يك نقض غرض صورت مي گيرد چرا كه اگر هدف از هدفمند كردن يارانه ها بهبود اوضاع معيشتي طبقات محروم و مستضعف باشد در صورت تعامل نامناسب و عدم همكاري دولت و مجلس بيشترين فشار از اجراي هدفمند كردن يارانه ها بر دوش طبقات مستضعف و پايين دست جامعه خواهد بود.

در همين شرايط فرض كنيد قوه قضاييه هم در برخورد با مفاسد اقتصادي و محاكمه دانه درشت ها تنها به وعده و وعيد بسنده كند آن وقت معلوم نيست سرنوشت هدفمند كردن يارانه ها چه مي شود؟

اما اگر مجلس به دولت در اجراي قانون هدفمند كردن يارانه ها كمك نمايد و دستگاه قضايي هم از سوي ديگر مفسدان و رانت خواران اقتصادي را كه خون اقشار مستضعف را در شيشه كرده اند در چنگ قانون گرفتار نمايد به معني واقعي كلمه كار و همتي در خور تحسين صورت گرفته است.

بنابراين به اقتضاي كار و همت مضاعف، قواي قضايي، اجرايي و تقنيني كشور نيز بايد تعامل و همكاري مضاعف در قالب يك پيكر واحد را سرلوحه برنامه هاي كاري خود قرار بدهند.

3-نهادينه شدن فرهنگ همت و كار مضاعف: رهبر معظم انقلاب امسال را در حالي سال همت و كار مضاعف نام نهادند كه سال گذشته را سال اصلاح الگوي مصرف نام نهاده بودند و در دو دهه گذشته نيز سال هايي را تحت عناويني چون؛ «وجدان كاري و انضباط اجتماعي»، «پرهيز از اسراف كاري و حفظ ثروت و منابع عمومي كشور»، «رعايت صرفه جويي»، «اقتدار ملي و اشتغال آفريني» و نام گذاري كرده بودند؛ و اين نام گذاري ها نشان مي دهد كه «آقا» بر فرهنگ سازي مقوله كار و تلاش، پرهيز از اسراف و اصلاح الگوي مصرف توجه ويژه و شاياني داشته و دارند و امسال را به يكباره سال همت مضاعف و كار مضاعف نام ننهاده اند بلكه در يك فرآيند زماني اين فرهنگ سازي را انجام داده اند و اكنون بايد اين فرهنگ با برنامه ريزي هاي مسئولان و همت آحاد ملت نهادينه شود.

ناگفته پيداست كه اگر فرهنگ كار و تلاش مضاعف در جامعه نهادينه شود ملت بزرگ ايران مي تواند عقب افتادگي دوران طولاني استبداد و دخالت خارجي را جبران نمايد.

امروز در صحنه بين المللي مشاهده مي شود كشوري چون چين يا ژاپن توانسته اند با كار و تلاش روزافزون بسياري از فرصت ها و موقعيت هاي بازارهاي كار را در مقياس جهاني بدست آورند و كشورهاي قدرتمند غربي و اروپايي را در مضيقه اقتصادي و تجاري قرار دهند.

كشور چين با نهادينه كردن فرهنگ كار و تلاش روزافزون به همراه برنامه ريزي توانسته است پيشرفت هاي اقتصادي بزرگي را نصيب خود كند تا آنجا كه بسياري از كارشناسان اعتقاد دارند روند رو به رشد پيشرفت هاي اقتصادي چين به گونه اي است كه اين كشور در سال 2025 به بزرگ ترين قطب اقتصادي دنيا تبديل خواهد شد.

نظام جمهوري اسلامي در سه دهه گذشته ثابت كرده است كه به سمت قله هاي پيشرفت در حركت است و موفقيت هاي پي در پي در عرصه هاي مختلف علمي، فناوري، دفاعي و سياسي مرهون ايستادگي و تلاش مسئولان و مردم بوده است.

