خطرتعطیلی معدن7هزارساله ایران


مدیر موزه علوم زمین سازمان زمین شناسی با انتقاد از وارد نشدن فناوریهای نوین در زمینه تراش سنگهای قیمتی گفت: استخراج غیرعلمی و استفاده از دینامیت باعث شده است که معدن فیروزه نیشابور با قدمت 7 هزار ساله در آستانه تعطیلی قرار گیرد.
مهندس بهرام صادقی در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر اینکه با توجه به نوع سنگ، پروسه های مختلفی از مرحله استخراج تا رسیدن به بازار بر روی سنگها اعمال می شود افزود:برخی از سنگها دارای ذخایر "پلاسری" هستند. پلاسرها معمولا سنگهایی هستند که دارای وزن مخصوص بالایی هستند و به همین دلیل دربستر رودخانه تجمع پیدا می کنندمانند طلای پلاسری و یاقوت.برخی ذخایر دیگر مانند "تومالین" و "عقیق" نیزداخل واحدهایسنگی هستند که استخراج آنها اکثرا به ماشین آلات پیشرفته ای نیاز ندارند. وی با اشاره به استخراجهای غیر اصولی و غیر علمی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی خاطرنشان کرد: در گذشته برای استخراج سنگهایی چون فیروزه ازبیل و تیشه استفادهمیشد ولی در چند سال اخیر با استفاده از دینامیت اقدام به استخراج می شود که این امر باعث نابودی حجم زیادی از فیروزه به دلیل ترک رگه ها شده است. مدیر موزه سنگ سازمان زمین شناسی تاکید کرد: استفاده از این شیوه غیر اصولی و علمی منجر شده است تا معدن فیروزه نیشابور که دارای قدمت هفت هزار ساله است و در واقع میراث معدنکاری باستانی است در آستانه تعطیلی قرار گیرد. صادقی همچنین به تشریح وضعیت تجهیزات و ماشین آلات تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی پراخت و با تاکید بر اینکهایران در این زمینه بسیارعقب مانده است به مهر گفت: این در حالی است کهکشورهای تایلند و هندوستان دستگاههای مدرن و ارزان قیمت تراش سنگها را وارد خانه هایشهروندان کرده است. وی ادامه داد: در این کشورها شرکتهای دولتی و خصوصی سنگ خام رابه خانوارها عرضه می کند و پس از ارائه آموزشهای لازم،مردم عادی اقدام به تراش سنگ می کنند و در یک فاصله زمانی مشخصسنگ ها توسط شرکت ها جمع آوری می شود. با ایناقدام تایلند امروزه به یکی از بزرگترین مراکز تراش و خرید و فروشسنگهای قیمتی در دنیا تبدیل شده است در حالی که سنگهای قیمتی این کشور در حد کشور ما نیست. مدیر موزه سنگ با اشاره به فناوریهای موجود در زمینه اعلام کرد: در حال حاضر تراشهای لیزریو تراشهای کامپیوتری(CNC) وارد بازار شده است. اینفناوریها اینامکان را می دهد که قبل از برش سنگ و تراش آن، تصویر سه بعدی بهترین حالت ممکن (از نظر تراش و وزن نهایی سنگ تراش خورده) را در سیستم های کامپیوتری مشاهده کنیم و از این رو محصول نهایی دارای کمترین پرت و نقص خواهد بود. صادقی با انتقاد از اینکه تاکنون فناوریهای لیزری و نوینوارد صنعت تراش سنگهای قیمتی ایران نشده است یادآور شد:از این رو پرت در سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی زیاد است. بیشتر سنگهای قیمتی که در ایران تراش داده می شود تراش دامله (ساده ترین نوع تراش) است. این نوع تراش برای عقیق و فیروزه مناسب است. وی همچنین اظهار داشت: به خاطر نبود تکنولوژی روز در بحث تراش سنگ، شاهد این مسئله هستیم که سنگهای قیمتی ایرانی به صورت کلوخه و به قیمتهای بسیار پایین از سوی دلالان خارجی خریداری شده و پس از تراش در کشورهای منطقه با قیمتبالاتر مجدداوارد کشورمی شود.