اينك در سال همت و كار مضاعف و در دهه پيشرفت و عدالت جا دارد آحاد ملت كه در نظامي اسلامي زندگي مي كنند اين حديث پرمعناي امام مجتبي(ع) را نصب العين نمايند كه در تلاش و كار و همت به گونه اي باش كه انگار تا ابد در دنيا هستي و در وارستگي و دل نبستن به دنيا آنگونه باش كه گويي همين فردا از دنيا خواهي رفت.

ابتكار: همت مضاعف در کار مفيد

«همت مضاعف در کار مفيد»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي ابتكار به قلم محمدعلي وکيلي است كه در آن مي‌خوانيد؛چندسالي است که به همت رهبر انقلاب سنت حسنه، نامگذاري سال در ابتداي هر سال شمسي رواج يافته است و رهبري با جايگاه تعيين راهبردهاي مهم کشور به اين مهم اقدام مي‌کند. امسال نيز با تحليلي که معظم له از مسائل کشور داشته اند؛سال جاري را به نام "همت مضاعف و کار مضاعف" نام گذاري کردند .بنابراين راهبرد اصلي کشور کار،کار و کار مي‌باشد. اهميت راهبرد فوق زماني روشن مي‌شود که بدانيم معضل اصلي توسعه نايافتگي کشورها، تنبلي،کم کاري و اراده ضعيف است .

مطالعه وضعيت کشورهاي توسعه يافته نشان مي‌دهد، نقطه عطف تحول و توسعه،در کار مضاعف و همت عالي نهفته است .اگر بنا باشد يک کشور نمونه براي الگوبرداري ذکر شود ژاپن مثال بارزي است در فاصله سال‌هاي 1850تا1880 ميلادي مردان بزرگي از خانواده‌هاي سامورايي در ژاپن پا به عرصه هستي نهادند و منشا تغييرات و تحولات مهمي در اين کشور شدند .آنها تصميم گرفتند حداکثر کوشش خود را براي صنعتي کردن ژاپن بکار گيرند.

روشنفکران اين کشور در بيداري و آگاهي مردم و رهبري تحولات اقتصادي و اجتماعي دوران ميجي،نقش درجه اول ايفا کردند. آنان دريافتند که با تکيه بر فرهنگ کهن خود مي‌توان جنبش کار راه انداخت.

تجربه کشور موفق ژاپن، نشان مي‌دهد که رشد توسعه اقتصادي آنها در درجه اول در تاثير بالا بودن فوق العاده مردم عملي شده است.

گزارش يک موسسه تحقيقاتي در آمريکا نشان مي‌دهد،نگراني کمپانيهاي آمريکايي فقدان مغزهاي متفکر نيست، بلکه کمبود مديراني است که بتواند اين قوه خلاق را به گونه‌اي موثر به کار گيرد.

در سنگاپور گزارش شده است که در فاصله سالهاي 1983 تا 1986 نيمي از افزايش توليد ناخالص ملي اين کشور به دليل بهره وري کار بوده است.

در کشور ما ايران هم حجم کار پايين است و هم مقدار سرانه کار مفيد بسيار پايين مي‌باشد و اکنون کشورها با شاخص کار مفيد سنجش مي‌شوند و بر اين اساس در مدل توسعه يافته و عقب مانده تعريف مي‌شوند.

ژاپني‌ها که اوايل دهه 1950 تصميم به رشد گرفتند، کار و تلاش روزانه خود را بيش از پيش افزايش دادند به طوري که ساعات کار در صنايع و شرکت‌هاي مختلف به طور متوسط در هفته حدود 50تا60 ساعت گزارش شده است اکنون بيشتر ژاپن شناسان بر اين باورند که معجزه اقتصادي اين کشور در طول دهه‌هاي 60و 1950 در درجه اول در سايه ساعات کار طولاني،صرفه جويي و کم مصرفي مردم آن حاصل شده است.

کره جنوبي و تايوان هم که حدود سي سال پيش از الگو قرار دادن ژاپن، تصميم به رشد اقتصادي خود گرفته و خواهان رقابت با توليدات ژاپن در بازارهاي بين المللي شدند؛ به خوبي واقف بودند که براي موفقيت خود لازم است بيش از ژاپنيها کارکنند و کمتر از آنها مصرف کنند .

کارگران کره‌اي که بزرگترين آرزوي شان رقابت با توليدات ژاپن بوده است در هفته 5تا 10 ساعت بيش از کارگران ژاپن کار مي‌کنند و دستمزدي معادل کمتر از نصف کارگران ژاپن دريافت مي‌دارند.

به همين جهت اکنون موفق شده اند در بسياري از بازارهاي صادراتي ژاپن نفوذ کنند و با آن کشور به رقابت بپردازند.

در سفري که چندي پيش به چين داشتيم وقتي از يک مسئول چيني در خصوص علت ساعات کار طولاني خانم‌ها در آن کشور پرسيديم با کمال تعجب گفتند که ما طبق برنامه مي‌بايست در پايان برنامه پنج ساله، مقام اول اقتصادي دنيا باشيم بر همين اساس هم آحاد مردم چين براي اين هدف عالي متحد مي‌باشند .درژاپن براي گزينش مديران سطح بالا اداري افزون بر ملاک‌هاي تحصيلات،ارشديت و تجربه طولاني نظر موافق و تائيد همکاران نيز از شروط اصلي براي تصدي مشاغل مهم محسوب مي‌شود و چون اين دسته از مديران اختيارات خود را ناشي از مردم مي‌دانند،ارتباطشان با ارباب رجوع برپايه اصل مسئوليت اداري، قرار دارد و خود را موظف و ملزم مي‌دانند که با تمام توان خويش در خدمت مراجعين باشند.

و اکنون ما با آن همه آموزه ديني در خصوص ارزش کار و اعراض از کار لغو و ترغيب به کار مفيد در جايگاه غير متناسب با شأن تاريخي،فرهنگي خود قرار داريم،اميد است که اين نامگذاري به تغيير نگرش منتهي شود و در حد چند همايش و بيل بُرد خلاصه نشود.

جمهوري اسلامي: سقوط سرنوشت محتوم رژيم صهيونيستي

«سقوط سرنوشت محتوم رژيم صهيونيستي»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي جمهوري اسلامي است كه در آن مي‌خوانيد؛رژيم صهيونيستي پس از چند دور حمله هوايي به غزه روز گذشته تهديد كرد بزودي نوار غزه را هدف حمله گسترده اي قرار خواهد داد.

جنگنده هاي رژيم صهيونيستي روز جمعه مناطق خان يونس رفح و شمال غزه را هدف هشت حمله هوايي قرار دادند كه در اين حملات شماري از فلسطيني ها مجروح و چندين خانه نيز ويران شد. در پي اين حملات سيلوان شالوم معاون نتانياهو تهديد كرد عمليات گسترده اي عليه نوار غزه در راه است.

گرچه جنگ افروزي و جنايت جز لاينفك ماهيت و استراتژي رژيم صهيونيستي از بدو شكل گيري موجوديت اين رژيم شرور و جعلي بوده است ولي طرح دوباره تهديدات براي جنگ افروزي از زبان مقامات اين رژيم در مقطع كنوني ناشي از شرايط ويژه اي است كه بر اين رژيم منطقه خاورميانه و همچنين جهان حاكم مي باشد.

واقعيت اين است كه رژيم صهيونيستي برخلاف تبليغات موجود و تلاش هايي كه سردمداران اين رژيم براي عادي نشان دادن شرايط آن بعمل مياورند در ضعيف ترين موقعيت و وخيم ترين وضعيت قرار دارد و توسل به زبان تهديد و جنگ در واقع تلاشي به منظور سرپوش نهادن بر معضلات و بحران هايي است كه اين رژيم دچار آن مي باشد. اكنون پس از گذشت شش دهه از اعلام موجوديت رژيم صهيونيستي اين رژيم نه تنها هيچگونه مشروعيت و مقبوليتي در جهان ندارد بلكه از لحاظ نظامي نيز كاملا در ضعف قرار گرفته است . اگر رژيم صهيونيستي تا چندي قبل توانسته بود با تفوق در چند جنگ با اعراب براي خود هيمنه اي ايجاد كند طي چند سال اخير و بخصوص پس از جنگ 33 روزه لبنان و جنگ غزه اين هيمنه كاملا فرو ريخته است . اكنون ديگر كسي در جهان براي تهديدات نظامي اين رژيم اهميتي قائل نيست . ارتش اين رژيم كه تا چندي قبل توسط رسانه هاي صهيونيستي ارتش برتر منطقه معرفي مي شد در جريان اين جنگ ها مشخص شد كه ببري كاغذي بيش نيست.

طي دو جنگ 33 روزه لبنان و جنگ 22 روزه در غزه جهانيان ديدند ارتش تابن دندان مسلح رژيم صهيونيستي كه از حمايت هاي همه جانبه اطلاعاتي و لجستيكي غرب نيز برخوردار مي باشد در برابر رزمندگاني كه شمار آنها از چند هزار تجاوز نمي كند و تنها به سلاح هاي ابتدايي دسترسي دارند شكست خورد و مفتضحانه عقب نشيني را پذيرفت . با قاطعيت بايد گفت كه پس از تحولات سالهاي اخير به خصوص پس از دو جنگ لبنان و غزه شرايط ويژه اي بر منطقه حاكم شده است و معادلات سياسي و نظامي منطقه نيز متاثر از آن شكل جديدي پيدا كرده است.

در شرايط جديد رژيم صهيونيستي كاملا به موضعي انفعالي دچار است و روز به روز در ابعاد سياسي و نظامي ضعيف تر و زبون تر مي شود. اين واقعيتي است كه آثار آنرا مي توان از بحران هاي دامنه دار داخلي در صحنه سياسي رژيم صهيونيستي به روشني مشاهده كرد. صحنه سياسي فلسطين اشغالي امروز كاملا متشنج و بي ثبات است و از لحاظ اجتماعي نيز جامعه صهيونيست ها دچار سرخوردگي و ياس بي سابقه اي است.

بازتاب وخامت اوضاع رژيم صهيونيستي در ميان متحدان غربي اين رژيم مخصوصا آمريكا به وضوح آشكار است . اكنون آمريكايي ها نيز دريافته اند كه اين رژيم عاقبتي جز فروپاشي و اضمحلال ندارد و عليرغم تلاش ها و تحركات گسترده مستمر لابي صهيونيستي براي حفظ انسجام در حمايت از تل آويو تفرقه و تشتت در ميان آمريكايي ها درباره ادامه حمايت ها از اين رژيم فتنه انگيز شديدا بالا گرفته است.

اكنون در محافل سياسي و مطبوعاتي آمريكا ترديدهاي جدي در تداوم حمايت هاي كوركورانه از اين رژيم مطرح شده است كه تاكنون اين حجم از انتقادها در مورد سياست هاي آمريكا در قبال اسرائيل سابقه نداشته است.

اگرچه درباره اختلافات اخير دولت باراك اوباما با رژيم صهيونيستي نبايد دچار ساده انديشي شد و نبايد اين اختلافات را مبنايي براي بروز تغييرات در استراتژي خاورميانه اي آمريكا تلقي كرد ولي قطعا نمي توان چالش داخلي جاري ميان آمريكايي ها در قبال حمايت هاي بي چون وچرا از تل آويو را ناديده گرفت . با درنظرگرفتن اين واقعيت است كه انگيزه هاي سردمداران رژيم صهيونيستي از اظهارات جنگ افروزانه اخير آشكارتر و روشن تر مي شود.

سران حاكم بر رژيم صهيونيستي اكنون مي كوشند با تحريك گروههاي فلسطيني و به دست آوردن مستمسك براي روشن كردن آتش جنگي جديد به زعم خود هم شرايط روحي به شدت متزلزل نظاميان و جامعه اين رژيم را ارتقا دهند و هم شرايطي را ايجاد كنند كه آمريكا و متحدان غربي آن رژيم تحت فشار محافل صهيونيستي وادار به ادامه حمايت هاي همه جانبه از اين رژيم شوند.

آنچه در اين ميان موجب تاسف است مواضع كاملا منفعلانه و ذليلانه سران جهان عرب است كه دامنه انفعال و بي تفاوتي آنها نسبت به شرايط جاري واقعيت هاي موجود تا مرز خيانت و همسويي كامل با رژيم صهيونيستي امتداد يافته است . سران حكومت هاي عرب به جاي اينكه از فرصت موجود در مقطع كنوني و شرايط تاريخي حاكم بر منطقه و ضعف بي سابقه رژيم صهيونيستي براي تقويت جبهه ضدصهيونيستي استفاده نمايند به سياست هاي منفعلانه و سازش كارانه گذشته ادامه مي دهند و هيچگونه تحركي از آنان مشاهده نمي شود كه نمونه اين بي عملي و بي خاصيتي را جهانيان اخيرا از سران عرب در ليبي مشاهده كرده اند.

ملت فلسطين و ديگر ملتهاي منطقه برخلاف حاكمان وابسته مسير خود را انتخاب نموده و به اين نكته يقين پيدا كرده اند كه تنها راه احقاق حق از رژيمي كه هيچ زباني به جز زور نمي فهمد مبارزه و مقاومت است . اين مسيري است كه تا اينجا نيز دستاوردهاي بسيار ارزشمند براي آرمان مردم فلسطين و عزتمندي مسلمانان جهان به ارمغان آورده و پيروزي نهايي را نيز به دنبال خواهد داشت.

تاريخ دو دهه بحران خاورميانه نشان داده است كه صهيونيست ها از راه سازش و مذاكره امتيازي به اعراب نمي دهند بلكه آنها از اين فرصت براي تحكيم پايه هاي موجوديت رژيم اشغالگر بهره مي جويند. بنابراين تنها راه باقيمانده مقاومت مردم در برابر اين رژيم جنايتكار است مقاومتي كه قطعا به زوال كيان صهيونيستي خواهد انجاميد.

آفرينش: همت مضاعف و کار مضاعف و الزامات

«همت مضاعف و کار مضاعف و الزامات»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي آفرينش است كه در آن مي‌خوانيد؛نام گذاري سال جديد توسط رهبر معظم انقلاب اسلامي به نام سال«همت مضاعف و کار مضاعف»بيش از هر امر ديگري مسئوليت تمام ارکان و ساختارهاي قواي سه گانه را براي حرکت در اين مسير روشن کرد.در واقع در نام گذاري هر سال اصولا بيشترين توجه و نگاه از سوي مسئولان قواي سه گانه به اين نام گذاري انجام مي شود.

اما بايد دانست که در شرايط سال جديد به سال همت مضاعف و کار مضاعف نامگذاري شده است که کشور در يک سال آينده نيازمند چالش ها و مشکلات اقتصادي بزرگي همچون طرح هدفمند کردن يارانه هاست.به هر حال نيازمندي به همت و کار دوچندان هر چند نشان دهنده عدم انجام کار در سال هاي گذشته نيست اما بايد دانست که اين الزامات به کار و همت مضاعف با توجه به واقعيت هاي ملموس که از انجام آنها غافل بوده ايم و به عنوان کاستي در کشورمان رخ نموده تلا ش کنيم.

در حقيقت تلاش و حرکت در راستاي کار مضاعف نيازمند شناخت واقع بينانه از چالش ها و توانايي هاي کشور،حرکت درست در راستاي استراتژي هاي تدوين شده علمي است اين حرکت گذشته از اقدامات صرف نمايشي و شعاري و تشريفاتي مي بايد گام هايي بزرگ در راستاي تحول و کار و تلاش باشد.

يعني صرف برگزاري همايش هاي چندگانه،چاپ پوسترها،بنرها و اقدامات نمايشي همچون انجام مصاحبه و ارائه آمارهاي مضاعف نمي توان به هدف کار و همت مضاعف دست يافت بلکه نيازمند نگاهي آسيب شناسانه به چالش مديريتي و مشکلات متعدد اقتصادي،اجتماعي و فرهنگي و کشور است.در واقع حرکت در اين راستا مي بايد از تمام سطوح مديريتي خود يعني ادارات دولتي آغاز شود فرهنگ کار دولتي و پاسخ گويي و تلاش مديران و کارمندان ادارات و بهره وري آنها به عنوان اصل مهم کار افزايش يابد و اين حرکت از سطوح خرد به کلا ن مي تواند الگوي مديريتي کار آمد ،بهينه و بهره ور را همراه داشته باشد.

گذشته از اين کار و تلاش مضاعف بي گمان به معناي تلاش و کار تابع برنامه و اهداف و آرمان هاي چندگانه کشور نيست بلکه هرگونه تلاش و همتي جامع به ويژه از سوي دولت مي بايد در چارچوب سندهاي علمي همچون برنامه هاي پنج ساله توسعه و سند چشم انداز باشد به علاوه دوباره کاري ها و مديريت هاي چندگانه،غير علمي و شخصي حذف شود و اصلاح مديريت بيشتر برمبناي تجربيات علمي باشد نه صرف نگاه شخصي.

آنچه مشخص است دولت و مجلس مهمترين و اساسي ترين نهادهاي مسئول و حرکت در راستاي همت و کار مضاعف هستند اين دو قوه اساسي هر چند مي توانند با تشکيل کار گروه هايي همانند کار گروه همت مضاعف و کار مضاعف توجه به نام گذاري انجام شده توسط رهبرمعظم انقلاب را مد نظر قرار دهند اما بايد دانست اين حرکت زماني مي تواند ثمره و نتايج مد نظر را در پي داشته باشد که پيش از آنکه شعار محور باشد عملگرا باشد.

در اين حال دولت به عنوان مسئول ترين نهاد سياسي حرکت در راستاي تلاش مضاعف مي تواند با توجه به حرکت در راستاي اسناد بالادستي نظام از الگوي مديريتي جامع و علمي پيروي و در کنار آن افزايش بهروري در تمام بخش هاي مختلف خود جدا از آنکه در راستاي تمرکز زدايي و کاهش اختيارات خود و واگذاري آنها به بخش هاي خصوصي عمل کند عملا الگويي براي ساير بخش ها بويژه شهروندان کشور براي داشتن گام هاي محکم و مضاعف کاري و تلاش شود.

آرمان: آثار نااميدي آمريکا در فشارهاي بيشتر عليه ايران

«آثار نااميدي آمريکا در فشارهاي بيشتر عليه ايران»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي آرمان به قلم جاويد قربان اوغلي است كه در آن مي‌خوانيد؛ واقعيت اين است که نوعي احساس سرخوردگي و ياس در مجموعه تصميم گيري سياسي آمريکا و در ميان مقامات کاخ سفيد نسبت به احتمال توافق و مذاکره با تهران پس از يک سال تلاش در اين زمينه ايجاد شد و بر اين اساس واشنگتن درصدد تشکيل اجماع گسترده‌تر بين المللي براي افزايش فشارها بر ايران در راستاي اهدافي که 1+5 در مورد ايران مدنظر داشت، است.

به نظر مي‌رسد که دسترسي به اين اجماع عليه ايران چندان دشوار نباشد؛ هنوز مشخص نيست که از محتواي اين اجماع يا قطعنامه‌اي که در نشست شوراي امنيت در مورد ايران به بحث گذاشته خواهد شد چه نتايجي حاصل مي‌شود اما در هر حال اين شرايط فضاي سياسي را براي ايران سنگين‌تر از گذشته کرده است.

سنگيني اين فضا را مي‌توان در ادبيات کشورهاي مختلف، کنفرانس مشترک روساي جمهور فرانسه و آمريکا، صراحت بيان مقام‌هاي آلماني در مورد ايران، خروج شرکت روسي لوک اويل از بخش نفت و گاز ايران و اعلام اين مطلب که اقدام مذکور به واسطه تحريم‌هاي وضع شده از سوي دولت ايالات متحده عليه ايران بوده و کاهش خريد چين از نفت ايران که به ميزان 40 درصد اعلام شده است، مشاهده کرد. اين نشانه‌ها مثبت نيست و مي‌تواند حاکي از افزايش فشارها عليه ايران و تصميم جدي غرب براي مقابله سياسي با ايران و انزواي بيشتر کشور به دليل برنامه هسته‌اي باشد.

تغيير اين چشم انداز بستگي به رويکرد ايران دارد و مذاکرات آقاي جليلي با چيني‌ها مي‌تواند در اين شرايط تاثير گذار باشد؛ به اين معنا که چنانچه اين مذاکرات توانسته باشد راه حل روشني را براي مساله هسته‌اي ايران از طريق چين به غرب برساند، مي‌توان انتظار داشت که تشکيل اجماع بين المللي عليه ايران براي آمريکا و هم پيمانان غربي اين کشور سخت‌تر شود اما چنانچه چيني‌ها پيش از اين مذاکرات با آمريکا و غرب به تفاهم رسيده باشند که نشانه‌هاي روشني ازاين اتفاق وجود دارد، بايد گفت که در اين صورت احتمالا ايران تحت شرايط سخت‌تروفشارهاي بيشتر قرار خواهد گرفت.

جهان صنعت: منافعي که قرباني مي‌شود

«منافعي که قرباني مي‌شود»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي جهان صنعت است كه در آن مي‌خوانيد؛سال 89 را ظاهرا بايد سالي براي کشمکش براي يارانه‌ها پيش‌بيني کنيم. از رفراندوم محمود احمدي‌نژاد در نخستين دقايق سال جديد گرفته تا نامه‌نگاري معاون پارلماني رييس‌جمهور، پاسخ مصباحي‌مقدم، اظهارات محمدرضا باهنر و واکنش‌هايي که همچنان ادامه دارد. مجلس امروز اولين نشست خود را در سال جديد برگزار مي‌کند در حالي که خبرهاي رسيده حاکي است که اولين طرح براي اصلاح قانون هدفمند کردن يارانه‌ها در راه صحن است.

چنين تصويري از اقتصاد ايران در سال 89 بيانگر اين نکته است که قانون هدفمند کردن يارانه‌ها با وجود ادعاي دولت که ساعت‌ها کار کارشناسي براي تدوين آن صورت گرفته، هنوز نياز به کار کارشناسي بيشتر دارد. از آن مهم‌تر اينکه وقتي اراده‌اي براي اجراي هدفمند کردن يارانه‌ها در قوه مجريه وجود ندارد چرا اين همه وقت و هزينه از مردم صرف مي‌شود؟

نگاهي به استدلال‌هاي محمدرضا ميرتاج‌الديني اين واقعيت را نشان مي‌دهد که آنچه تحت عنوان مخالفت با ماده 3 قانون برنامه چهارم در مجلس هفتم رقم خورد، حاصل مقاومت سه اقتصاددان موردنظر رييس‌جمهور نبود. مقايسه اين دو رويداد يعني حذف ماده 3 و نحوه تصويب قانون هدفمند کردن يارانه‌ها و گذاشتن اين دو در يک ظرف قياسي مع‌الفارق است.

چه آنکه حذف ماده 3 از قانون برنامه چهارم که به آزادسازي حامل‌هاي انرژي منجر مي‌شد، برنامه‌اي تدريجي بود اما در گروکشي‌ها و تسويه‌حساب‌هاي سياسي مجلس هفتم با دولت اصلاحات عقيم ماند. حال آنکه موضوع قانون هدفمند کردن يارانه‌ها امروز هيچ نسبتي با تسويه‌حساب‌هاي اواخر سال 83 ندارد. مجلس و دولت به حمدالله يک دست و از يک جناح سياسي‌اند، تنها اشکال موجود شايد تماميت‌خواهي گروهي بر ديگري باشد، والا آنچه اين ميان متضرر مي‌شود شايد منافع مردم باشد، چه دولت قانون را اجرا کند و چه اجرا نکند.

دنياي اقتصاد: پيام شاخص 13 هزار واحدي

«پيام شاخص 13 هزار واحدي»عنوان سرمقاله‌ي روزنامه‌ي دنياي اقتصاد به قلم عليرضا كديور است كه در آن مي‌خوانيد؛بورس تهران تنها پس از گذشت 6 روز كاري از معاملات خود در سال 89، بازدهي خيره‌كننده 8/4 درصدي را براي سرمايه‌گذاران رقم زده؛ بازدهي كه تحت تاثير رشد دسته جمعي قيمت سهام شركت‌ها در صنايع مختلف شكل گرفته است.

اما نكته قابل توجه در خصوص بازدهي 6 روزه بورس در سال جاري، وقوع آن پس از رشد چشمگير قيمت‌ها در زمستان و به ويژه اسفندماه 88 است. هرچند بورس در سال 88 به واسطه عواملي چند از جمله رشد قيمت‌هاي جهاني و ركود بازارهاي رقيب داخلي به خصوص بازار پول شاهد ثبت ميانگين بازدهي 4/57 درصدي بود، اما جهش قيمت‌ها در روزهاي ابتدايي امسال به دليل ثبات شرايط داخلي و خارجي چندان توجيه‌پذير نيست. حال در اين شرايط و پس از ثبت بازدهي‌هاي 2/11 درصدي در زمستان و 5/6 درصدي در اسفندماه سال گذشته، نه‌تنها بورس تهران شاهد ثبات قيمت سهام نيست، بلكه با هيجاني بيش از روزهاي پاياني سال 88، جهش قيمت‌ها را نظاره‌گر است. از سوي ديگر چند عامل تاثيرگذار كلان بر بورس از جمله نحوه اجراي طرح تحول و بسته سياستي- نظارتي بانك مركزي هنوز قطعي نشده‌اند كه اين دو عامل مي‌تواند تاثير بسزايي بر روند حركت شاخص بورس در سطح كلان و روند حركت قيمت سهام در سطح خرد داشته باشند.

اما به نظر مي‌رسد در شرايطي كه از ديد كارشناسان(با توجه به پيش‌بيني ثبات قيمت‌هاي جهاني) دليل قابل قبولي براي رشد قيمت سهام وجود ندارد، انگشت اتهام در پرونده رشد هيجاني قيمت‌ها يك بار ديگر متوجه محدوديت‌هاي حاكم بر معاملات سهام در بورس تهران است. در واقع محدوديت ناچيز نوسان روزانه قيمت، حجم مبنا، دستورالعمل رفع گره معاملاتي و... سرمايه‌گذاران را به جاي تصميم‌گيري بر مبناي ارزندگي قيمت به سمت تحليل سهام بر مبناي صف و سوء استفاده از محدوديت‌هاي فوق‌الذكر سوق مي‌دهد. اين شرايط سبب مي‌شود پس از چند روز رشد متوالي قيمت سهام و به دليل ركود بازارهاي رقيب از جمله بازار مسكن و پول، نقدينگي به سمت بازار سهام سوق پيدا كند. شرايطي كه بيش از پيش تنور صف‌هاي خريد را داغ‌تر مي‌كند و در نهايت قيمت سهام پس از رشد حبابي با زيان سهامداران خرد و خريداران ديرهنگام پايان مي‌يابد.

حال در اين شرايط سازمان بورس مي‌تواند براي تداوم حركت بازار سهام و حفظ سطح نقدشوندگي فعلي، با آزادسازي و رفع محدوديت‌هاي حاكم، فشار هيجاني فعلي را تخليه كرده و مانع رشد حبابي قيمت سهام شود. شرايطي كه پيش از اين در سال 82 و 83 گريبانگير بورس تهران شد و شاخص بورس اكنون پس از گذشت بيش از نيم دهه و با وجود دستكاري نحوه محاسبه شاخص، در حال تجربه سطوح قبلي خود شده است. شرايطي كه در آن سال‌ها زمينه‌ساز قهر طولاني مدت سهامداران خرد و ثبت خاطراتي ناخوشايند براي اين دسته از سهامداران شد و اكنون يك بار ديگر در صورت تغيير عوامل تاثيرگذار سياسي و اقتصادي مي‌تواند زمينه‌ساز فرار درازمدت سهامداران حقيقي از بازار سرمايه شود.